Materiały kamienne

Pozostały na dnie zlewki grys wyrzuca się na bibułę i po wsiąknięciu wody ocenia pod lupą ilość ziaren pozbawionych otoczki bitumicznej (program uprawnienia budowlane na komputer). Wynik ocenia się czterostopniowo:
a) przyczepność bardzo dobra: wszystkie ziarna są otoczone bitumem; ziaren o powierzchni pozbawionej otoczki bitumicznej nie ma;
b) przyczepność dobra: większość ziaren posiada nienaruszoną otoczkę bitumiczną; ilość ziaren pozbawionych otoczki bitumicznej jest mniejsza niż 50%;
c) przyczepność słaba: powyżej 50% ziaren jest pozbawionych otoczki bitumicznej;
d) przyczepność zła: większość ziaren - powyżej 75% - jest pozbawiona otoczki bitumicznej.

Jako normalne wypełniacze stosuje się materiały kamienne o przyczepności dobrej i bardzo dobrej (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Drugim łatwym sposobem określenia przyczepności bitumu do materiału mineralnego jest określenie tzw. stopnia hydrofilności. Przez stopień hydrofilności rozumie się stosunek objętościowy pewnej ilości odważonej mączki mineralnej (np. 10 g), przechowywanej w ciągu 72 godzin pod wodą (tzn. w środowisku polarnym), do objętości zajmowanej przez taką ilość ciężarową tej samej mączki, przechowywanej w środo-‘ wisku niepolarnym, a więc np. w benzolu lub w nafcie. Iloraz obu tych objętości jest miarą stopnia hydrofilności.

Materiały, których współczynnik jest większy od jedności, są hydrofitowe, gorzej się zespalają z bitumami niż materiały o współczynniku mniejszym od jedności, które należy uważać za hydrofobowe.
Z badanego minerału sporządza się proszek, przechodzący przez sita nr 200 (ASTM) (uprawnienia budowlane).

Po wysuszeniu proszku do stałego ciężaru w eksykatorze nad chlorkiem wapniowym odważa się 5-PlO g sproszkowanego minerału z dokładnością do 0,01 g i umieszcza na szorstkiej matowej płytce szklanej lub porcelanowej. Do przygotowanej w powyższy sposób próbki dolewa się kroplami czystego oleju lnianego z kalibrowanej biurety. Po dodaniu każdej kropli oleju miesza się badany proszek z olejem za pomocą elastycznej łopatki stalowej. Próba jest zakończona z chwilą uzyskania jednolitej mieszaniny oleju z mączką mineralną, o konsystencji gęstej pasty i gęstości kitu szklarskiego (program egzamin ustny).

Łamliwość asfaltów

Następnie oblicza się objętość użytej mączki mineralnej z oznaczonego ciężaru objętościowego stosując proporcję i jako wynik podaje się ilość oleju lnianego w cm:1, potrzebną do wysycenia 1 cm:! badanej mączki mineralnej.
Jak wykazały próby, wpływ wypełniacza na bitum zależy zarówno od właściwości materiału, jak i od kształtu ziaren.
Wypełniacze o ziarnie graniastym najmniej zmieniają temperaturę mięknienia i łamliwość asfaltów (opinie o programie).

Najbardziej obojętnym z wypełniaczy
jest piasek, który w minimalnym stopniu zmienia własności bitumu, zwiększając jedynie jego masę i objętość. Z wypełniaczy wapiennych mączki marmurowe, o graniastym ziarnie, mniej wpływają na bitumy niż wypełniacze z bezpostaciowych, silnie porowatych wapieni, np. jurajskich. Wypełniacze o ziarnie blaszkowatym, np. mielone łupki, podwyższają temperaturę mięknienia i obniżają temperaturę łamliwości. Wypełniacze o strukturze włóknistej, jak np. drobne gatunki azbestu lub wełna żużlowa, wywierają najsilniejszy wpływ (segregator aktów prawnych).
Miarą przydatności wypełniacza jest jego przyczepność do bitumu, aktywność i zdolność do absorpcji lepiszcz bitumicznych oraz wpływ, jaki wywiera na lepiszcze bitumiczne. Wpływ ten najłatwiej daje się zbadać przez określenie rozpiętości pomiędzy temperaturą łamliwości a temperaturą mięknienia.

Do szczególnie ważnych cech wypełniaczy należy zdolność szkieletowania bitumu i zapobieganie jego spływności, które są najczęściej wprost proporcjonalne do ilości wypełniacza w masie bitumicznej. Wpływ paru typowych wypełniaczy na asfalty ilustruje wykres.

Do celów specjalnych, jak np. do mas kwasoodpornych, należy stosować wyłącznie mączki z minerałów nie ulegających działaniu danego czynnika.
Do najczęściej stosowanych wypełniaczy należą wypełniacze o ziarnach graniastych, kulistych i blaszkowatych oraz włókniste (promocja 3 w 1).