Jednorodność smoły

Badanie to wykonuje się w celu stwierdzenia, czy układ koloidalny smoły nie uległ zaburzeniu i czy zawarty w smole wolny węgiel nie uległ koagulacji albo też czy zawarte w smole składniki oleiste nie zostały wytrącone (program uprawnienia budowlane na komputer).
Jednorodność smoły bada się w preparacie mikroskopowym, który przy 500-1000-krotnym powiększeniu powinien mieć wygląd jednorodny oraz równomiernie rozdzielony wolny węgiel. Pojawienie się skupisk wolnego węgla
lub oleistych wydzielin świadczy o zakłóceniu równowagi stanu koloidalnego smoły.

Zjawiska zaburzenia w układzie koloidalnym smoły zachodzą dość często w mieszankach smół lub paków z asfaltem (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Badanie to nie jest przewidziane w obowiązujących normach. Celem tego badania jest jakościowe stwierdzenie, czy badany produkt nie ulega łatwo działaniu wody, czy nie zawiera składników rozpuszczalnych lub też czy nie jest skłonny do emulgacji.
Oznaczanie odporności smół do smarowania dachów i wyrobu zaprawy smołowej wykonywa się metodą opracowaną przez Drogowy Instytut Badawczy.
W kolbie stożkowej o pojemności 300 cm8 odważa się 50 g badanej smoły i zalewa 100 cm8 wody (uprawnienia budowlane).

Kolbę zaopatruje się w chłodnicę zwrotną, umieszcza w łaźni piaskowej i zawartość jej doprowadza do wrzenia. Po 2 godzinach gotowania kolbę zdejmuje się z łaźni i pozostawia w spokoju w temperaturze pokojowej. Po upływie 2 godzin zlewa się wodę sponad smoły do szklanego cylindra o średnicy wewnętrznej 40-45 mm i obserwuje jej wygląd.
Dopuszczalne jest słabe zabarwienie wody na kolor różowy lub czerwony, a także jej zmętnienie.
Jeżeli ciecz zawarta w cylindrze ma wygląd emulsji lub zawiesiny smoły w wodzie o kolorze brunatnym (barwa emulsji smołowej), badaną smołę należy uznać za nieodporną.

Metoda nienormowa opracowana przez DIB. Z surowej tektury nr 100 (500 g/m2) wycina się kwadrat o boku 200 mm i waży się go z dokładnością do 1 G. Ciężar tektury powinien wynosić 19-21 G. Tekturę tę nasyca się zanurzając ją na przeciąg 20 minut w badanej zaprawie smołowej, ogrzanej do temperatury 80°C. Nasyconą tekturę przepuszcza się przez walce ogrzane do temperatury 80-4-100°C w celu usunięcia nadmiaru zaprawy i waży z dokładnością do 1 G. Przyrost ciężaru tektury po nasyceniu powinien wynosić 42-46 G.
Z otrzymanej w ten sposób próbnej papy smołowej formuje się pudełko o głębokości 50 mm (program egzamin ustny).

Paki i smoły gęste

Pudełko umieszcza się na płycie szklanej i napełnia wodą do wysokości 30 mm. Po upływie 72 godzin tektura nasycona badaną zaprawą powinna wykazać całkowitą nieprzemakalność.
Paki i smoły gęste stosowane w robotach izolacyjnych mają w stosunku do asfaltów szereg zalet, do jakich należy zaliczyć: odporność na drobnoustroje, odporność na niszczące działanie roślinności i korzeni oraz większą odporność na działanie rozpuszczalników (opinie o programie).
Obok tego jednak produkty smołowe mają poważne wady, których nie mają asfalty. Głównymi wadami paków są: mała rozpiętość między temperaturą łamliwości a temperaturą mięknienia, brak ciągliwości i plastyczności, i większa niż u asfaltów wrażliwość na wpływ temperatur (segregator aktów prawnych).

Te wady ograniczają bardzo zakres stosowania produktów smołowych w budownictwie. Celem zwiększenia tego zakresu, zachodnioeuropejski przemysł koksochemiczny opracował metody tzw. plastyfikacji paków, uzyskując produkty o właściwościach nie ustępujących właściwościom asfaltów, przy zachowaniu zalet, jakie mają produkty smołowe.
Sposoby takiej przeróbki paków, opisane w literaturze. Oddestylowanie olejów ze smoły, posunięte aż do otrzymania pozostałości (paku) o temperaturze mięknienia powyżej 130°C. Tak spreparowany bardzo twardy pak zmiękcza się przez dodatek odpowiednich olejów, przypuszczalnie przeważnie oleju antracenowego wymrożonego i sączonego.

Drugim ze stosowanych sposobów jest utlenianie („dmuchanie”) powietrzem średniotwardych paków. Przy procesie tym powstają związki wysokomolekularne, a całość dmuchanego paku ulega stwardnieniu. Przez upłynnienie tego paku olejami otrzymuje się również produkty o dużej plastyczności (promocja 3 w 1).
Trzeci z opisywanych sposobów polega na ogrzewaniu do temperatury powyżej 350°C smoły lub oleju antracenowego ze sproszkowanym, odpowiednio wybranym węglem kamiennym.