Makrocząsteczka celulozy

Makrocząsteczka celulozy przedstawia łańcuch zbudowany z dużej liczby reszt glikozowych powiązanych głównymi wartościowościami (mostkami tlenowymi); długość jednej reszty glikozowej wynosi 5,13 A, długość celobiozy 10,3 A. Analiza rentgenograficzna wykazała, że makrocząsteczka celulozy zbudowana jest z regularnie powtarzających się komórek elementarnych długości 10,3 A (program uprawnienia budowlane na komputer). Przyjmuje się więc, że celobioza jest powtarzającym się elementem budowy łańcucha celulozowego, a reszta glikozowa jest jednostką podstawową, czyli merem tego polimeru liniowego. Graficzne przedstawienie schematu budowy cząsteczki celulozy.

Model komórki elementarnej celulozy ma kształt słupa rombowego o wymiarach podanych na rysunku; środkowy łańcuch komórki elementarnej przesunięty jest względem czterech pozostałych łańcuchów o połowę pierścienia (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Mianem a-celulozy określa się tę część celulozy, która w znormalizowanych warunkach nie rozpuszcza się pod działaniem 17,5% roztworu ługu sodowego NaOH. Natomiast £ i y-celuloza rozpuszczają się i przechodzą do roztworu, przy czym p -celuloza wytrąca się z powrotem po zadaniu kwasem, np. octowym, a y -celuloza pozostaje nadal w roztworze. Największą wartość techniczną posiada d-celuloza. Zależnie od wymagań technicznych, produkuje się masy celulozowe o zawartości 89 do 98% d-celulozy (uprawnienia budowlane).

Fizyczne i mechaniczne własności oraz techniczna wartość celulozy zależą od długości łańcuchów, czyli od stopnia polimeryzacji. Stopień polimeryzacji (n) celulozy leży w granicach 300 do 10 000 (błonnik). Celuloza wyodrębniona z bawełny ma stopień polimeryzacji około 3000, holo- celuloza około 2000, masy celulozowe 900 do 1500, hemicelulozy (poliozy drzewne) 150 do 200. Własności mechaniczne, a więc wytrzymałość masy celulozowej, zwiększają się wydatnie w miarę wzrastania stopnia polimeryzacji do 700; powyżej tej wartości własności mechaniczne masy celulozowej wzrastają tylko nieznacznie. Masa celulozowa o stopniu polimeryzacji niższym niż 200 nie nadaje się do produkowania materiałów włóknistych.

Bardzo stare papiery i stare materiały celulozowe pochodzące z wykopalisk mają na skutek depolimeryzacji krótkie łańcuchy, o stopniu polimeryzacji niższym od 200. Dlatego też mają one małą trwałość i łatwo rozpadają się w proch (program egzamin ustny).
Średni stopień polimeryzacji (3-celulozy jest niższy od 150, T-celulozy od 10.

Optyczne własności celulozy

Jednym z dowodów krystalicznej struktury makrocząsteczki celulozy jest jej optyczna anizotropia, wyrażająca się dwójłomnością optyczną. Zdolność załamywania światła mierzy się podobnie jak w mineralogii metodą immersyjną. Dwójłomność optyczna celulozy jest około 8 razy większa niż kwarcu lub gipsu.
Koloidowo-chemiczne własności celulozy (opinie o programie).

Celulozę zalicza się do koloidów naturalnych wielkocząsteczkowych, zwanych eukoloidami, których cechą charakterystyczną jest dawanie, niezależnie od rodzaju rozpuszczalnika, roztworów koloidowych. Każda cząsteczka eukoloidu posiada wymiary cząstek o rozproszeniu koloidowym. Również wszystkie pochodne eukoloidów, jeśli nie uległy podczas przemiany depolimeryzacji, dają wyłącznie roztwory koloidowe (segregator aktów prawnych).
W przeciwieństwie do celulozy - hemicelulozy, zależnie od stopnia polimeryzacji, należą do eukoloidów i hemikoloidów. Z hemikoloidów można otrzymać pochodne tworzące tylko rzeczywiste roztwory. Własności te wykorzystuje się przy oddzielaniu hemiceluloz od celulozy.

W tkankach roślinnych wskutek obecności ligniny zdolność załamywania światła jest zniekształcona i występuje w stłumionej formie.
Roztwory pochodnych celulozy oraz produktów jej depolimeryzacji skręcają płaszczyznę światła spolaryzowanego (promocja 3 w 1).

Nie można tej własności określić dla czystej celulozy, gdyż brak specyficznego rozpuszczalnika celulozy, wskutek czego nie można badać własności optycznych jej roztworów. Pod wpływem światła o długości fali poniżej 3000 A włókna celulozowe fluoryzują (np. papier, jedwab wiskozowy lub octanowy).