Katastrofy budowlane - podejście prawne

Katastrofy budowlane – podejście prawne

 Katastrofa hali Międzynarodowych Targów Katowickich spowodowała ogólnopolską debatę na temat śniegu oraz jego wpływu na konstrukcje dachów obiektów użyteczności publicznej. Wiele osób związanych z branżą budowlaną twierdziło, iż to nie śnieg był przyczyną awarii, a jedynie ujawnił niedostateczną nośność konstrukcji hali. Według nich, hal nie trzeba odśnieżać, lecz bezpieczniej je projektować – powinno się usuwać przyczyny (niedostateczna nośność obiektów) a nie efekt obciążenia śniegiem. Gdyby hala została wybudowana zgodnie ze wszystkimi normami istnieje duże prawdopodobieństwo, iż katastrofa nie byłaby tak gwałtowna i ludzie znajdujący się w hali mieliby więcej czasu na jej bezpieczne opuszczenie. Wysoce prawdopodobnym jest również to, iż zakres szkód byłby zdecydowanie mniejszy, co również zmniejszyłoby rozmiary tragedii. Analiza katastrof do których dochodziło podczas śnieżnych zim wykazała, iż awarie spowodowane były błędami ludzkimi – błędy projektowe oraz niejednokrotnie wadliwe wykonawstwo. Z analiz wynika, iż konstrukcje dobrze zaprojektowane i poprawnie wykonane wytrzymują obciążenia od śniegu około trzykrotnie przekraczające wartości charakterystyczne a około dwukrotnie wartość obliczeniową. Niemniej, po katastrofie wprowadzono istotne zmiany dotyczące zarówno projektowania jak i eksploatacji dużych obiektów budowlanych. Do normy PN-80/B-2010 wprowadzono nowelizację polegająca na wprowadzeniu nowej mapy podziału Polski na strefy obciążenia śniegiem ze zwiększonymi obciążeniami charakterystycznymi w zależności od miejsca od 30 do 80% , zmianie okresu 5-letniego na 50-letni okres powrotu wartości charakterystycznego obciążenia śniegiem gruntu oraz zwiększeniu współczynnika obciążenia z 1,4 do 1,5. Zaktualizowana norma została oznaczona jako PN-80/B-2010/Az1. Zaostrzeniu uległy przepisy związane z odśnieżaniem oraz kontrolą ich przestrzegania. Zgodnie z Art. 61. ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 roku:

1) „Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
utrzymać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2;
2) zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.”

Reklama: Na naszym portalu www.uprawnienia-budowlane.pl znajdą Państwo kompletne oprogramowanie przygotowujące w 100% do egzaminu na uprawnienia budowlane. Przetestuj wersje demonstracyjne naszego programu TESTY UPRAWNIENIA BUDOWLANE 2017 w wersji stacjonarnej oraz w wersji mobilnej. Jeżeli nie jesteś pewny, poczytaj o nas w zakładce Opinie o programie, w której użytkownicy zostawili opinie po swoim egzaminie na uprawnienia budowlane. Niebędne informacje znajdziesz w zakładce Aktualności.

Dodatkowo sejm wprowadził nowelizację prawa budowlanego zakładającą, że budynki o powierzchni zabudowy przekraczającej 2 tys. mkw. oraz inne obiekty o powierzchni dachu większej niż 1 tys. mkw. miały być kontrolowane dwukrotnie w ciągu roku - przed i po okresie zimowym. Za niedopełnienie tych obowiązków grozić miała grzywna w wysokości co najmniej 1000 zł lub kara więzienia. Obowiązek utrzymywania dachu w stanie niezagrażającym konstrukcji ze strony zarówno śniegu jak i innych czynników zewnętrznych spoczywa na zarządcy lub administratorze danego obiektu. Na nich spoczywa zarówno odpowiedzialność jak i ewentualne konsekwencje wynikające z Art. 91a. ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 roku:

„Kto nie spełnia, określonego w artykule 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”, jeśli nie zapewnią bezpiecznego użytkowania obiektu np. w sytuacji intensywnych opadów atmosferycznych, które mogłyby mieć wpływ na uszkodzenie obiektu.

Tak sformułowane prawo wymusiło zapotrzebowanie ze strony właścicieli i użytkowników obiektów na instrukcje odśnieżania. Zapotrzebowanie to skierowane zostało w głównej mierze do projektantów i wykonawców dachów. Instrukcja odśnieżania powinna odpowiedzieć na pytania kiedy podjąć decyzję o odśnieżaniu, a jeśli już zostanie takowa podjęta, to jak to wykonać. Konieczność odśnieżania dachu może powstać wtedy, kiedy zaistnieje:

• zagrożenie dla ludzi (nawisy śnieżne, zsuwanie się śniegu z dachu),
• zagrożenie dla konstrukcji.

Druga z tych sytuacji dotyczy przede wszystkim wielkopowierzchniowych dachów płaskich i lekkich konstrukcji, w których obciążenie śniegiem jest zasadniczą wielkością. Warto pamiętać, iż konstrukcje obiektów budowlanych projektowane są na obciążenie śniegiem a nie na grubość pokrywy śnieżnej. Oznacza to, iż wielkość obciążenia śniegiem nie zależy wyłącznie od grubości pokrywy, a również od czasu jej zalegania, bowiem zgodnie z tabelą 1.3. śnieg zmienia swój ciężar wraz z upływającym czasem.