ZAKRES PRAKTYKI ZAWODOWEJ NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE

Jaki zakres powinna obejmować praktyka zawodowa na uprawnienia budowlane? Aktualne dane na ten temat znajdują się w obowiązujących przepisach. Interpretacje IARP oraz PIIB. Jakie są warunki zaliczenia praktyki i co jest szczególnie ważne w tej kwestii? Odbycie praktyki zawodowej jest jednym spośród najistotniejszych wymagań, jakie warunkują staranie się o uprawnienia. W obowiązujących przepisach czas trwania praktyki został opisany w sposób precyzyjny. Przepisy te określają dokładnie także termin jej rozpoczęcia i oczekiwania wobec osoby nadzorującej. Jednakże nie został w nich opisany szczegółowy zakres praktyki. W tej kwestii Ustawodawca pozwolił sobie na pozostawienie sporej dowolności. Zatem samorządy zawodowe IARP oraz PIIB odpowiedzialne są za merytoryczne interpretowanie zakresu praktyki. Rezultatem jest powstawanie rozmaitych definicji z ich strony. Ciekawe jest także to, że w wielu przypadkach kandydat, który dąży do uzyskania uprawnień budowlanych, nie wie, jakie dokładnie wymogi są mu narzucone.

Zakres praktyki według przepisów

W Ustawie Prawo budowlane (art. 14 ust. 4) zawarte zostały ogólne wymogi dla ubiegających się o uprawnienia, aby ci brali bezpośredni udział w wykonywanych czynnościach.

Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie…

Natomiast rozporządzenie w sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (par. 2 ust. 2) wskazuje na to, iż zaliczenie praktyki zawodowej uwarunkowane jest tym, czy jej zakres jest zgodny z uprawnieniami, o które ubiega się praktykant.

Praktykę zawodową uznaje się, jeżeli jej zakres odpowiada zakresowi specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się wnioskodawca.

Niestety nic więcej nie wynika z treści obowiązujących przepisów na temat zakresu praktyki zawodowej na terenie budowy lub w biurze projektowym. Pozostałe kwestie poddawane są indywidualnej interpretacji odpowiedniej izby samorządu zawodowego w czasie trwania procesu kwalifikacji. Poniżej opisane zostaną wymagania, znajdujące się w regulaminach kwalifikowania danych izb.

Zakres praktyki według regulaminów kwalifikacji samorządów zawodowych

W regulaminie postępowania kwalifikacyjnego w kwestii nadania uprawnienia budowlanego przez PIIB nie uwzględniono żadnych wymagań co do zakresu praktyki zawodowej.

Jednakże regulamin IARP odnośnie postępowania kwalifikacyjnego w przypadku nadawania uprawnień (specjalność architektoniczna) wyróżnia się nieco większą precyzyjnością w tym aspekcie.

Par. 5 ust. 3 traktuje o praktyce projektowej:

Praktyka zawodowa przy projektowaniu powinna polegać na bezpośrednim i zgodnym z regulacjami wewnętrznymi Izby Architektów RP uczestnictwie w pracach projektowych przy sporządzaniu projektów budowlanych …

Ponadto pojawia się informacja, że w ramach praktyki projektowej uwzględnia się zadania polegające na:

wykonaniu inwentaryzacji, udziale w projektowaniu koncepcji architektonicznej lub wykonaniu innych opracowań projektowych poprzedzających projekt budowlany – pod warunkiem, że czynności te bezpośrednio związane są z wykonywaniem na ich podstawie praktyki przy sporządzaniu projektu budowlanego i nie przekraczają łącznie 20 procent czasu odbytej praktyki.

Zdaniem izby niezwykle istotny jest w tym przypadku zakres realizowanych zadań, złożoność opracowań projektowych, jak również różnorodność tematyczna.

Natomiast par. 5 ust. 4 porusza kwestię odbywania praktyki na budowie:

Praktyka zawodowa na budowie powinna polegać na pełnieniu funkcji technicznej przy wykonywaniu robót budowlanych o różnorodnym charakterze, pozwalających na zapoznanie się z możliwie pełnym cyklem realizacji inwestycji oraz warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy w budownictwie, w szczególności przy wznoszeniu budynku lub jego części…

Tutaj izba zwraca szczególną uwagę na różnorodność prac, a także na możliwość zgłębienia warunków BHP w trakcie wykonywania czynności.

Realizowane prace tylko częściowo wiążą się z zakresem uprawnień, o które ubiega się kandydat

Doskonałe okoliczności są wówczas, gdy praktyka realizowana jest na dużych projektach bądź inwestycjach. Wówczas zakres robót jest szczególnie kompleksowy. Idealnie jest wtedy, gdy obejmuje realizację każdego spośród zakresów projektowych w branży, wszystkie etapy robót. Jednak niestety niewiele osób może na to liczyć. W wielu przypadkach zakres praktyki zawodowej okaże się ograniczony i może prowadzić do licznych wątpliwości w tej kwestii.

