Eksperymentator

Podobnie w wielu czysto naukowych zagadnieniach zdarza się, że metoda badań zmienia sytuację. I tak na przykład gdy szukamy źródła zakłóceń w aparaturze za pomocą podziału układu na części, sama czynność podziału może usunąć zakłócenie. Mogło ono bowiem powstawać wskutek obecności sprzężenia zwrotnego w układzie. Przyrodnik szukający rzadkich gatunków może łatwo wystraszyć wszystkie zwierzęta w danej okolicy. Wprowadzenie sztucznych zakłóceń w celu wypróbowania układu może łatwo okazać się bezowocne, jeśli obsługa zna ich program (program uprawnienia budowlane na komputer).

Uwagi ogólne. Byłoby wskazane, żeby czytelnik rozważył znane mu osobiście zagadnienia w świetle podanych zasad. Pouczające są analogie między różnymi zagadnieniami badawczymi o dość abstrakcyjnym charakterze a konkretnym poszukiwaniem jakiegoś materialnego przedmiotu, podobnie jak pouczające są ich związki z metodą kolejnych przybliżeń stosowaną przy poszukiwaniu pierwiastków równań matematycznych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W wielu badaniach wynik ma postać pewnej liczby punktów zaznaczonych na wykresie. Eksperymentator nie zawsze dokładnie wie, czego szuka, gdy wybiera warunki doświadczenia odpowiadające odciętym tych punktów. Najlepsze rozmieszczenie tych punktów będzie różne dla różnych celów (uprawnienia budowlane). Jeden zbiór jest np. najlepszy dla wyznaczenia nachylenia linii, drugi dla jej przecięcia z osią, inny znów dla umiejscowienia maksimum. Podobnie jak w’ technice ostrożny projektant nie zadowoli się przyjęciem wartości minimalnych wymaganych dla danego celu, ale wprowadzi jeszcze niemały współczynnik bezpieczeństwa. Nawet jednak gdy wprowadza się wielokrotny współczynnik bezpieczeństwa, technik nie zgaduje przecież wymiarów belek, które chce zastosować (program egzamin ustny).

Niedoskonałość próżni

W następnym punkcie podamy przykład takiego zagadnienia badawczego. Przerażająco wiele czasu pochłonęło dotychczas poszukiwanie przyczyn zakłóceń w urządzeniach. Wiele z tego czasu stracono, ponieważ nie zastosowano metod skutecznych i systematycznych. Niemal wszystkie omówione w poprzednim punkcie zasady dadzą się zastosować do tego zagadnienia z wielką korzyścią (opinie o programie).

Jako przykład, który z pewnością powoduje corocznie strat ę tysięcy roboczo-godzin, rozważmy poszukiwanie przyczyny pogarszania się próżni w jakimś urządzeniu. Zagadnienie to jest nie tylko ważne samo dla siebie, ale ponadto jest typowe jako poszukiwanie przyczyny zakłóceń w ogóle; dlatego też będzie użyteczne nawet dla tych, co nigdy nie stykają się z urządzeniami próżniowymi (segregator aktów prawnych). Przykład Len posłużył już nam do zilustrowania pierwszej zasady. Często przejawy tego zakłócenia powiedzą nam, czy jest ono wywołane: obecnością jakiegoś otworu (ciśnienie będzie wzrastało aż do zrównania się z atmosferycznym), niedostatecznym uszczelnieniem zaworów (niedoskonałość próżni może wówczas zachowywać się niejednolicie w zależności od pracy zaworów), pochłoniętymi gazami (szybkość wzrostu ciśnienia może maleć za każdym wypompowaniem urządzenia, zwłaszcza jeśli przy pompowaniu stosować podgrzewanie), czy też obecnością materiału o wysokim ciśnieniu pary (ciśnienie będzie wzrastało do tej tylko wartości, nie przekraczając jej). Urządzenie może być takie, że będziemy mogli wyznaczyć skład chemiczny niepożądanego gazu, a przynajmniej zdecydować, czy jest to powietrze, czy nie. Ważna jest również szybkość wzrostu ciśnienia, ponieważ stanowi ona miarę rozmiarów otworu, od którego zależy wymagana czułość pomiarów.

Naturalnie znajduje tu zastosowanie druga zasada. Czy chodzi rzeczywiście o niedoskonałość próżni, czy też zakłócenie ma jakąś inną przyczynę? Może miernik ciśnienia nie jest w porządku? I tak na przykład w pewnym skomplikowanym urządzeniu stracono kilka dni na poszukiwanie nieszczelności, aż okazało się w końcu, że występuje ona na końcu rurki pompowej manometru, a nie w samym urządzeniu (promocja 3 w 1).