Ilość ziaren cementu

Oprócz analizy sitowej stosuje się jeszcze w różnych laboratoriach inne metody pomiaru wielkości i ilości ziaren cementu w pobranej próbce. Jedną z nich jest badanie mikroskopowe, które daje dokładne wyniki, ale jest bardzo pracochłonne. Inną metodą jest sedymentacja w płynach w aparacie Andersena, w której wynik oblicza się ze wzoru Stokesa (program uprawnienia budowlane na komputer). Na podobnej zasadzie działa separator powietrzny Gonell’a [3], Brown [6] podaje zastosowanie licznika Coultera do analizy wymiarów cząstek cementu.

Powierzchnię właściwą cementu wg norm polskich określa się aparatem Blaine’a, który, jest również zalecany w normie PC 138-65 dla krajów RWPG i Wielkiej Brytanii (program uprawnienia budowlane na ANDROID). W USA stosuje się do pomiaru powierzchni właściwej turbidymetr Wagnera [3], który mierzy stopień zmętnienia zawiesiny cementu w cieczy obojętnej. W Wielkiej Brytanii stosowany jest również powierzchnio- mierz Lea Nursa, w którym mierzy się opór stawiany przez warstwę cementu przepływającemu powietrzu. Jest on proporcjonalny do powierzchni właściwej. Czynione są również próby zastosowania izotopów radioaktywnych do oznaczenia powierzchni właściwej [7]. Przy oznaczeniu zastosowano adsorpcję wolgramianu sodu ze środowiska spirytusowo-wodnego. Badano charakter adsorpcji Na2W04 przez piasek i cement.
Poniżej podano sposób określania miałkości cementu oraz powierzchni właściwej cementu, zalecany w normie polskiej i normie RWPG (uprawnienia budowlane).

ja Badanie stopnia zmielenia na sitach. Do przesiewu należy używać sit z tkaniny fosforobrązowej 200 i 80 |t. Sita mogą mieć ramki drewniane lub metalowe, kwadratowe lub okrągłe z boku lub średnicy 25 cm i wysokości 10 cm. Tkanina musi być dobrze napięta.
Badanie przeprowadza się w następujący sposób.
Odważa się ok. 500 G cementu i przesiewa przez sito 1,000 mm rozgniatając grudki.

Z przesianego cementu odważa się 120 G i suszy w ciągu 1 godz w temperaturze 105°C. Po ochłodzeniu cementu odważa się następnie 100 ‘ 1 G i przesiewa przez sito 80 n aż do chwili gdy w ciągu 1 min przejdzie nie więcej niż 0,005 G. Pozostałość na sicie waży się (program egzamin ustny).
Odważony cement przesiewa się przez sito 200 n w ten sam sposób, a następnie waży pozostałość na sicie.
Oznaczenie należy wykonać co najmniej 2 razy. Różnica między wynikami obu oznaczeń nie może przekraczać 0,l°/o dla pozostałości na sicie 200 n i 0,5% dla pozostałości. W tym celu osadza się szczelnie korek gumowy i zatyka górną część pojemnika drugim korkiem.

Pomiar powierzchni właściwej

Do prawego ramienia manometru wlewa się naftę do kreski 4. Następnie należy odkręcić kurek, wyssać powietrze tak by ciecz podeszła do górnej kreski 1 i zamknąć kurek. Jeśli po 10 min poziom cieczy nie ulegnie zmianie, można uważać, że aparat jest szczelny (opinie o programie).
Po sprawdzeniu szczelności określa się pojemność użytkową pojemnika w następujący sposób: układa się na sitku dwa krążki bibuły filtracyjnej, cały pojemnik napełnia się rtęcią, wyrównuje menisk płytką szklaną, wylewa rtęć i waży ją.

Następnie zdejmuje się jedną bibułę filtracyjną, wsypuje do pojemnika 2,8 G cementu, nakłada się wyjętą bibułę i prasuje tłokiem. Po wyjęciu tłoka napełnia się przestrzeń nad próbką rtęcią, wylewa ją i waży.
Następnie należy wsypać próbkę do pojemnika na ściśle przylegający krążek filtracyjny, nakryć drugim i sprasować tłokiem.
Pojemnik osadza się na lewym ramieniu manometru. Po wyjęciu tłoka należy odkręcić kurek, wyssać powietrze od górnej kreski 1 i zakręcić kurek (segregator aktów prawnych).

Czas opadania cieczy między kreską 2 i 3 mierzy się sekundomierzem. Cały pomiar powtarza się 3 razy, zawsze z nową próbką cementu. Wynik tw otrzymuje się jako średnią arytmetyczną z trzech pomiarów nie różniących się między sobą więcej niż o l%.
Aparat należy cecnować raz na trzy miesiące i zawsze przy zmianie bibuły lub płynu w manometrze.

Pomiaru powierzchni właściwej cementu dokonuje się w następujący sposób; ze średniej próbki laboratoryjnej odważa się 5-P10 G cementu i wstrząsa w naczyniu by rozbić zbrylenie (promocja 3 w 1).
Wartość e należy dobrać tak, by próbka w pojemniku mogła być dobrze sprasowana tłokiem.