Grubości płyty jazowej

Dotychczasowe rozważania ujmowały obliczanie grubości płyty jazowej przy założeniu, iż jest ona swobodnie ułożona na podłożu. Założenie to może ulec poważnej zmianie, jeśli światło jazu jest przedzielone na szereg przęseł i jeśli płyty stanowią z filarami jedną całość (program uprawnienia budowlane na komputer). Stosując oznaczenia analogiczne można kolejno obliczyć - obciążenie jednego przęsła płaszczyzny fundamentu od góry na 1 m Prócz prętów rozdzielczych projekt płyty powinien przewidywać zastosowanie prętów montażowych do podtrzymywania górnej siatki zbrojeniowej. Dolna siatka oczywiście powinna być montowana nie na podłożu gruntowym, lecz na uprzednio ułożonej ochronnej warstwie chudego betonu o grubości ok. 5-10 cm (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Gdy długości prętów są większe od długości handlowych, projekt powinien przewidywać stykowanie prętów, wykonywane bądź na zakład (długość zakładu dla prętów ściskanych min 30 d, dla rozciąganych min 50 d, gdzie d średnica
pręta), bądź też przez łączenie prętów do czoła spawaniem lub zgrzewaniem. Zasadą ogólną przy stykowaniu prętów jest, aby styki nie były skoncentrowane w jednym przekroju, lecz rozrzucone mijankowo; ponadto nie powinny one być projektowane w miejscach największych momentów, lecz raczej tam, gdzie momenty zginające są bliskie zera, a więc w okolicy konstrukcyjnych odgięć prętów.
Stykowanie prętów łączy się ściśle z rozmieszczeniem dylatacji w płycie jazowej, który to problem w projektowaniu jazów odgrywa dość istotną rolę (uprawnienia budowlane).
Gdy płyta jest niezbrojona i pracuje jedynie własnym ciężarem, dylatacje podłużne płyty (a więc równoległe do kierunku nurtu wody) najlepiej jest lokować w przedłużeniu płaszczyzn dylatujących korpus jazu. Jeśli w tego rodzaju przypadku na płycie wznoszą się filary, najlepiej jest fundamentować je oddzielnie, zwykle zresztą głębiej od płyty i oddzielać fundament filarów i przyczółków od płyty dylatacją pionową, zapewniającą niezależność ich osiadań.

Trudności

Gdy płyta jest zbrojona i pracuje na zginanie od wyporu jako element zakotwiony w filarze, powyższe rozwiązanie z dylatacją staje się oczywiście niemożliwe. Pozostają wtedy w zasadzie dwa rozwiązania: albo zrezygnowanie w ogóle z dylatacji, albo przesunięcie dylatacji do osi filarów (program egzamin ustny). Pierwszy sposób charakterystyczny dla jazów o niewielkich światłach przęseł jest w dużych jazach stosowany rzadko (m. in. był on użyty w Czchowie na Dunajcu), gdyż mimo zbrojenia nie można mieć pewności, iż płyta nie popęka wskutek skurczu.
Drugi sposób, z dylatacją w środku filara, nazywany często systemem dokowym, ma dużo zalet, głównie przy jazach z zamknięciami, gdyż
tworzy sztywną obudowę dla zamknięć jazowych. Jednakże nie jest wolny od usterek, z których najpoważniejszą jest konieczność pogrubienia filara i wykonywania go w 2 etapach, obejmujących kolejno budowę obu jego połówek (opinie o programie).
Na tle niedogodności obu powyższych systemów rodzą się dalsze pomysły polegające bądź na wykonaniu dylatacji skośnej przy jednoczesnym przesunięciu jej na miejsce zerowych momentów w płycie, bądź też wykonania dylatacji bezpośrednio przy filarze, jednak z zakotwieniem płyty w fundamencie filara, tak aby połączenie to mogło pracować na odrywanie płyty pod wpływem wyporu.
Z punktu widzenia czysto statycznego rozwiązanie (c) należy uznać za korzystniejsze, gdyż wartości momentów zginających pozostają takie same jak - przy zamocowaniu, zaś zbrojenie upraszcza się, redukując się w płycie tylko do siatki górnej i w filarze do siatki dolnej. Natomiast ukośny bieg dylatacji może być przyczyną poważnych kłopotów wykonawczych, zwłaszcza gdy płyta ma zmienną grubość lub nie jest ułożona w poziomie (segregator aktów prawnych).
Trudności te całkowicie odpadają przy systemie (d), jednak za cenę wzrostu momentów w płycie, gdyż przestaje ona pracować jako zamocowana i musi być obliczana jako wolnopodparta.
Oba ostatnie sposoby (c i d) nie były dotychczas wypróbowane w praktyce, zaś ich ewentualna realizacja wymagałaby studiów i doświadczeń (promocja 3 w 1).