Korekta

Przy ustalaniu pełnego składu betonu pierwszym przybliżeniem jest założenie ilości wody na 1 m3 betonu. W oparciu o przyjętą ilość wody ustala się ilość pozostałych składników, tj. kruszywa i cementu z dwóch równań: wzoru Bolomeya i ze wzoru objętości absolutnych.
Próbny zarób betonu jest podstawą do wprowadzenia korekty przyjętej ilości wody. Korekta polega na doświadczalnym wprowadzeniu do mieszanki takiej ilości wody i cementu proporcjonalnie do przy której beton uzyskuje założoną ciekłość.

Ustalony zgodnie z powyższym stosunek ilościowy cementu, wody oraz określonego kruszywa powinien być utrzymany przy budowie przez należyte odmierzanie (program uprawnienia budowlane na komputer).
Metoda „punktu piaskowego” ma tę zaletę, że poza swą prostotą nadaje się do projektowania betonu przy użyciu pospółek naturalnych, co jeszcze dość powszechnie jest spotykane w naszych warunkach.
Metoda ta jest zbliżona do doświadczalnej metody kolejnych przybliżeń, proponowanej specjalnie dla pospółek przez doc. Kuczyńskiego, oraz do metody radzieckiej Skramtajewa. Ta ostatnia jednak odnosi się do kruszywa sortowanego przynajmniej na dwie frakcje, tj. piasek i kruszywo grube (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Najstarsza w Polsce i dotychczas najlepsza jest metoda doświadczaln o-o bliczeniowa (czterech równań prof. W. Paszkowskiego). Pozwala ona obliczać wzajemny stosunek i ilość składników w 1 m3 betonu przy określonej z góry wytrzymałości, ciekłości i urabialności.
Przy metodzie tej posługujemy się czterema wzorami (uprawnienia budowlane). Trzy pierwsze omówione już poprzednio są to wzory: wytrzymałości (Bolomeya), wodożądności i absolutnych objętości.
Ze wzoru czwartego wynika, że objętość zaprawy Z równa się sumie absolutnych objętości cementu, piasku i wody, czyli 1000 litrów zagęszczonej masy betonu minus absolutna objętość grubego kruszywa rozepchniętego przez otulającą go zaprawę.

Beton ciężki

Przystępując do projektowania wychodzi się z trzech podstawowych założeń charakteryzujących własności, jakimi powinien odznaczać się otrzymany beton:
- wymagana wytrzymałość (marka) betonu R-28 (program egzamin ustny),
- potrzebny stopień ciekłości betonu (ubijalny, półciekły, ciekły), co wyraża się przyjęciem odpowiednich wskaźników wodnych dla poszczególnych frakcji kruszywa,
- konieczna urabialność masy betonowej, co wyraża się przyjęciem grubości warstwy zaprawy otulającej ziarna kruszywa grubego.

Przy tych założeniach, po zbadaniu i określeniu własności materiałów, z których będzie wykonywany beton, następuje właściwe obliczenie ilości poszczególnych składników w 1 m3 gotowego betonu i praktyczne sprawdzenie obliczeń; w tym celu wykonuje się próbny zarób mieszanki (opinie o programie).
Niekiedy zdarzają się jeszcze przypadki ustalania mieszanki betonowej bez wstępnego jej projektowania. Stosuje się wówczas dozowanie kombinowane składników betonu określające jedynie z góry ilości cementu w kilogramach na 1 m3 betonu.

Zadanie polega na wyznaczeniu ilości potrzebnego kruszywa w litrach na 1 m3 betonu. W tym celu należy sporządzać próbny zarób mieszanki betonowej. Na przykład mamy stosować beton żwirowy półciekły o zawartości 300 kg cementu na 1 m3 gotowego betonu. Na podstawie przybliżonych cyfr podanych w tabl. 3-6, zestawia się mieszaninę betonową w ilości 10 litrów o następującym składzie: 3 kg cementu + 4,45 1 piasku + 8,90 1 żwiru -f 1,50 1 wody (segregator aktów prawnych).
Po zarobieniu betonu mierzy się jego objętość za pomocą specjalnego cylindra stalowego z nacechowaną wstawką.
Ze względu na ciężar objętościowy rozróżnia się następujące rodzaje betonów.

Beton ciężki o ciężarze objętościowym powyżej 2600 kg/m3 z kruszyw specjalnych, np. barytowych.
Beton zwykły o ciężarze objętościowym od 2200 do 2600 kg/m3 z kruszywa naturalnego i łamanego oraz o ciężarze objętościowym od 1800 do 2200 kg/m3 z kruszywa sztucznego (promocja 3 w 1).
Betony lekkie o ciężarze objętościowym poniżej 1800 kg/m3. Podział betonu zwykłego według marek jest następujący: 50, 70, 90, 110, 140, 170, 200, 250, 300, 400, 500, 600.