Weryfikacja i kwalifikacja wymaganego wykształcenia

Zasady weryfikacji i kwalifikacji wymaganego wykształcenia dla uzyskania uprawnień budowlanych, określone w rozporządzeniu w sprawie przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, są kluczowymi wytycznymi, którymi kierują się okręgowe komisje kwalifikacyjne przy izbach inżynierów oraz architektów podczas weryfikacji wniosków kwalifikacyjnych kandydatów. Oto główne zasady:

• Wykształcenie: Kandydat musi posiadać odpowiednie wykształcenie wyższe na kierunku związanym z budownictwem. Zwykle wymagane jest ukończenie studiów inżynierskich lub magisterskich.
• Doświadczenie zawodowe: Oprócz wykształcenia, kandydat musi również wykazać się odpowiednim doświadczeniem zawodowym, które jest różne w zależności od rodzaju poszukiwanych uprawnień. Doświadczenie to powinno być zdobyte pod nadzorem osoby już posiadającej uprawnienia budowlane (program TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - wersja na komputer).
• Szkolenia: Kandydaci są zobowiązani do ukończenia specjalistycznych szkoleń lub kursów, które przygotowują do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
• Egzamin: Po spełnieniu powyższych wymagań kandydat musi zdać specjalny egzamin przed okręgową komisją kwalifikacyjną, który pokrywa różne aspekty budownictwa oraz prawa budowlanego.
• Składanie dokumentów: Kandydat musi złożyć odpowiednie dokumenty potwierdzające jego wykształcenie, doświadczenie zawodowe oraz ukończenie wymaganych szkoleń.

Każdy wniosek jest indywidualnie oceniany przez komisję, która może również zażądać dodatkowych dokumentów lub informacji. Pozytywne przejście całego procesu kwalifikacyjnego uprawnia do otrzymania licencji, która jest niezbędna do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

Wykształcenie odpowiednie i pokrewne

Proces kwalifikowania i weryfikacji wykształcenia przez izbę inżynierów lub architektów odbywa się w kilku krokach i jest niezbędny do uzyskania uprawnień budowlanych. Oto jak wygląda ten proces:

• Zgodność kierunku studiów: Izba sprawdza, czy ukończony przez kandydata kierunek studiów zgadza się z kierunkami studiów uznawanymi za odpowiednie lub pokrewne dla specjalności uprawnień budowlanych, które są wykazane w załączniku nr 2 do odpowiedniego rozporządzenia. Taka zgodność jest pierwszym warunkiem, który musi być spełniony.
• Dyplom ukończenia studiów: Kandydat musi przedłożyć dyplom ukończenia studiów wyższych, który potwierdza, że ukończył on kierunek zgodny z wymaganiami.
• Suplement do dyplomu lub wypis z przebiegu studiów: Oprócz dyplomu, kandydat musi również dostarczyć suplement do dyplomu lub wypis z przebiegu studiów. Te dokumenty zawierają szczegółowe informacje o programie studiów, w tym o przeprowadzonych kursach i zdobytych umiejętnościach, co pozwala na dokładniejszą weryfikację zgodności wykształcenia z wymaganiami specjalistycznymi.
• Potwierdzenie przez uczelnię: Wypis z przebiegu studiów musi być potwierdzony przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni, co jest gwarancją, że dostarczone informacje są wiarygodne i zgodne z prawdą.

Zawody związane z budownictwem

Proces kwalifikowania i weryfikacji wykształcenia w zakresie zawodów związanych z budownictwem, dla osób ubiegających się o specjalistyczne uprawnienia budowlane, przebiega w następujący sposób:

• Stwierdzenie zgodności tytułu zawodowego: Izba sprawdza, czy uzyskany przez kandydata tytuł zawodowy technika lub mistrza, albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, jest zgodny z zawodami związanymi z budownictwem. Te zawody są szczegółowo wymienione w załączniku nr 3 do odpowiedniego rozporządzenia.
• Załącznik nr 3 do rozporządzenia: Ten dokument zawiera listę zawodów, które są uznawane za odpowiednie dla ubiegania się o uprawnienia budowlane w danej specjalności. Kwalifikacje zawarte w tym wykazie są uznawane za wystarczające do rozpoczęcia procesu ubiegania się o te uprawnienia.
• Dyplom lub tytuł zawodowy: Kandydat musi przedstawić odpowiednie dokumenty, które potwierdzają jego kwalifikacje zawodowe – może to być dyplom szkoły średniej technicznej, świadectwo mistrzowskie lub inne dokumenty potwierdzające uzyskanie tytułu zawodowego w jednym z zawodów wymienionych w załączniku nr 3 (program TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE - aplikacja na telefon).
• Weryfikacja przez izbę: Izba dokonuje weryfikacji przedłożonych dokumentów, aby upewnić się, że kwalifikacje kandydata odpowiadają wymaganiom stawianym dla danej specjalności uprawnień budowlanych. Ta weryfikacja może również obejmować sprawdzenie innych aspektów, takich jak doświadczenie zawodowe.

