Najmniejsza szybkość chłodzenia

Niezbędnym warunkiem prawidłowego hartowania stali jest nagrzanie do takiej temperatury, w której stal osiąga strukturę roztworu stałego austenitu. Jeżeli nagrzewanie nie zapewni stali uzyskania jednolitej struktury austenitycznej, to zahartowanie nie będzie całkowite. Hartowanie prowadzone z fazy austenitu nazywamy hartowaniem zupełnym w odróżnieniu od hartowania niezupełnego, które następuje wówczas, gdy obok austenitu w temperaturze wygrzewania stali istnieje jeszcze feryt (program uprawnienia budowlane na komputer).

Drugim warunkiem prawidłowego przeprowadzenia hartowania jest wybór właściwej (zależnej od gatunku stali) szybkości chłodzenia. Stale o mniejszej zawartości węgla chłodzi się bardzo szybko. Stale o większej zawartości węgla oraz stale stopowe nieco wolniej (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Najmniejsza szybkość chłodzenia, przy której jeszcze otrzymuje się martenzyt, nazywa się krytyczną szybkością chłodzenia. Właściwą szybkość chłodzenia uzyskuje się przez odpowiedni dobór ośrodka chłodzącego. Najczęściej jako ośrodek szybkiego chłodzenia dla stali węglowych stosuje się wodę, zaś jako ośrodek wolnego chłodzenia dla stali stopowych i wysokowęglowych oleje (uprawnienia budowlane).

maszyn (wały, koła zębate) narażonych podczas pracy na ścieranie uzyskanie twardej warstwy powierzchniowej przy jednocześnie ciągliwym rdzeniu ma bardzo duże znaczenie. Hartowanie powierzchniowe polega na szybkim ogrzaniu powierzchni przedmiotu do temperatury hartowania i następnie natychmiastowym jej ochłodzeniu (program egzamin ustny).

Do nagrzewania powierzchniowego można stosować palniki acetylenowe lub urządzenia do grzania indukcyjnego prądami wielkiej częstotliwości. Stal po hartowaniu ma wysoką twardość, wytrzymałość na rozciąganie i sprężystość, przy jednocześnie zmniejszonej wydłużalności i udarności. W celu polepszenia własności plastycznych oraz usunięcia naprężeń powstałych podczas hartowania stosuje się odpuszczanie stali. Odpuszczanie przeprowadza się w temperaturze niższej niż odpowiadająca punktom linii PSK (opinie o programie).

Połączone procesy hartowania

W zależności od temperatury nagrzewania rozróżnia się odpuszczanie niskie, średnie i wysokie. Odpuszczanie niskie przeprowadza się przez nagrzanie stali do temperatury ok. 300 C (ok. 570 K), w której następuje usunięcie naprężeń hartowniczych przy bardzo nieznacznym zmniejszeniu twardości (segregator aktów prawnych).

Odpuszczanie średnie przeprowadza się przez nagrzanie stali do temperatury 300-500 C (ok. 570-770 K), w wyniku czego uzyskuje się wyraźne obniżenie twardości i wzrost ciągliwości. Ten rodzaj odpuszczania stosuje się do sprężyn, resorów i narzędzi. Odpuszczanie wysokie wykonuje się w temperaturze 500′ C (ok. 770 K), lecz poniżej; ma ono na celu uzyskanie najwyższej udarności (dla danej stali), przy wystarczającej wytrzymałości na rozciąganie i sprężystości. Stal odpuszczona w ten sposób ma twardość HB = 250-350 kG/mm2 i daje się już obrabiać przez skrawanie.

Połączone procesy hartowania i wysokiego odpuszczania noszą nazwę ulepszania cieplnego. Przesycanie można stosować jedynie do stopów o ograniczonej rozpuszczalności. Przesycanie polega na nagrzaniu stopu do temperatury, w której rozpuszczalność w stanie stałym jest duża, i następnym szybkim chłodzeniu, tak aby składnik nie zdążył wydzielić się z roztworu stałego. W ten sposób uzyskuje się stop „bogatszy” w dany składnik niż to wynika z warunków równowagi (promocja 3 w 1). W stalach o małej zawartości węgla podczas powolnego chłodzenia na granicy ziarn ferrytu wydziela się cementyt trzeciorzędowy. Szybkie chłodzenie takiej stali od temperatury 700°C (ok. 970 K) uniemożliwia wydzielanie się cementytu trzeciorzędowego, w związku z czym w temperaturze otoczenia ferryt będzie roztworem przesyconym.