Grudki gliny

Kruszywo powinno być twarde, najlepiej otoczakowe o dobrym uziarnieniu (bez domieszek cząstek iłowych, grudek gliny itp.) i o optymalnym punkcie piaskowym (ok. 33%). Krzywa przesiewu powinna przebiegać w sposób ciągły pośrodku obszaru dobrego uziamienia, określonego według obowiązujących norm dla kruszywa. Szczególne zagadnienie stanowi stosowanie kamieniwa, tj. frakcji kamiennej z „rodzynkami” nawet dużych głazów (program uprawnienia budowlane na komputer). Stosowanie kamienia w kruszywie zmniejsza zawartość cementu na 1 m3 betonu, a więc obniża koszt jednostkowy betonu.

W konstrukcjach masywnych dopuszcza się „rodzynki” o wymiarze do 400 mm, pod warunkiem uprzedniego obmycia ich z gliny, a kamienie do 160 mm równomiernie rozłożone w masie betonu do 25% ciężaru kruszywa. Zagadnienie to jest szczególnie aktualne w stosunku do zapór wodnych, ale i w budownictwie morskim może mieć swoje znaczenie, na przykład w odniesieniu do elementów masywnych nie zbrojonych lub słabo zbrojonych, jak bloki cyklopowe, masywne nadbudowy falochronów czy nabrzeży, masywne fundamenty konstrukcji dna i ścian masywnych doków itd.
Konieczne jest wyeliminowanie z kruszywa cząstek iłowych i domieszek gliny (np. w grudkach), cząstek organicznych itp. Wymaga to przemywania kruszywa w czasie sortowania (t. III) (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Pożądana jest także całkowita eliminacja cząstek pyłowych i dużej części drobnopiaskowych (do wymiaru 0,1 mm), gdyż wpływa to korzystnie na wodoszczelność. Eliminacja ziarn od 0,1-0,2 mm zdaniem niektórych badaczy jest już niekorzystna pod tym względem. Występowanie niekorzystnych frakcji można ewentualnie równoważyć powiększeniem dozy cementu.

Skład betonu zaprojektowany przez Gacę dla doku suchego w Gdyni, według dwóch recept A i B. Receptę B można stosować, gdy przewiduje się użycie cementu hutniczego o marce znacznie większej niż 250 i popiołu lotnego o zawartości węgla mniejszej niż 5% (uprawnienia budowlane).

Wpływy chemiczne

Domieszki plastyfikujące i inne. Domieszki plastyfikujące (plastyfikatory) mają za zadanie przede wszystkim obniżenie dozowania wody zarobowej bez pogorszenia urabialności betonu. Redukcja ilości wody zarobowej zmniejsza wskaźnik wodno-cementowy a zwiększa szczelność i mrozoodporność betonu (program egzamin ustny). Ponadto często skutek ich jest kompleksowy: obniżając na przykład punkt zamarzania świeżego betonu, działają zagęszczająco, poprawiają czasem charakterystyki wytrzymałościowe i odporność betonów stwardniałych.
Z zagranicznych środków znane są patentowane: Plastiment N, Plasti- ment D-600, Plastocrete N i Plastocrete D-600, Sica-Retarder, Sicanol B itd.

Z krajowych domieszek należy wymienić: „uszlachetniające”: Silikon i Hermes, plastyfikujące i uszczelniające: Domplast, Plastibet S i Plasti- bet P, napowietrzające i mrozouodporniające: Aerobet, przyspieszające wiązanie: Fluobizol i Injectol (opinie o programie).
Zdaniem Gacy, dla potrzeb hydrotechniki najprzydatniejszy jest Plastibet, nie należy go jednak stosować do cementu siarczano-żużlowego i hutniczego, na które ma mały wpływ. Splastyfikowanie betonu można uzyskać także przez dodanie wywarów posiarczynowych (o czym wyżej), ługów posiarczynowych i chlorku wapnia (CaCl3).

Do nowszych środków polepszających własności betonu należą domieszki napowietrzające, jak: Plastocrete lub Frioplast. Działanie ich polega na zastąpieniu porów betonu, mających zwykle charakter kapilarów, czyli kanalików, systemem zamkniętych, odosobnionych pęcherzyków powietrza. Domieszki te równocześnie plastyfikują beton i uodporniają go na działanie mrozu (segregator aktów prawnych).
Na beton mogą wywierać szkodliwy wpływ siarczany występujące w niektórych gruntach, także suchych, oraz zanieczyszczenia wód przez ścieki, odpadki kuchenne, oleje organiczne itp., które w portach nierzadko występują.

Uodpornienie betonu na wpływy chemiczne można również uzyskać stosując domieszki wodoszczelne lub specjalny cement wodoszczelny Sicofix. Należy przy tym zwrócić jednak uwagę na fakt, że niektóre domieszki, jak na przykład mydła sodowe i potasowe, pochodne asfaltu i olejów mineralnych zmniejszają wytrzymałość betonu nieraz do 50% i przy stosowaniu ich należy zachowywać najdalej idącą ostrożność (promocja 3 w 1).