Badania gruntów grubookruchowych

Badania gruntów grubookruchowych wymagają stosowania aparatów wielkowymiarowych; cylinder powinien mieć wymiary spełniające warunki zastępcza średnica ziarna, od którego mniejszych jest 90% (program uprawnienia budowlane na komputer). Energia zagęszczania: normalna, a w metodzie zmodyfikowanej; przy metodzie normalnej stosuje się ubijanie w trzech warstwach, przy metodzie zmodyfikowanej — w pięciu warstwach; masę bijaka i wysokość spadania dobiera się tak, aby uniknąć w miarę możności rozkruszenia ziaren. W aparacie opracowanym pod kierunkiem autora zastosowano w metodzie normalnej ubijaki o masie 109 kg (lub w zmodyfikowanej 320 kg) przy wysokości opadania 121 cm (lub 124) i liczbie uderzeń 119 (lub 107) na każdą warstwę (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W związku ze znaczną uciążliwością ubijania gruntu w tak dużych aparatach dąży się do używania próbek gruntu z odsianymi grubszymi ziarnami, co pozwala stosować aparaty o mniejszych wymiarach (uprawnienia budowlane).

Gruntami wysadzinowymi nazywa się grunty, które poddane działaniu mrozu zwiększają swą objętość o więcej niż 9% objętości wody, zawartej w porach gruntu. Takie zwiększenie się objętości gruntu powoduje podniesienie się nawierzchni drogowych i kolejowych oraz płytko posadowionych fundamentów. Wysadziny mroźne powstają wskutek podciągania wody z niżej leżącego gruntu przez kryształy lodu zamarzającej wody, co powoduje znaczny wzrost wilgotności zamarzającego gruntu i podniesienie się powierzchni jego o kilka do kilkudziesięciu centymetrów (program egzamin ustny).

Wysokość wysadzin zależy od rodzaju gruntu, jego zawilgocenia i bliskości zwierciadła wody gruntowej oraz głębokości przemarzania, zależnej od intensywności mrozu i jego długotrwałości. Gruntami wysadzinowymi wg A. Casagrande’a są grunty, które w uziamieniu poniżej 2 mm zawierają więcej niż 3% cząstek mniejszych od 0,02 mm.

Zjawiska wysadzinowe

Występowanie gruntów wysadzinowych w podłożu fundamentów lub dróg jeszcze nie oznacza, że podłoże jest wysadzinowe w każdych warunkach (opinie o programie). Warunkiem powstania wysadzin jest znaczne nasycenie podłoża wodą (stan 'plastyczny i miękkopla- styczny glin i iłów) lub płytkie występowanie zwierciadła wody, np. w pyłach i piaskach gliniastych, co umożliwia szybkie podciąganie kapilarne wody i tworzenie się wysadzin. Wysadziny są tym większe, im bardziej długotrwały jest mróz przy stosunkowo małych ujemnych temperaturach ( - 2 do - 10°Q, co powoduje powolne przemarzanie gruntu i umożliwia podciągnięcie dużej ilości wody do strefy zamarzania (segregator aktów prawnych).

W przypadkach gdy fundamenty budowli znajdują się płytko i granica przemarzania sięgnie do gruntu pod fundamentami, a grunt należy _j do wysadzinowych, mogą powstać wysadziny. Z przeprowadzonych badań wynika, że wysadziny w gruntach iłowych powodują ciśnienie do 1,5 MPa; grunty pyłowe i zaglinione piaski mogą tworzyć wysadziny przy obciążeniu do 0,2 MPa. Jako skutek tworzenia się wysadzin pod płytko posadowionymi i mało obciążonymi fundamentami występują w budowlach pęknięcia i szczeliny.

Zjawiska wysadzinowe występują również za murami oporowymi, jeżeli grunt jest wysadzinowy, a przemarzanie sięga poza mur. Duże ciśnienie wysadzin znacznie przekracza parcie ziemi, na które mur został obliczony, i mury ulegają dużym przechyłom lub pękają. Analogiczne zjawiska występują w czasie zimy za odeskowaniem rozpartych wykopów; na wiosnę po odmarznięciu gruntu odeskowanie opada w dół, powodując obsuwanie się ścian wykopów. Jako zabezpieczenie stosuje się dobre powiązanie rozpór z kierownicami za pomocą klamer oraz podbijanie klinów, aby utrzymać stały rozpór odeskowania (promocja 3 w 1).

Znaczne szkody powstają w okresie mrozów w świeżo zabetonowanych konstrukcjach mostowych lub przepustach, jeżeli rusztowania są oparte na gruncie wysadzinowym, co powoduje nierównomierne wysadzanie ich do góry. Podobne zjawiska występują pod posadzkami chłodni.