Badanie imersyjne

Zanurzając kamień w cieczy o średnim łub wysokim współczynniku załamania światła można wykryć dublety na podstawie stwierdzenia przebiegającej przez kamień płaszczyzny, która dzieli go na dwie części składające się z różnych substancji (program uprawnienia budowlane na komputer). W ten sposób można również dostrzec mikroskopijne wrostki, trudne nieraz do zauważenia w kamieniach o wysokim współczynniku załamania światła, dających silne refleksy (zwłaszcza w kamieniach szlifowanych). Jeżeli nawet pod mikroskopem nie dostrzega się w kamieniu żadnych inkluzji, należy badany kamień zanurzyć w bromoformie lub jodku metylenu w celu zredukowania refleksu. Badanie załamania światła.

W celu stwierdzenia, czy badany kamień wykazuje pojedyncze czy podwójne załamania światła umieszcza się go w polarys- kopie lub pod mikroskopem polaryzacyjnym. Jeżeli badany kamień wykazuje podwójne załamanie światła, jak syntetyczny spinel, przeprowadza się dodatkową próbę na pleochroizm. Charakterystyczny dychroizm wykazują:
fioletowy i pomarańczowy - korund (szafir) naturalny i syntetyczny,
purpurowy i jasnopurpurowy - turmalin, brunatnozielony i czerwonopurpurowy - andaluzyt, bezbarwny i purpurowy - spoduimen (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Slaby dychroizm nie ma większego znaczenia przy określaniu kamieni purpurowych, ponieważ większość kamieni jasnych nie wykazuje żadnych (lub tylko bardzo nieznaczne) różnice barwy.
Silny trychroizm - ciemnoczerwonopurpurowy, pomarańczowy i ciemnozielony - wykazuje tylko aleksandryt.

Barwy pleochroiczne innych podwójnie załamujących światło kamieni są słabe i nie mają praktycznego znaczenia (uprawnienia budowlane).
Opisane badania przeważnie wystarczają do określenia rodzaju kamienia.
Oznaczenie współczynników załamania światła.

Współczynnik lub współczynniki załamania światła oznacza się refraktometrem. Jeżeli odczytane wartości współczynników załamania światła nie są wspólne dla dwóch lub trzech kamieni, możliwe jest już jednoznaczne określenie badanego kamienia szlachetnego (program egzamin ustny). W przypadkach wątpliwych należy przeprowadzić jeszcze badanie VI, a wyjątkowo - badanie VII.

Różnice gęstości

Różnice gęstości stwierdzone w tym badaniu są dostatecznie duże, aby oznaczyć bezbłędnie kamień. W celu odróżnienia tur- malinu i andaluzytu od topazu można użyć jodku metylenu (gęstość 3,32 g/om3) topaz zatonie w cieczy, a dwa pozostałe minerały utrzymają się na jej powierzchni. Spodumen i andaluzyt, których gęstości są zbliżone, można odróżnić przez porównanie ich dychrodzmu lub współczynników załamania światła (opinie o programie).
Badanie twardości stosuje się obecnie tylko w przypadkach wyjątkowych, gdy nie można zastosować żadnej z opisanych metod.
Do wymienionej grupy należą kamienie naturalne: apatyt, benitoit, beryl (akwamaryn), cyrkon, diament, euklaz, fluoryt, kordieryt, korund (szafir), kwarc, labrador, opal, spinel, topaz i turmalin oraz kamienie syntetyczne: korund, rutyl i spinel, jak również imitacje z plastyku, szkła, imitacje bezbarwne z niebieskim podkładem (dublety i tryplety).
Z wymienionych kamieni rzadko spotyka się w jubilerstwie: apatyt, benitoit, euklaz, fluoryt, kordieryt i labrador.
Silna dyspersja wskazuje na diament, cyrkon lub syntetyczny rutyl.
Połysk o charakterze matowym wskazuje na fluoryt.

Połysk diamentowy wskazuje na diament lub syntetyczny rutyl.
Podwójne zarysy tylnych krawędzi mogą być widzialne gołym okiem w dużych okazach lub syntetycznych rutylach.
Widoczna płaszczyzna dzieląca kamień na dwie części wskazuje na dublet. W ten sposób można również wykryć tryplet (segregator aktów prawnych).
Niezbyt wyraźnie widoczne tylne ścianki wskazują na imitacje ze szkła lub plastyku.
Uczucie ciepła przy dotknięciu wskazuje na imitacje z plastyku lub szkła.

Różny połysk w różnych częściach kamienia wskazuje na dublet.
Czerwonawe odblaski wskazują na syntetyczny spinel (promocja 3 w 1).