Naprężenia termiczne

Dodatniemu przyrostowi temperatury odpowiada ściskanie, ujemnemu  rozciąganie, zaś przy różnokierunkowych zmianach temperatury na obu ścianach budowli powstają naprężenia zginające, którym z kolei towarzyszą naprężenia ścinające (program uprawnienia budowlane na komputer). W cienkościennych zaporach lukowych i w sklepieniach zapór wielo- łukowych naprężenia te mogą osiągnąć dość znaczne wartości.

Zależne od kierunku zmian mogą one sumować się z naprężeniami statycznymi, bądź też od nich odejmować, wobec czego w obliczeniach statycznych należy każdorazowo przyjąć schemat najbardziej niekorzystny dla danego fragmentu budowli.
Naprężeniom termicznym towarzyszą naprężenia od skurczu betonu; w budownictwie wodnym wpływ skurczu można przyjmować jako równoważny naprężeniom termicznym wywołanym obniżką temperatury o 10°C (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Specyficzny charakter obciążenia budowli piętrzących dużą silą poziomą od parcia wody i lodu, a ponadto częściowa redukcja ciężaru budowli przez działanie wyporu sprawiają, że obok normalnego obliczenia naprężeń należy każdorazowo sprawdzić stateczność budowli na przewrócenie, następnie na poślizg w płaszczyźnie fundamentu i na przesunięcie po cylindrycznej powierzchni poślizgu, co łączy się z wyparciem gruntu spod budowli.

Stateczność na przewrócenie (uprawnienia budowlane). Sprowadzając układ obciążeń działających na budowlę o pionowej ścianie odwodnej i poziomym fundamencie do 3 podstawowych sił, a mianowicie:
- siły pionowej G (głównie ciężar własny),
- siły poziomej P (parcie wody i ewentualnie lodu),
- wyporu V na fundament budowli,
sprawdzamy stateczność budowli na przewrócenie, analizując możliwość jej obrotu około pktu A.

Klasy budowli

Sprawdzenie to polega na obliczeniu stosunku momentu Kołowych powierzchni poślizgu podobnych do AB można przeprowadzić nieskończoną liczbę. Dla każdej takiej powierzchni współczynnik stateczności n" będzie inny. Jednakże można znaleźć taką powierzchnię, dla której wartość n" osiągnie wartość minimalną. W celu znalezienia tej wartości na pionowej OC obiera się 3 lub 4 punkty, z których zatacza się okręgi przechodzące przez punkty A i B oraz dla każdego okręgu oblicza się współczynniki n".

Następnie znajduje się minimalną wartość nmjn dla danej pionowej (program egzamin ustny). Z kolei zakłada się kilka innych pionowych w pewnej odległości w lewo i prawo od OC i dla każdej z nich określa się analogicznie. Z szeregu wartości n",njn obiera się min n"min, która stanowi miarę stateczności na przesunięcie (powinno być oczywiście n 7^ nQ) (opinie o programie).
Podane z literatury radzieckiej wartości współczynników pewności na przesunięcie n są uzależnione od klasy budowli i nieraz trudno jest podjąć decyzję, do jakiej klasy budowlę zaszeregować przyjmując odpowiednią wartość n0. Dlatego, podobnie jak w przypadku stateczności na przewrócenie, proponuje się uzależnić wartość współczynnika n0 od stopnia ważności budowli.

Z charakteru budowli piętrzących i warunków ich pracy wynika, że większość obliczeń statycznych może być dokonywana tylko metodami przybliżonymi. Założenie to jest tym bardziej uzasadnione, że naprężenia w konstrukcjach betonowych osiągają przeważnie bardzo niskie wartości (segregator aktów prawnych). W jazach największe naprężenia ściskające nie przekraczają na ogół kilku kG/cm2, w zaporach dochodzą do kilkunastu kG/cm2; jedynie w bardzo wysokich zaporach ciężkich i zaporach łukowych mogą dochodzić do kilkudziesięciu kG/cm2. Z tego wynika, że jakość betonu nie musi być specjalnie wysoka i w większości przypadków można by kontentować się wytrzymałościami walcowymi lub kostkowymi na zgniatanie ok. 100 kG/cm2; ponadto ze względu na znaczną długotrwałość cykli budowlanych i wynikający stąd fakt, że obciążenie budowli następuje po znacznym upływie czasu od chwili wykonania betonu, byłoby rzeczą słuszniejszą przyjmować dla oceny wytrzymałości betonu jej wartość nie po 28, lecz po 90 dniach od chwili wykonania zarobu (taki właśnie okres czasu przyjmuje się we Francji) (promocja 3 w 1).