Łupek ilasty

Przy warstwowym układzie skały, stwarzającym możliwość poślizgu na styku zapory z podłożem, jeśli stanowi je warstwa o małym współczynniku tarcia (np. łupek ilasty) stosuje się tzw. ostrogę przednią spełniającą rolę kotwiącą, zapobiegającą ewentualnemu przesunięciu (program uprawnienia budowlane na komputer).

Takie wykonanie ostrogi zwiększa naprężenia ścinające w tym obszarze i jednocześnie - według najnowszych badań - prowadzi do zwiększenia naprężeń ściskających w ścianie odwodnej, co jest korzystne, gdyż jak wiadomo, w tej strefie zapory istnieje tendencja do naprężeń rozciągających.
Nachylenie płaszczyzny podstawy fundamentu stosowane jest w przypadku głębszego posadowienia oraz przy konieczności zapewnienia lepszej stateczności zapory na poślizg. Nachylenie może być urzeczywistnione w jednej płaszczyźnie lub stopniowane progami o jednakowym nachyleniu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Oś zapory ciężkiej w rzucie poziomym najczęściej jest prostoliniowa, spotyka się też krzywoliniową o regularnym łuku kołowym np. zapory Boulder (Hoovera) lub Dnieproges, albo załamaną w planie. To ostatnie rozwiązanie podyktowane jest warunkami geologicznymi. Dwie największe dotychczas w Polsce zapory ciężkie w Rożnowie na Dunajcu i w Solinie na Sanie (w budowie) mają oś załamaną w planie. Charakteryzuje to w dostatecznym stopniu skomplikowany układ geologiczny fliszu karpackiego, który i w przyszłości stanowić będzie teren budowy dalszych zapór w Polsce (uprawnienia budowlane).
Na zaporę o osi prostoliniowej zużywa się najmniej betonu. Zapory zakrzywione w łuku kołowym, obecnie budowane bardzo rzadko, miały swoje uzasadnienie również w bardziej złożonych warunkach geologicznych, w lepszej pracy statycznej oraz w łatwiejszym rozplanowaniu przelewów na rzekach wymagających dużych ich świateł, jak np. zapora Dnieproges, w której większą część zapory stanowią przelewy (program egzamin ustny).

Aby uniknąć niespodziewanych pęknięć w korpusie zapory w wyniku odkształceń termicznych i nierównomiernych osiadań, wywołanych niejednorodnością podłoża oraz zmianami wysokości zapory narzuconych topografią doliny, zaporę dzieli się na oddzielne monolityczne sekcje za pomocą szczelin dylatacyjnych (opinie o programie).

Szerokość szczelin

Szerokość szczelin przy ich rozwarciu może dochodzić do 10-15 mm. Nieraz spotyka się rozróżnienie szczelin termicznych oraz szczelin konstrukcyjnych zaprojektowanych ze względu na nierównomierne osiadanie poszczególnych sekcji. Szczeliny termiczne mogą nie przecinać całej wysokości zapory, konstrukcyjne natomiast dzielą zaporę na sekcje na całej jej wysokości. Rozwarcie szczelin termicznych zależne jest od pory roku i może się wahać w granicach l-t-4 mm. Szerokość sekcji zapory lub odstęp między szczelinami dylatacyjnymi zależne są od wysokości zapory, jakości i rodzaju betonu, warunków geologicznych i klimatycznych. Teoretyczne uzasadnienie szerokości sekcji w określonych warunkach jest dość trudne i brak jest jeszcze na ten temat przyjętych uogólnień (segregator aktów prawnych).

Praktycznie przyjmuje się szerokości nie większe od 15-20 m. Szczeliny dylatacyjne mogą być płaskie lub z występami, tj. zazębione. Te ostatnie są stosowane bardzo rzadko i jedynie w przypadku, gdy pragnie się zapewnić współpracę sąsiednich bloków przez ich wzajemne zakotwienie. Jeśli zapory ciężkie wykonuje się w dolinach sze rokich i płaskich, to stateczność takiej zapory określona jest statecznością każdej sekcji, która przy dylatacjach płaskiego typu pracuje samodzielnie i niezależnie od sąsiednich sekcji. Jeżeli jednak dolina jest bardzo wąska, sekcje można połączyć ze sobą przegubowo za pośrednictwem wspomnianych wyżej dylatacji z występami lub też zabetonować pozostawione w okresie budowy szczeliny zamieniając całą zaporę w monolit.

Zarówno przegubowy, jak i monolityczny układ sekcji może mieć swoje uzasadnienie w koncepcji przeniesienia pewnej części parcia hydrostatycznego na stoki doliny, dzięki czemu uzyskuje się zwężenie przekroju zapory w podstawie, a w związku z tym i oszczędność na betonie (promocja 3 w 1).