Istota pomiarów

Istota pomiarów polegała na określeniu zmian długości odcinka pomiarowego próbki o wymiarze 10 mm. Przyjmując przykładowo wydłużenie jednostkowe normowe er = 100 • 10-8, maksymalne odkształcenie przyjętego odcinka pomiarowego do momentu zarysowania wynosi 1 mikron (mieści się w granicach błędu pomiarowego przyrządu). Metodyka pomiaru wydłużalności (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wydłużalność elementów betonowych jest zależna od wielu czynników. Na wielkość Rn określającą stopień udziału betonu w ogólnej wytrzymałości elementu na zarysowanie, oraz na wielkość e określającą stopień wykorzystania zbrojenia przy danym wydłużeniu wpływa w znacznym stopniu wyjściowy stan próbki i charakter
mikrorys wewnętrznych. Są one uwarunkowane nierównomiernym rozkładem temperatury i wilgotności w betonie oraz własnościami deformacyjnymi stwardniałego zaczynu cementowego i kruszywa. Obecność mikrorys oraz innych niejednorodności zarówno w stanie nieobciążonym jak i w trakcie obciążenia powoduje nierównomierne rozłożenie naprężeń i odkształceń w przekrojach.
W siatkobetonie wyniki pomiaru wydłużalności zależą w zasadniczym stopniu od przyjętego odcinka pomiarowego (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Na krótkim odcinku pomiarowym, w przypadku gdy będzie to przekrój najsłabszy (miejsce uplastycznienia), otrzymamy z pomiaru maksymalną wielkość wydłużenia. W sąsiednich przekrojach może natomiast nie zostać wykorzystana wydłużalność sprężysta, a nawet między dwiema mikrorysami wydłużenie może zredukować się do zera lub przybrać wartość ujemną. Wydłużalność elementu siatkobetonowego określoną na małym odcinku pomiarowym nazwiemy więc wydłużalnością miejscową.

W przypadku gdy pomiaru wydłużalności dokonujemy na długim odcinku (np. 300 mm) wynik pomiaru uzależniony jest od liczby punktów o zwiększonej wydłużalności, a więc od wydłużeń miejscowych. Tak określoną wydłużalność nazwiemy wydłużalnością średnią (uprawnienia budowlane).

Obserwację układu geometrycznego

Do pomiaru wydłużeń miejscowych stosuje się również tensometry elektro- oporowe. Do pomiaru wydłużalności średniej zastosowano ekstensometry o długości bazy pomiarowej 300 mm. Pomiar po przekroczeniu odkształceń sprężystych obejmuje wydłużenie średnie łącznie z mikrorysami. Możliwość zmiany długości bazy pomiarowej przyrządu umożliwia regulowanie dokładności odczytu (program egzamin ustny).

Przy przystąpieniu do badań pierwszą czynnością jest sprawdzenie czy w próbkach nieobciążonych znajdują się rysy. Zwykle są to pęknięcia o niewielkim rozwarciu, niewidoczne gołym okiem, przebiegające w stwardniałym zaczynie cementowym. Rysy są chaotycznie rozrzucone na powierzchni próbek, a długości rys ogranicza prawie zawsze pierwsze ziarno kruszywa napotkane na kierunku przebiegu rysy. Obserwację układu geometrycznego rys pod obciążeniem należy rozpoczynać już przy obciążeniu wyjściowym, równym ciężarowi własnemu próbki i oprzyrządowania; należy prowadzić obserwacje makroskopowe oraz za pomocą lup i mikroskopów (opinie o programie).

Co najmniej końcową fazę pracy należy utrwalić np. za pomocą zdjęć. Obraz zarysowania próbek osiowo rozciąganych: żelbetowej i siatkobetonowej. Próbka siatkobetonu  o współczynniku K = 0,8 cm-1 ma identyczny procent zbrojenia jak próbka żelbetowa, jest jednak od niej bardziej zarysowana. Zarysowania powstają w miejscu drutów wątka. Umieszczenie w próbkach z jednej strony siatek o drutach wątku nachylonych pod kątem 45°, a z drugiej strony pod kątem 90°, powoduje wystąpienie na poszczególnych płaszczyznach próbki rys zgodnych z kierunkiem ułożenia drutów wątku (segregator aktów prawnych).

Nieniszczące metody badania betonu znajdują zastosowanie do:
- kontroli jakości i wykrywania wad (defektoskopia) oraz określania własności wytrzymałościowych, jednorodności i wilgotności betonu wbudowanego w konstrukcje (promocja 3 w 1),
- badań doświadczalnych, takich jak np. badania zmian własności wytrzymałościowych betonu z wiekiem lub pod wpływem korozji, obserwacje migracji wiłgoci w betonie itp.