Wątpliwości w aspekcie zakresu prac

Przyjrzyjmy się poniższym przypadkom, dotyczącym kierowania robotami:
• kandydat ubiega się o uprawnienia instalacyjne sanitarne i zatrudnił się w firmie, która zajmuje się jedynie sieciami gazowymi;
• osoba, która zawnioskowała o uprawnienia w specjalności drogowej, praktykuje układanie kostki brukowej;
• praktykant złożył wniosek o uprawnienia konstrukcyjno-budowlane, a praktykę realizuje w przedsiębiorstwie, które specjalizuje się w termomodernizacji / pracach wykończeniowych;

dla praktyki projektowej:
• inżynier, który zawnioskował o uprawnienia w specjalności sanitarnej, projektuje wyłącznie instalacje wewnętrzne albo wyłącznie sieci zewnętrzne;
• praktykant zawnioskował o uprawnienia konstrukcyjno-budowlane, a podczas odbywania praktyki sporządza wyłącznie projekty w zakresie konstrukcji drewnianych lub stalowych, bowiem jest to specjalność przedsiębiorstwa, w którym ten się zatrudnił;

Realizowanie nieskomplikowanych zadań, których zakres jest niewielki

Kandydat odbył praktykę, projektując nieskomplikowane obiekty albo wykonując proste roboty w wąskim zakresie. Przykładem mogą być małe obiekty magazynowe czy domki jednorodzinne. Aby je wybudować, również konieczne jest posiadanie pozwolenia na budowę, a także ustanowienie uprawnionego projektanta bądź uprawnionego kierownika. W tym miejscu pojawia się pytanie: czy osobę, w przypadku której praktyka polegała na budowie dziesięciu tego samego rodzaju domków, komisja powinna zakwalifikować na egzamin na uprawnienia budowlane?

Zaliczać czy nie?

Wszystkie powyższe przypadki dotyczyły praktyki odbywanej bezpośrednio, gdzie wykonywane zadania odpowiadały zakresowi uprawnień. Wobec tego czy izba powinna uznać, iż taka praktyka jest wystarczająca?

W zasadzie mogłoby się wydawać, że praktyka obejmująca realizowanie wyłącznie części prac w zakresie danej specjalności (czy też nieskomplikowanych zadań), nie powinna otrzymać akceptacji ze strony komisji. Wskazuje na to fakt, iż uprawnienia nadawane są na wszelkie typy prac w ramach konkretnej specjalności.

Jednakże aktualnie nikt nie specjalizuje się we wszystkich dziedzinach. W rzeczywistości praktykanci nie zdołaliby wypracować w pełni zakresu zadań w obrębie poszczególnych uprawnień, skoro praktyka trwa przykładowo przez rok czy dwa lata. Przecież niejeden inżynier, który zdobył uprawnienia i odbył owocną praktykę zawodową, nie posiada wiedzy praktycznej z każdej dziedziny, jaka jest związana z jego specjalnością. Natomiast egzamin na uprawnienia weryfikuje wiedzę teoretyczną i praktyczną w całym zakresie określonej specjalności. Zatem taki kandydat mimo wszystko powinien otrzymać szansę na wykazanie się.

Czy komisja kwalifikacyjna uwzględni praktykę obejmującą niewielki zakres prac lub nieskomplikowane projekty?

Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Samorządy zawodowe otrzymały w tym aspekcie dużą dowolność. Nierzadko decyzja o zaliczeniu takiej praktyki jest zależna jedynie od członków okręgowych komisji. Może nawet dojść do sytuacji, gdzie jedna osoba złoży swój wniosek do dwóch odmiennych komisji i otrzyma dwa przeciwstawne wyniki.

Dlatego tutaj ważne będą okoliczności, jak również szczęście. W przeszłości często się zdarzało, że kandydaci odbywali nieurozmaicone praktyki, które obfitowały w proste zadania, a mimo to komisje wydawały pozytywne decyzje. Jednakże nie można tego uznawać za pewnik.

Zakres praktyki na uprawnienia budowlane

• Nigdy nie powstała oficjalna lista czynności, jakie powinno się wykonywać podczas odbywania praktyki zawodowej. Dlatego też warto znaleźć doświadczonego oraz efektywnego kierownika praktyki. Ma to ogromne znaczenie w aspekcie późniejszego uzyskania uprawnień.
• Obowiązki praktykanta powinny być zróżnicowane, aby pozwolić mu na zgłębienie danej specjalności.
• Jej zakres powinien być całkowicie zgodny z zakresem uprawnień, o które stara się praktykant. Praktykę należy realizować bezpośrednio w biurze projektowym albo na budowie.
• Podczas odbywania praktyki warto wykonywać zadania o różnym stopniu trudności, jak najbardziej urozmaicone.

Sprawdź nasze produkty:

Program TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - wersja na komputer

Aplikacja TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - wersja na telefon

SEGREGATOR AKTÓW PRAWNYCH

SEGREGATOR NA EGZAMIN USTNY - pytania i opracowane odpowiedzi