Dobór drzew próbnych

Dobór drzew próbnych na podstawie klas Hartiga (o równej powierzchni przekroju) nasuwa zastrzeżenia, gdyż kryteria doboru drzew mogą być zniekształcone na skutek szablonowego podziału na klasy grubości (program uprawnienia budowlane na komputer).

W perspektywicznym ujęciu nasuwają się następujące możliwości postawienia zagadnienia na lepszych podstawach:
- Wybór drzew próbnych na podstawie klas grubościowych, zestawionych przez podział ogólnej liczby drzew na klasy o równej liczbie drzew (II metoda Uricha).
- Podział na 3 klasy biologiczne: I klasa - drzewa opanowane, II klasa - drzewa panujące, III klasa - drzewa górujące, oparty na indywidualnej ocenie wszystkich drzew (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
- Oparcie się na stopniach grubości i wybór jednego drzewa z każdego stopnia. Można by się przy tym oprzeć na naturalnych stopniach grubości Tiurina. uzależnionych od średniej pierśnicy drzewostanu.

Na wybranych drzewach należy oznaczyć kierunek północ południe. Celem prawidłowego ustalenia wieku drzewa próbne należy ścinać bezpośrednio nad ziemią. Ścięte drzewa mierzy się metodą sekcyjną w odstopniowaniu co 2 m. Następnie pobiera się z nich kłody przeznaczone do badania fizycznych i mechanicznych własności drewna oraz krążki grubości 20 cm przeznaczone do analizy pniowej (uprawnienia budowlane).

Pierwszy krążek pobiera się bezpośrednio nad ziemią, drugi na wysokości 1,10 do 1,30 m; na wysokości 1,30 m wyrabia się wyrzynek przeznaczony do badania, długości 1,50 m lub więcej - zależnie od planowanego rozmieszczenia próbek na długości wyrzynka. Zależnie od dłu- gości wyrzynka doświadczalnego rozmieszcza się w odstopniowaniu 2 m dalsze krążki do analizy pniowej.
Przy dokładnych badaniach pobiera się drugi wyrzynek doświadczalny długości 1 m, położony bezpośrednio pod nasadą korony. Uwzględniając fakt, że główne znaczenie mają własności techniczne dolnej części strzały, pomija się zazwyczaj badanie górnej kłody (program egzamin ustny).

Pobieranie próbek

Celem uniknięcia błędów przy późniejszym segregowaniu materiału doświadczalnego należy wyrzynki i krążki doświadczalne zaraz po wycięciu dokładnie opisać i oznaczyć.
Podany powyżej sposób przewiduje pobieranie przeznaczonych do badania wyrzynków na stałej wysokości 1,30 m od ziemi. W literaturze spotyka się również zalecenie pobierania wyrzynków na zmiennej wysokości, równej Vs długości strzały (opinie o programie). Taki sposób postępowania wydaje się niesłuszny, gdyż w zastosowaniu praktycznym największą rolę odgrywa dolna, odziomkowa część strzały; stąd też należy pobierać przeznaczony do badania materiał.

Według norm niemieckich wyrzynek doświadczalny pobiera się między 7-10 m od odziomka.
Próbki do badania fizycznych i mechanicznych własności drewna rozmieszcza się w jednym lub w dwóch szeregach wzdłuż dwóch skrzyżowanych pod kątem 90° średnic albo wzdłuż najkrótszej i najdłuższej średnicy. W tym celu przeciera się przeznaczony do badania wyrzynek na taśmówce lub na traku, wyjmując z niego środkowe bale pionowe i poziome o grubości dostosowanej do grubości projektowanych próbek (segregator aktów prawnych). Z bali wyrzyna się następnie łaty, z których wyrabia się próbki o wymiarach: próbki na ściskanie 2x2x3 cm, próbki na zginanie statyczne 2x2x30 cm, próbki na udamość i zginanie dynamiczne 2x2x30 cm itd.

Podawane tu przykładowo wymiary próbek nie są wiążące - można w ich miejsce stosować racjonalnie dobrane wymiary większe. Łaty na próbki bądź same próbki należy wyrabiać z odpowiednimi nadmiarami na zeschnięcie i na obróbkę; na próbki o końcowym przekroju 2X2 cm należy w surowym stanie stosować wymiary co najmniej 2,5 x2,5 cm. Wszystkie próbki należy na przekrojach czołowych oznaczyć symbolami, które pozwalają na jednoznaczne określenie położenia próbki na przekroju poprzecznym badanego wyrzynka.

Podany powyżej sposób pobierania próbek oparty jest na metodzie amerykańskiej (promocja 3 w 1).. Zasadnicza różnica polega na tym, że w metodyce amerykańskiej stosuje się próbki o wymiarach przekroju 2 cale x 2 cale (5×5 cm), w naszej metodyce o wymiarach 2×2 cm.