Ukończenie studiów

Wymóg ukończenia studiów na kierunku odpowiednim lub pokrewnym dla poszczególnych specjalności uprawnień budowlanych jest uznawany za spełniony na podstawie dwóch głównych kryteriów:

• Zgodność nazwy kierunku studiów: Pierwszym warunkiem jest, że nazwa kierunku studiów, który ukończył kandydat, musi być zgodna z określeniem zakresu kierunku studiów wskazanym w załączniku nr 2 do odpowiedniego rozporządzenia. Oznacza to, że bezpośrednie porównanie nazwy kierunku z listą zatwierdzoną przez rozporządzenie pozwala na stwierdzenie, czy wykształcenie kandydata spełnia formalne kryteria dla danej specjalności uprawnień budowlanych (uprawnienia budowlane).
• Zawartość programu studiów: Drugim warunkiem jest analiza zawartości programu edukacyjnego, na podstawie informacji zawartych w suplemencie do dyplomu lub w wypisie z przebiegu studiów, który musi być potwierdzony przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni. Wymóg ten jest uznawany za spełniony, jeżeli co najmniej jedna trzecia całkowitego programu studiów (wyrażona w punktach ECTS zgodnie z ustawą o szkolnictwie wyższym lub w liczbie godzin zajęć) obejmuje zajęcia, które kształtują wiedzę i umiejętności bezpośrednio odnoszące się do zakresu kierunku studiów wymaganego dla danej specjalności uprawnień budowlanych.

Posiadanie wiedzy i umiejętności

Wymóg posiadania wiedzy i umiejętności w zakresie wymaganym dla danej specjalności uprawnień budowlanych, jak określono w załączniku nr 2 do rozporządzenia, może być spełniony na dwa główne sposoby:

• Zgodność nazwy specjalności: Pierwszym kryterium jest, aby nazwa specjalności określona w ramach ukończonego kierunku studiów bezpośrednio odpowiadała zakresowi wiedzy i umiejętności wymaganych dla danej specjalności uprawnień budowlanych. Oznacza to, że jeśli specjalność, którą kandydat ukończył na uczelni, jest dokładnie tą samą, co wskazana w załączniku nr 2, wtedy uznaje się, że wymóg wiedzy i umiejętności jest spełniony (program egzamin ustny).
• Zawartość programu studiów: Drugim sposobem na spełnienie tego wymogu jest przedstawienie przez kandydata dokumentów, takich jak suplement do dyplomu lub wypis z przebiegu studiów, które muszą być potwierdzone przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni. Te dokumenty powinny wyraźnie wskazywać, że program studiów, który kandydat ukończył, obejmuje zajęcia kształtujące wiedzę i umiejętności w zakresie wymaganym dla danej specjalności uprawnień budowlanych. Oznacza to, że niezależnie od nazwy specjalności, jeśli w programie studiów znajdują się zajęcia odpowiadające zakresowi określonemu w załączniku, kandydat może zostać uznany za spełniającego wymagania edukacyjne.

Zagraniczne wykształcenie

Wykształcenie uzyskane za granicą, które ma być uznane w Polsce w kontekście ubiegania się o uprawnienia budowlane, podlega szczególnym zasadom weryfikacji i kwalifikacji. Proces ten jest nieco inny niż dla wykształcenia uzyskanego w Polsce i obejmuje następujące kroki:

• Uznanie wykształcenia w Polsce: Pierwszym krokiem jest uznanie zagranicznego wykształcenia zgodnie z polskimi przepisami o uznawaniu wykształcenia uzyskanego za granicą. Może to wymagać przetłumaczenia dokumentów na język polski oraz ich nostryfikacji lub apostille, w zależności od kraju, w którym wykształcenie zostało uzyskane, oraz od obowiązujących umów międzynarodowych (opinie o programie).

• Indywidualna ocena przez izbę: Po uzyskaniu uznania wykształcenia w Polsce, dokumenty te są przedkładane odpowiedniej izbie (np. izbie inżynierów budownictwa), która dokonuje indywidualnej oceny wykształcenia. Ocena ta skupia się na analizie programu kształcenia, aby stwierdzić, czy kierunek studiów oraz jego zakres są odpowiednie lub pokrewne do danej specjalności uprawnień budowlanych.
• Analiza programu kształcenia: Izba analizuje program kształcenia, zwłaszcza moduły i kursy, które są istotne dla specjalności uprawnień budowlanych. Porównuje zawartość programu z wymaganiami określonymi w załączniku nr 2 do odpowiedniego rozporządzenia. Celem jest stwierdzenie, czy edukacja zagraniczna kandydata obejmuje wiedzę i umiejętności porównywalne z tymi wymaganymi od absolwentów polskich uczelni (segregator aktów prawnych).
• Decyzja izby: Po dokładnej analizie programu kształcenia i porównaniu go z polskimi standardami, izba podejmuje decyzję o zakwalifikowaniu wykształcenia jako odpowiedniego lub pokrewnego dla danej specjalności uprawnień budowlanych. Jeśli wykształcenie zostanie uznane za zgodne, kandydat może kontynuować proces ubiegania się o uprawnienia budowlane w Polsce.
• Możliwość odwołania: W przypadku, gdy kandydat nie zgadza się z decyzją izby, może on zazwyczaj skorzystać z procedury odwoławczej. Szczegóły tej procedury powinny być określone w regulaminie danej izby lub w przepisach prawa dotyczących nostryfikacji wykształcenia (segregator na egzamin ustny - pytania i opracowane odpowiedzi).