Kwartowanie

Istnieją dwa sposoby zmniejszania wielkości próbki, każdy dzielący ją zasadniczo na dwie podobne części; jeden dzielący za pomocą kwartowania i drugi za pomocą dzielnika żeberkowego. Przy kwartowaniu główna próbka jest dokładnie mieszana, a w przypadku kruszywa drobnego nawilżana, w celu uniknięcia segregacji (program uprawnienia budowlane na komputer). Materiał usypuje się w stożek, a następnie przesypuje w nowy stożek. Powtarza się to dwukrotnie, sypiąc materiał zawsze na wierzchołek stożka, wskutek czego ziarna zsypują się rozłożone równomiernie, po jego obwodzie. Ostatni stożek rozpłaszcza się i dzieli na cztery ćwiartki; dwie przeciwległe ćwiartki odrzuca się, a pozostałe stanowią próbkę do badań lub też, jeżeli jest ona jeszcze zbyt duża, może być zmniejszona przez dalsze kwartowanie. Należy przestrzegać, aby cały drobny materiał występował w odpowiedniej ćwiartce (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Drugim sposobem jest dzielenie próbki na połowy za pomocą dzielnika żeberkowego. Jest to pojemnik, mający wiele równoległych pionowych przegród, których zsypy usytuowane są na lewo i na prawo, na przemian. Próbka wsypywana jest do dzielnika żeberkowego na całej jego szerokości i dwie jej połowy otrzymuje się w dwóch naczyniach ustawionych pod zsypami, z każdej jego strony. Jedną połowę odrzuca się i powtarza dzielenie drugiej połowy, dopóki zmniejszona próbka nie będzie miała wymaganej wielkości. Norma BS 812: 1967 podaje opis typowego dzielnika żeberkowego (uprawnienia budowlane).

Oprócz charakteru petrologicznego kruszywa, ważne są cechy zewnętrzne, a szczególnie kształt ziarna i tekstura powierzchni. Ciało trójwymiarowe jest dość trudno opisać i dlatego wygodniej jest określać pewne jego cechy geometryczne (program egzamin ustny).

Ułożenie ziaren

Okrągłość określa względną ostrokrawędzistość lub kanciastość krawędzi i naroży ziarna. Zależy ona głównie od wytrzymałości i odporności na ścieranie skały macierzystej oraz od ilości oddziaływań ścierających, którym poddane były dane ziarna. W kruszywie łamanym kształt ziaren zależy od rodzaju materiału macierzystego, rodzaju kruszarki i jej stopnia rozdrabniania, tj. stosunku wymiaru ziaren materiału podawanego do kruszarki do wymiaru ziaren W normie BS 812: 1967 (opinie o programie).

W USA stosowana jest czasem klasyfikacja następująca:

1. bardzo zaokrąglone - pierwotnych powierzchni przełamu nie ma,
2. zaokrąglone - powierzchni przełamu prawie nie ma,
3. nieco zaokrąglone - znaczne objawy ścierania, lecz powierzchnie przełamu nie naruszone,
4. nieco kanciaste - pewne objawy ścierania, lecz powierzchnie przełamu nie naruszone,
5. kanciaste - nieznaczne objawy ścierania.

Ponieważ ułożenie ziaren o jednakowym wymiarze zależy cd ich-kształtu, kanciastość kruszywa można ocenić na podstawie zawartości pustek w próbce zagęszczonej w ustalony sposób. Norma BS 812: 1967 określa wskaźnik kanciastości jako liczbę 67 zmniejszoną o procentową zawartość objętości ciała stałego w naczyniu wypełnionym kruszywem w sposób znormalizowany (segregator aktów prawnych).

Liczba 67 w wyrażeniu na wskaźnik kanciastości oznacza objętość ciała stałego dla ziaren o najbardziej zaokrąglonym kształcie. Stąd też wskaźnik kanciastości określa procentową zawartość pustek międzyziarnowych powyżej wartości dla okrągłego żwiru (tzn. 33). Im wyższy jest ten wskaźnik, tym bardziej kanciaste jest kruszywo, przy czym jego zakres dla stosowanego kruszywa wynosi 0-11. Ostatnim osiągnięciem w zakresie pomiarów kanciastości kruszywa, zarówno grubego jak i drobnego, lecz o jednakowych wymiarach, jest współczynnik kanciastości określony jako stosunek objętości ciała stałego dla kruszywa luźno nasypanego do objętości ciała stałego, składającego się z kulek szklanych o określonym uziarnieniu (promocja 3 w 1). W ten sposób zagęszczanie się materiału jest pominięte, co pozwala uniknąć występowania błędu. Przydatność tego badania nie została jeszcze ustalona.