Gwoździe używane w budownictwie uprawnienia budowlane

Istnieją dwa sposoby oznaczania wymiarów produkowanych sortymentów gwoździ: wg tzw. skali westfalskiej, obecnie już nieomal zupełnie nie stosowanej, oraz skali metrycznej.

Wg pierwszej z nich gwóźdź określa się ułamkiem, w którym licznik odpowiada skalowej grubości gwoździa, mianownik zaś oznacza długość gwoździa w liniach (program uprawnienia budowlane na komputer). W nowej skali oznaczenie ułamkowe zastąpiono wyrażeniem iloczynowym (por. PN-57/M-81001), w którym pierwsza z liczb określa skalową grubość gwoździa, druga zaś jego długość. Przed wyrażeniem iloczynowym umieszczone są litery Gw i symbol liczbowy oznaczający rodzaj gwoździ.

W skali westfalskiej oznaczenie 18/36 należy więc rozumieć w ten sposób, że liczba 18 jest numerem grubości gwoździa wg skali, a liczba 36 jest długością gwoździa w liniach (1 cal = 12 liniom), natomiast w skali metrycznej oznaczenie np. Gw 101 45 X 125 lub tylko 45 X 125 określa gwóźdź budowlany okrągły, którego dziesięciokrotną grubość w mm przedstawia pierwsza z liczb iloczynu, druga zaś - długość w mm.

Podane wyżej w skali westfalskiej oznaczenie 18/36 dotyczy gwoździ 3′ (o długości 36 : 12 = 3′), których grubość nr 18 odpowiada wymiarowi 3,1 mm (najbliższe wymiary obecnie produkowanych gwoździ są oznaczone symbolem Gw 101 i iloczynem 30 X 70 lub Gw 101 - 30 X 80) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Warto zaznaczyć, że często jeszcze dzisiaj (dawniej powszechnie) w praktyce budowlanej gwoździe określane są pospolicie według długości w calach, bez zwracania uwagi na grubość.

Normy obecne opierają się na skali metrycznej i zawierają sortymenty ustalone w mm. Gwoździe okrągłe (PN-57/M-91001) są obecnie podstawowym sortymentem gwoździ używanych do konstrukcji drewnianych. W Polsce wyrabiano przed wojną gwoździe okrągłe tylko o małych grubościach (do 1,8 mm) i małych długościach (do 35 mm). Nie miały one zatem zastosowania do konstrukcji drewnianych, gdzie używano z przyzwyczajenia od najdawniejszych czasów tylko gwoździe o przekroju kwadratowym (uprawnienia budowlane).

Zwolennicy gwoździ kwadratowych uważają, że:

a) tkwią one lepiej w drewnie od okrągłych,

b) mniej wyginają się podczas wbijania,

c) są bardziej wytrzymałe na ścinanie w złączach drewnianych (program egzamin ustny). Takie tłumaczenie jest słuszne, jeśli zamiast gwoździ okrągłych o określonej średnicy użyć gwoździe kwadratowe o boku równym średnicy gwoździa okrągłego. Jeśli jednak zamiast gwoździ okrągłych użyć kwadratowe o tym samym polu przekroju, to okazuje się, że:

a) gwoździe kwadratowe nie tkwią w drewnie lepiej od okrągłych, jeżeli te ostatnie mają odpowiednie nacięcia na trzpieniu pod główką,

b) gwoździe kwadratowe mają moment bezwładności o 4,5% większy od okrągłych,

c) gwoździe kwadratowe mają o 16,5% mniejszy wskaźnik wytrzymałości względem osi przekątnej niż gwoździe okrągłe,

d) wytrzymałość na ścinanie obydwu rodzajów gwoździ jest praktycznie taka sama.

Cynkowanie blach

Blachy stalowe cynkowane gładkie są to blachy otrzymywane z sortymentów blachy stalowej czarnej (PN-53/H-92201 i PN-53/H-92202) przez dwustronne pokrycie powierzchni warstwą metalicznego cynku w celu jej ochrony przed korozją atmosferyczną. Cynk jest wrażliwy (ulega korozji) na kwasy, nawet słabo stężone, a zatem powłok tego typu nie powinno się stosować w ośrodkach kwaśnych (opinie o programie).

Przed ocynkowaniem powierzchnia blachy powinna być starannie wytrawiona i wypłukana, gdyż idealna jej czystość warunkuje dokładne przyleganie i trwałość powłoki cynkowej. Stosuje się dwa sposoby cynkowania blach w ciekłym cynku: sposób mokry i suchy. W pierwszym przypadku blachę po wytrawieniu i wypłukaniu w wodzie zanurza się bez suszenia w kąpieli cynkowej poprzez warstwę topnika znajdującego się na powierzchni tej kąpieli (segregator aktów prawnych).

Przy sposobie suchym blachę po wytrawieniu i wypłukaniu w wodzie zanurza się w ciekłym chlorku cynkowym (topnik), a następnie po wysuszeniu zanurza się w kąpieli cynkowej. W zwykłych blachach każdostronna warstewka ma grubość około 0,035 mm.

W zależności od rodzaju i ilości dopuszczalnych wad powierzchniowych rozróżnia się arkusze lub kręgi A, B, C, D.
Wymiary produkowanych arkuszy blachy stalowej cynkowanej (PN- -54/H-92125) (promocja 3 w 1).

Dopuszczalne odchyłki dla tzw. dokładnych wymiarów arkuszy wynoszą na szerokości ±6 mm, na długości zaś +10 mm; dla wymiarów zwykłych wielkości odchyłek są: przy szerokości 700 + 11 mm, przy szerokości 1000 + 15 mm oraz przy długości 1400 + 21 mm, a przy długości 2000 + 30 mm.