Próbki kostkowe

W przypadku betonu rzadko pozwalają one na jasną i zwięzłą interpretację wyników; aby wyniki badań były pełnowartościowe, należy z nich korzystać zawsze w oparciu o praktykę i doświadczenie. Stosowane są trzy rodzaje próbek badanych na ściskanie, wykonywanych w kształcie kostek, walców oraz prostopadłościanów. Próbki kostkowe stosowane są w Wielkiej Brytanii, Niemczech i wielu innych krajach Europy. Walce są próbkami normowymi w USA, Francji, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii. W Skandynawii stosowane są zarówno walce, jak i kostki. Współcześnie daje się zauważyć tendencja, zwłaszcza w badaniach naukowych, do stosowania próbek walcowych zamiast kostek (program uprawnienia budowlane na komputer). Przed porównaniem obu rodzajów próbek należy jednak szczegółowo rozpatrzyć poszczególne metody badawcze.

Próbki betonowane są w formach stalowych lub żeliwnych, na ogół o krawędzi 150 mm (lub 6 cali = 152,4 mm) i kształcie sześcianu. Dopuszczalne odchylenia kształtu ścianek formy od płaszczyzny oraz faktycznych wymiarów formy od wymiarów nominalnych, określone są w dość wąskich granicach. Pożądane jest, aby forma i jej podstawa w czasie betonowania były razem skręcone, ponieważ zmniejsza to wycieki zaprawy. Stosowanie sztywno przymocowanej podstawy ma istotne znaczenie, gdy zagęszczanie betonu odbywa się za pomocą wibrowania (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Przed zmontowaniem formy stykające się powierzchnie należy pokryć smarem (olejem mineralnym), a cienką warstewkę oleju należy nałożyć także na wewnętrzne powierzchnie formy w celu zlikwidowania ewentualnej przyczepności między ścianką formy i betonem (uprawnienia budowlane). Postępowanie zalecane w normie BS 1881: 1970 polega na wypełnieniu formy w trzech warstwach. Zaleca się, chociaż jest to w Anglii rzadko praktykowane, stosowanie nasadki nakładanej na formę. Forma wypełniana jest wówczas z nadmiarem, a po zagęszczeniu nadmiar betonu zdejmuje się stalowym liniałem wykonując ruchy piłujące, po czym wykończenie powierzchni następuje przy użyciu kielni (program egzamin ustny). W porównaniu z napełnianiem bez użycia nasadki taka metoda pozwala uzyskać większą jednorodność betonu.

Beton kostki

Każdą warstwę betonu zagęszcza się za pomocą nie mniej niż 35 pchnięć stalowego ubijaka o przekroju kwadratowym 25×25 mm. Ubijanie powinno przebiegać aż do uzyskania dostatecznego zagęszczenia, ponieważ aby próba ściskania była reprezentatywna dla zagęszczonego w pełni betonu, beton kostki powinien zostać również odpowiednio zagęszczony (opinie o programie). Z drugiej strony, jeśli pożądane jest sprawdzenie właściwości betonu w stanie takim, jak go ułożono, wówczas stopień zagęszczenia betonu w kostce powinien naśladować ów stan betonu w konstrukcji.

Tak więc w przypadku elementów prefabrykowanych, zagęszczanych na stole wibracyjnym, kostka próbna i sam element mogą być wibrowane równocześnie, jednak nie- współmierność obu mas powoduje, że osiągnięcie tego samego stopnia zagęszczenia jest nadzwyczaj trudne i metody tej polecać nie należy. Według normy BS 1881: 1970 dopuszczalne jest zagęszczanie kostek normowych młotkiem elektrycznym lub pneumatycznym. Po wykończeniu górnej powierzchni kostki za pomocą kielni kostka przechowywana jest bez zakłóceń przez 24 godz. w temperaturze 18-22°C, w wilgotności względnej nie mniejszej niż 90% (segregator aktów prawnych).

Pod koniec tego okresu forma zostaje zdjęta i kostkę pielęgnuje się dalej w wodzie, w temperaturze 19-21°C. Jest to normowa metoda pielęgnacji, określona w normie BS 1881: 1970, stosowana w laboratorium oraz przy rozszerzonych granicach temperatur również na placu budowy, wówczas gdy chodzi o określenie potencjalnej jakości betonu. Oczywiście, beton w konstrukcji może być w rzeczywistości gorszy na skutek niedostatecznego zagęszczenia, segregacji lub niekorzystnych warunków pielęgnacji (promocja 3 w 1). Efekty tego ostatniego czynnika nabierają znaczenia, jeśli chcemy wiedzieć, kiedy można usunąć rusztowanie spod deskowania, wykonywać następną część konstrukcji lub oddać konstrukcję do użytku. W