Blachy lub taśmy uprawnienia budowlane

Blachy lub taśmy przeznaczone do produkcji kształtowników giętych powinny być podatne na obróbkę plastyczną, w której oznaczono: d - średnica trzpienia lub grubość wkładki oraz g - grubość blachy (program uprawnienia budowlane na komputer). Materiał wyjściowy do produkcji tych kształtowników powinien mieć wydłużenie co najmniej As = 20%. W związku z tym kształtowniki gięte, przeznaczone na budowlane konstrukcje stalowe, należy wykonywać z blachy lub z taśmy walcowanej na gorąco.

Projekt tej normy wprowadził wymaganie przy podwyższaniu naprężeń dopuszczalnych uzasadnienia w oparciu o badania przeprowadzone przez zakład naukowo-badawczy. Wspomniane zezwolenie w projekcie PN/B-03202 zostało ustalone według badań Hojarczyka na podstawie danych dostarczonych z Huty im. Lenina Nowsze badania statystyczne Mendery, przeprowadzone na danych równiei z innych hut polskich, nie wykazały jednak tak dużego wzrostu granicy plastyczności, który wyniósł ok. 10% (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Za pomocą profilowania na zimno z blach cienkich można uzyskiwać przekroje o dowolnych kształtach. Grubość ścianek kształtowników o takich profilach jest najczęściej jednakowa, a tylko na nielicznych odcinkach może być podwojona. Za pomocą spawania łukowego, zgrzewania punktowego lub klejenia z pojedynczych profilów uzyskuje się profile złożone. W przypadku takich kształtowników grubości ścianek na poszczególnych odcinkach profilu są najczęściej różne.

lekkich konstrukcji budowlanych stosuje się profile o ściankach pełnych lub ażurowych. Profile o ściankach pełnych mogą mieć przekroje otwarte, zamknięte lub zamknięto-otwarte (uprawnienia budowlane). Profile, które mają ścianki pełne lub ażurowe, mogą mieć przekroje quasi-otwarte, ąuasi-zamknięte lub quasi-zamknięto-otwarte (program egzamin ustny).

Ścianki ażurowe

Ścianki ażurowe uzyskuje się przez wycinanie otworów w ściankach pełnych, przy czym krawędzie otworów mogą być dodatkowo wywinięte. Za ściankę ażurową uważa się też płaszczyznę między dwiema ściankami pełnymi, którą uzyskuje się przez wykonanie przewiązek lub skratowań.
Od rodzaju przekroju w dużej mierze zależy praca statyczna profilu cienkościennego.

Kształtowniki o przekrojach otwartych lub quasi-otwartych powinny mieć profile i wymiary: a) znormalizowane i w zależności od przewidywanej wielkości rocznego zużycia powinny być produkowane i składowane podobnie jak kształtowniki walcowane na gorąco, b) nieznormalizowane, realizowane według indywidualnych zamówień.
Kształtowniki o przekrojach zamkniętych, a zwłaszcza rury kwadratowe i prostokątne, bardzo dobrze nadają się do rozwiązań konstrukcyjnych według asortymentu ustalonego z góry, jeśli tylko pozwala on na dostatecznie duży wybór. Wówczas wystarcza produkcja profilów znormalizowanych (opinie o programie).

Kształtowniki o innych przekrojach, niż podano wyżej, mają profile i wymiary w znacznym stopniu zależne od przeznaczenia i rozwiązania konstrukcyjnego elementu budowlanego. Z tych względów nie mogą być normalizowane, a ich produkcja powinna odbywać się według indywidualnych zamówień.

W Polsce kształtowniki o profilach znormalizowanych są produkowane według wymiarów podanych w PN-73/H-93460; są to kątowniki równoramienne, kątowniki nierównoramienne, ceowniki równoramienne itd. W krajach wysoko uprzemysłowionych wytwórnie kształtowników giętych normalizują profile i wymiary we własnym zakresie, oferując wyroby według katalogów. Większość tych wyrobów ma jednak ściśle określone przeznaczenie. Elementy konstrukcji kształtowników giętych z reguły należy projektować o przekrojach dostosowanych do konkretnego przeznaczenia (segregator aktów prawnych).

W celu zapewnienia trwałości konstrukcji ze względu na niebezpieczeństwo korozji należy pamiętać o następujących sprawach:
a) Kształtowniki o przekroju otwartym należy projektować tak, aby był łatwo dostęp przy oczyszczaniu powierzchni ich ścianek i przy układaniu na nich powłok antykorozyjnej. W profilach skrzynkowych lub celowych z usztywnionymi półkam odgiętymi do środka należy dawać usztywnienia pod kątem większym od prostego a mianowicie 105-220° (uwaga: jest to kąt rozwarcia ścianek liczony od wnętrze profilu). Kształtowniki powinny mieć taki przekrój, aby nie powstawały miejsca w kształcie rynien lub zbiorników, umożliwiające gromadzenie się na ich ściankach kurzu o agresywnym składzie chemicznym lub gromadzenie się wody. Można to uzyskać przez nadanie spadku niektórym ściankom lub wykonanie otworów do odprowadzenia wody.
b) Wnętrza kształtowników o przekroju zamkniętym należy szczelnie izolować przez założenie w ich czołowych płaszczyznach przepon i wykonanie ciągłego złącza, np. za pomocą spawania.
c) Kształtowniki o przekroju złożonym należy projektować tak, aby unikać przylegających do siebie ścianek, przez których złączenie mogłyby powstać rowki w miejscach zaokrąglonych naroży.
d) W złączach teowych należy wykonywać spoiny pachwinowe na pełnej długości styku blachy i zaokrąglonego naroża kształtownika, tak aby nie powstały rowki niemożliwe do odwodnienia (promocja 3 w 1).