Prawo do kierowania budową

Krajowa Rada Izby Architektów RP 4 marca 2021 skierowała do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego pismo z prośbą o analizę i interpretację przepisów dotyczących możliwości kierowania robotami budowlanymi przez architekta. W piśmie tym IARP zwraca uwagę, że członkowie samorządu architektów z całego kraju sygnalizują, iż przepisy co do możliwości kierowania budową przez architektów są różnie interpretowane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej (program TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - wersja na komputer).

Architektura obiektu

Obecnie przy powoływaniu kierownika budowy najczęściej przyjmuje się zasadę, że powinien on posiadać uprawnienia w specjalności najbardziej odpowiadającej charakterowi budowy lub robót budowlanych, jakie będą wykonywane. Zasada ta nie wynika bezpośrednio z przepisów, ale raczej z praktycznego podejścia – najlepiej robotami pokieruje osoba, która się najbardziej na nich zna. Obowiązujące przepisy nie narzucają natomiast nigdzie konkretnej specjalności uprawnień dla kierownika budowy. Jednak w przypadku, gdy w ramach prowadzonych prac będą wykonywane także inne prace budowlane, których uprawnienia kierownika nie obejmują, przepisy nakazują dodatkowo ustanowienie odpowiednich kierowników robót branżowych. Architekci posiadający uprawnienia do kierowania mogą nadzorować jedynie roboty związane z architekturą obiektu. Termin “architektura obiektu" nie został jednak nigdzie dokładnie określony. Można natomiast przyjąć, iż chodzi o wszelkie roboty budowlane, które wpływają na formę i wygląd obiektu lub jego części, czyli np. roboty wykończeniowe (segregator aktów prawnych).

funkcje kierownika budowy

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby architekt z uprawnieniami do kierowania mógł pełnić funkcję kierownika budowy. Jednakże, jak wcześniej wspomniano, z praktycznego punktu widzenia jest to opcja rzadko stosowana. Przypomnijmy, iż możliwość kierowania robotami budowlanymi w odniesieniu do architektury obiektu mają także osoby z uprawnieniami konstrukcyjno-budowlanymi. Najczęściej pełnią one funkcje kierowników budów obiektów kubaturowych, gdyż ich uprawnienia są najbardziej odpowiednie w tym zakresie (program TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - aplikacja na telefon).

Praktyczne podejście

Krajowa Rada Izby Architektów RP (IARP) zwróciła się do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (GUNB) z prośbą o analizę i interpretację przepisów dotyczących możliwości kierowania robotami budowlanymi przez architektów. Z pisma wynika, że przepisy te są różnie interpretowane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej, co budzi wątpliwości wśród członków samorządu architektów. Zasadą praktyczną jest, że kierownik budowy powinien posiadać uprawnienia w specjalności odpowiadającej charakterowi budowy lub robót budowlanych. Chociaż nie jest to bezpośrednio określone w przepisach, praktyczne podejście sugeruje, że najlepiej robotami pokieruje osoba, która się na nich najlepiej zna. Przepisy nie narzucają konkretnej specjalności uprawnień dla kierownika budowy. Gdy w ramach prowadzonych prac będą wykonywane inne prace budowlane, których uprawnienia kierownika nie obejmują, przepisy nakazują dodatkowo ustanowienie odpowiednich kierowników robót branżowych (uprawnienia budowlane).

Krajowa Rada Izby Architektów RP

Krajowa Rada Izby Architektów RP (IARP) zwróciła się do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (GUNB) z prośbą o analizę i interpretację przepisów dotyczących możliwości kierowania robotami budowlanymi przez architektów. Z pisma wynika, że przepisy te są różnie interpretowane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej, co budzi wątpliwości wśród członków samorządu architektów. Architekci z uprawnieniami do kierowania robotami budowlanymi mogą nadzorować roboty związane z architekturą obiektu. Termin “architektura obiektu" nie jest jednoznacznie zdefiniowany, ale można przyjąć, że obejmuje roboty wpływające na formę i wygląd obiektu, np. roboty wykończeniowe. Możliwość pełnienia funkcji kierownika budowy przez architekta istnieje, ale z powodów praktycznych jest to rzadko stosowana opcja. W praktyce, najczęściej wybierani są specjaliści, którzy mają największe doświadczenie i wiedzę na temat konkretnych prac budowlanych (program egzamin ustny).

Obiekty kubaturowe

Osoby z uprawnieniami konstrukcyjno-budowlanymi również mogą kierować robotami budowlanymi w odniesieniu do architektury obiektu. Najczęściej pełnią one funkcje kierowników budów obiektów kubaturowych, gdyż ich uprawnienia są najbardziej odpowiednie w tym zakresie. Nie wiadomo dokładnie, czy instytucje zabraniają architektom z uprawnieniami wykonawczymi pełnienia funkcji kierownika budowy ani jakie okoliczności towarzyszą takim przypadkom. IARP zwróciła się do GUNB o wydanie interpretacji przepisów i potwierdzenie stanowiska zawartego w załączniku do pisma, w którym zawarto wszystkie wątpliwości (opinie o programie).

Jednolite stosowanie przepisów

Nie jest dokładnie wiadomo, czy instytucje zabraniają architektom z uprawnieniami wykonawczymi pełnienia funkcji kierownika budowy ani jakie okoliczności towarzyszą takim przypadkom. IARP zwróciła się do GUNB o wydanie interpretacji przepisów i potwierdzenie stanowiska zawartego w załączniku do pisma, w którym zawarto wszystkie wątpliwości. Prawo do kierowania budową przez architektów z uprawnieniami do kierowania robotami budowlanymi jest teoretycznie możliwe, lecz niejednoznaczność przepisów i różne interpretacje przez organy administracyjne prowadzą do praktycznych trudności. Oficjalna interpretacja GUNB jest potrzebna, aby wyjaśnić te kwestie i zapewnić jednolite stosowanie przepisów (segregator na egzamin ustny - pytania i opracowane odpowiedzi).