Admiralicja

Admiralicja, wojsk, kierownictwo marynarki woj.; w niektórych państwach (Francja, W. Brytania) w randze ministerstwa. ADMIRALICJA, prawo sąd zajmujący się wszystkimi sprawami mor.: cyw. i kryminalnymi (zderzenia, spory finans. itp.); w Polsce izba morska. Admiralicja w Petersburgu, budynek dowództwa floty ros.; jedno z ważniejszych dziel architektury eur. Klasy cyzmu; wzniesiony 1704, rozbudowany 1806-23 wg projektu A. Zacharowa; wieloskrzydlowy gmach z centr. wieżą zwieńczoną iglicą; gł. akcent urbanist. Petersburga. Admiralicji, góry, pasmo górskie na Antarktydzie Wsch., w pn.-wsch. części Ziemi Wiktorii; wys. do 3720 m (G. Sabine’a); pierwsze badane góry Antarktydy. Admiralicji, wyspa, wyspa na o. spokojnym, w Archip. Aleksandra (USA); 4,3 tys. km² (program uprawnienia budowlane na komputer).

Admiralicji, wyspy, grupa wysp na O. Spokojnym, wchodzi w skład Papui- -Nowej Gwinei; 2,1 tys. km², 26 tys. mieszk. (1980); gl. wyspa Manus; uprawa palmy kokosowej. ADMIRAŁ (rusałka admiral, Vanessa alalanta), dość duży motyl dzienny; do Polski przylatuje z pd., wylęgłe jesienią motyle pokolenia krajowego giną bezpotomnie. ADMIRAŁ, wojsk, najwyższy stopień wojsk, w marynarce woj.; odpowiada stopniowi generała broni. ADMITANCJA, Y, przewodność elektr. pozorna obwodu elektr. dla prądu elektr. przemiennego (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Plamy oleiste

ADO EKITI, m. w pd.-zach. Nigerii; 213,0 tys. mieszk. (1975); ośr. handl. regionu uprawy kakaowca i palmy oleistej, bawełny, tytoniu; rzemiosło. ADOLF, i817-i905, książę Nassau-Weil- burg, pierwszy wielki książę Luksemburga od 1890. Adolf FRYDERYK, 1710-71, król Szwecji od 1751, z dyn. Holstein-Gottorp; przy poparciu Rosji następca tronu od 1743; w okresie panowania A.F. walki stronnictw („Kapelusze” i „Czapki”). Adoni, m. w Indiach (Andhra Pradeś); 108,9 tys. mieszk. (1981); ośr. handlu bawełną; przemysł bawełn., spożywczy (uprawnienia budowlane).

ADONIS, mit. gr. ukochany Afrodyty rozszarpany przez dzika; za zgodą Zeusa wracał co pól roku na ziemię; symbol rozkwitu i zamierania przyrody („ogródki A.”); zob. Asztarte. polityk liberalny i działacz spoi.; 1910-17 i 1920-28 prezes Międzynar. Kom. Czerwonego Krzyża, 1919 prezydent Szwajcarii, 1920-24 jej reprezentant w Lidze Narodów. ADORANT, ikon. w malarstwie i rzeźbie klęcząca u stóp Chrystusa lub Marii postać ze złożonymi rękami; odmianą aktu adoracji jest bizant. pochodzenia proskyneza a. w pokłonie dotyka czołem ziemi (program egzamin ustny).

Adorno Theodor, 1903-69, niem. filozof i socjolog; przedstawiciel frankfurckiej szkoły neomarksizmu; prof., jeden z zał. Institut fur Sozialfor- schung; zajmował się etnocentryzmem, zagadnieniami osobowości, muzyką; Authoritarian Personality, Negatywna dialektyka. ADOUR [adu:r], rz. w pd.-zach. Francji; dł. 335 km; uchodzi do Zat. Biskajskiej; wykorzystywana do nawadniania; gł. m. nad A. Bajonna. ADRANO, m. we Włoszech (Sycylia), u podnóża Etny; 34,3 tys. mieszk. (1983); ośr. handl.; przemysł spożywczy. ADRAR, m. i oaza w Algierii, na Saharze; 22,8 tys. mieszk. (1977); gl. oaza w grupie oaz At-Hiwat przy transsaharyjskiej drodze, ośr. adm. wilai A.; uprawa palmy daktylowej, warzyw, tytoniu; lotnisko; w pobliżu złoża gazu ziemnego (opinie o programie).

ADRAR DES IFORAS, płaskowyż w pd. Saharze, na granicy Mali i Algierii; średnia wys. 700 m, maks. do 1000 m; gęsta sieć wadi; roślinność pustynna, wzdłuż wadi sawannowa. ADRENALINA (suprarenina, epinefry- na), hormon nadnerczy kontrolujący przemianę cukrową; wydzielana także na zakończeniach nerwowych, gdzie jest przenośnikiem bodźców autonom. układu nerwowego do odpowiednich tkanek; stosowana w lecznictwie (segregator aktów prawnych).

ADRENERCICZNY, fizjol. dotyczący przekazywania impulsu nerwowego z neuronu na neuron lub na efektor za pośrednictwem wydzielanej w synapsach adrenaliny lub noradrenaliny. ADRENOKORTYKOTROPINA - kortykotropina. Adres, inform, symbol identyfikujący rejestr, komórkę pamięci lub urządzenie, będące źródłem lub miejscem przeznaczenia danych lub rozkazów. ADRIA, ścisła tkanina wełn. z przędzy czesankowej, o splocie skośnym (bywa z osnową baweln.); gładka, z widocznymi skośnymi prążkami (promocja 3 w 1).