Fluatowanie

Agresja przebiega bowiem w nich pionowo wśród mniej odpornych warstw, które następnie pęcznieją i rozsadzają cały element. Dlatego też kamienie o niewyraźnym przebiegu warstw powinno się odpowiednio znakować od razu w kamieniołomie tak, aby obróbka ich i następne ułożenie w budowli gwarantowały poziomy przebieg warstw. Również możliwie gładkie obrobienie powierzchni zwiększa odporność kamienia (program uprawnienia budowlane na komputer).

Z chemicznych środków ochrony pierwsze miejsce zajmuje fluatowanie, służące do utwardzania i uodporniania powierzchni kamienia. Najczęściej stosuje się fluat magnezowy, zaś do bardziej porowatych kamieni fluat glinowy (aluminiowy). Fluatowanie przeprowadza się kilkakrotnie: najpierw powleka się kamień roztworem rozcieńczonym, a następnie coraz silniejszym. Jeśli zabezpieczamy kamień przed użyciem go na budowie, co jest najbardziej godne polecenia, to zamiast powlekania stosujemy parogodzinną kąpiel elementów w coraz bardziej stężonym roztworze fluatu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Między kolejnymi nasyceniami lub kąpielami należy zachować co najmniej jednodniowe przerwy, po to, aby cała ilość nałożonego fluatu zareagowała z podłożem, a kamień dokładnie wysechł. W parę dni po nałożeniu ostatniej warstwy zmywa się kamień wodą, aby usunąć resztki niezwiązanego fluatu. Na ogół stosuje się 3 krotne nasycanie, lecz dokładne przepisy co do ilości zabiegów, przerw między nimi i stężenia kolejnych roztworów podaje zwykle producent fluatu i -należy się ściśle do nich stosować (uprawnienia budowlane).

Niekiedy zalecają stosowanie dwóch fluatów, np. po dwukrotnym powleczeniu fluatem magnezowym, trzeci raz stosuje się fluat glinowy. W celu całkowitego zabezpieczenia kamieni budowlanych powinno się przeprowadzać fluatowanie co 10 lat, rzeźb zaś i elementów o bardziej rozwiniętej powierzchni, zwłaszcza narażonych na działania atmosfery wielkich miast nawet częściej (program egzamin ustny).

Zdrowy kamień

Przy konserwacji starych elementów kamiennych należy je naprzód oczyścić z kurzu, brudu i powierzchniowej warstwy uszkodzonego kamienia. Przeprowadza się to zwykle za pomocą dmuchawy piaskowej, która jednak często działa zbyt silnie i uszkadza zdrowy nawet kamień (opinie o programie). Dlatego też, zwłaszcza przy konserwacji zabytków, wskazane jest używanie drobniejszego piasku i mniejszego ciśnienia dmuchawy; przy konserwacji zaś rzeźb itp. oczyszczanie najlepiej przeprowadzać ręcznie.

Ponieważ fluaty na starym i zanieczyszczonym produktami agresji chemicznej kamieniu mogą niekiedy wywołać wykwity, przeto dzieła sztuki konserwuje się zwykle przez impregnowanie ich pokostem lub mieszaniną wosków rozpuszczonych w odpowiednim rozpuszczalniku lub też nakładanych na gorąco, co jest wprawdzie kosztowne, lecz daje najlepsze rezultaty (segregator aktów prawnych). Sposób ten zwany enkaustyką stosowano już w starożytności. Środki użyte do tego celu w przeciwieństwie do fluatów wywołują pewne przyciemnienie kamienia, co przy obiektach zabytkowych nie razi, a nawet często jest pożądane. Powtarzać jednak należy je częściej niż fluatowanie.

Wracając do fluatów, które obecnie są najlepszym środkiem do konserwacji większości kamieni, należy pamiętać, iż reagują one głównie ze związkami wapnia i magnezu, więc przy kamieniach pozbawionych tych składników nie wykazują swych zalet. W tych wypadkach przed właściwym fluatowaniem stosujemy tzw. avant-fluat, który składa się zwykle z rozcieńczonego potasowego szkła wodnego lub chlorku wapnia, po czym fluatujemy w zwykły sposób (promocja 3 w 1).

Fluatowanie nie tylko zabezpiecza i utwardza kamień, lecz również zapobiega powstawaniu wykwitów, zwiększa połysk gładkich powierzchni i umożliwia polerowanie kamieni miękkich i porowatych. Służące do ochrony betonu, tynków, wyrobów ceramicznych, a nawet drewna, fluaty pomimo tych wszechstronnych zalet były dotychczas rzadko w Polsce stosowane. Ostatnio przemysł chemiczny rozpoczął na dużą skalę ich produkcję.