Nowe formy życia

Inne połączenia widać na każdym kroku. Drzewa stanowią żywe rusztowanie dla epifitycznych paproci, lian i storczyków, a także dla ptasich gniazd; owady, ptaki i nietoperze zapylają wiele drzew; małpy i papugi jedzą ich owoce i roznoszą nasiona. W niezliczonych związkach i zależnościach realizuje się łączność wszystkich form życia (program uprawnienia budowlane na komputer).

W tej rozgałęzionej sieci biologicznych współzależności tkwi jednak przedziwny i tajemniczy paradoks - istotny wyjątek od reguł ekologicznych. Wydaje się mianowicie, że nowe formy życia mogą powstać jedynie wtedy, gdy w systemie pojawiają się bariery i podziały. Co dziwniejsze, społeczności mogą wprawdzie działać jedynie dzięki swym powiązaniom, ale z drugiej strony w dłuższych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W zrozumieniu istoty tej zagadki szczególną rolę odgrywają wyspy, gdyż stanowią odizolowane laboratoria przyrody. Dla każdego bowiem organizmu lądowego - zwłaszcza takiego, który nie może latać ani pływać - archipelag jest środowiskiem rozdzielonym barierami, których nie można pokonać: obszarami otwartej wody między wyspami (uprawnienia budowlane). Populacja na jednej takiej wyspie może być oddalona zaledwie o dziesiątki kilometrów od populacji na innej wyspie, lecz w warunkach środowiska na dwóch wyspach i nieco tylko różnych systemach współzawodnictwa, ewolucyjne ścieżki obu tych populacji będą się ustawicznie rozchodzić, a każda będzie najlepiej przystosowana do swych własnych, miejscowych warunków. Każdy układ barier geograficznych stwarza warunki do powstania swego rodzaju wysp. Gdybyśmy - teoretycznie - zamienili miejscami wody i lądy, wówczas archipelag stałby się grupą jezior usytuowanych na kontynencie i ich życie (program egzamin ustny).

Skały wapienne

Skały wapienne w okolicy o odczyni kwasowym tworzyłyby wyspy dla zwierząt i roślin wymagających środowisk wapiennego, natomiast szczyty gór w re jonach zwrotnikowych byłyby wyspa alpejskich form życia w skądinąd równikowym klimacie. skrajne wręcz przystosowania wielu istot: kormorana, który utracił zdolność latania; iguany, która nurkowała w morzu i gromadziła wodorosty jako swoje pożywienie; zięby, która używała kolca kaktusa trzymanego w dziobie jako narzędzia do wyciągania larw z kory drzew (opinie o programie).

Dopiero po wielu latach rozważań nad tymi faktami Darwin doszedł do szokujących i niemal przerażających wniosków. Jedynym wytłumaczeniem fenomenu Galapagos była mianowicie hipoteza, że nieliczne zwierzęta przyleciały lub przydryfowały na wyspy z kontynentu przed tysiącami lat. Dopiero tu, nie mając miejscowych rywali, zaczęły przystosowywać się do specyficznych warunków przeważających na każdej spośród różnych wysp. Jednym słowem - zaczęły ewoluować (segregator aktów prawnych).

Aczkolwiek sam fakt istnienia tych odmienności był dla Darwina oczywisty już w czasie pobytu na Galapagos, to jednak przypuszczalny mechanizm ich powstania mógł zasugerować dopiero znacznie później. Wyjaśnienie, które zaproponował, brzmiało „przeżycie dla najlepiej dostosowanych". Oznacza to, że w populacji roślin lub zwierząt, z których każda różni się nieco genetycznie, rozwiną się tylko organizmy najzdolniejsze do przeżycia w danym środowisku i do dostosowania się do okoliczności. Będą one żyły wystarczająco długo, by wydać na świat potomostwo ze swym genetycznie uwarunkowanym przystosowaniem Hawaje charakteryzuje najwyższy pokwitnących, 99% ptaków i praktycznie wszystkie owady. Wyspy te stanowią zatem najlepszą ilustrację tezy o decydującej roli izolacji w wytwarzaniu nowych form życia.

Czasami nadarza się okazja obserwowania wczesnych stadiów kolonizacji wyspy. Taką szansę otrzymujemy albo wtedy, gdy spod powierzchni morza wynurza się nowa wyspa (jak na przykład w roku 1963 Surtsey u wybrzeży Islandii), albo wyspa uprzednio istniejąca zostaje wyjałowiona wskutek gwałtownej aktywności wulkanicznej (jak w przypadku indonezyjskiej wyspy Krakatau w roku 1883). W obu tych sytuacjach istotna jest szybkość, z jaką organizmy żywe kolonizują od początku lub ponownie dziewiczy obszar (promocja 3 w 1).