Obszerne tablice

Dostępne są też tablice iloczynów liczb, ale nie często się ich używa. W większości takich przypadków znacznie dogodniejszy jest arytmometr. Istnieją jednak sytuacje specjalne, w których tablice iloczynów okazują się bardziej użyteczne. Istotną sprawą przy posługiwaniu się jakimkolwiek rodzajem tablic jest zrozumienie zasad interpolacji. Do zwykłych celów lepiej jest używać obszernych tablic i stosować prostą interpolację liniową niż korzystać z małych tablic i interpolacji nieliniowej wyższych rzędów. Natomiast ważną rzeczą jest wiedzieć, czy interpolacja liniowa zapewnia wymaganą dokładność (program uprawnienia budowlane na komputer).

Każda pracownia naukowa powinna mieć łatwy dostęp do jednego lub kilku arytmometrów z napędem elektrycznym, dostosowanych zarowno do mnożenia i dzielenia, jak i do dodawania i odejmowania. Mogą one oszczędzić bardzo wiele czasu. Arytmometry nie zastąpią suwaków (gdy zadowolimy się małą dokładnością) i w pewnych rodzajach obliczeń nie mogą współzawodniczyć z logarytmami, ale na ogół są one niezbędne (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Istnieje wiele metod obliczeniowych przystosowanych specjalnie do tych maszyn. Tylko zawodowy rachmistrz zdoła zapamiętać większość z nich, ale niektóre warte są przyswojenia nawet dla kogoś, kto tylko z rzadka używa arytmometru. Jedną z nich jest metoda iteracyjna otrzymywania pierwiastków kwadratowych (uprawnienia budowlane). Aby otrzymać dokładną wartość pierwiastka kwadratowego z n, dzielimy n przez wartość przybliżoną tego pierwiastka, np. znalezioną w tablicach Barlowa lub wprost odgadniętą, a następnie znajdujemy średnią z tej wartości przybliżonej oraz z n podzielonego przez tę właśnie wartość przybliżoną (program egzamin ustny). W wyniku otrzymujemy znacznie lepsze przybliżenie, którym posłużymy się przy obliczaniu następnego, jeszcze lepszego przybliżenia itd. Obliczanie wielomianów postaci najdogodniej przeprowadzać w odwrotnym porządku. Mnożymy c przez x, dodajemy ten iloczyn do b, wynik mnożymy przez x_t dodajemy otrzymany iloczyn do a.

Ważne jest poznanie działania wszystkich dźwigni arytmometru. Na przykład, istnieje zwykle niepozorna dźwignia, która zmienia kierunek wirowania tak, że zapisywane są dopełnienia liczb dodawanych. (Jako dopełnienie należy tu rozumieć wynik po odjęciu danej liczby od najbliższej większej potęgi 10). Gdy chcemy otrzymać należy najpierw nastawić za pomocą klawiszów liczbę a, potem zrobić to samo z b, posłużyć się wyżej wspomnianą dźwignią i wykonać mnożenie przez x. Ta dźwignia dopełnień pozwala również pomnożyć iloraz (otrzymany w wyniku uprzedniego dzielenia) przez dowolną liczbę, nie zapisując go (opinie o programie).

Kasuje się wówczas w rejestratorze zapis iloczynu, naciska klawisze zgodnie z wartością wymaganego czynnika, uruchamia dźwignię dopełnień i następnie mnoży się dopóty, dopóki w rejestratorze nie zniknie dotychczasowy zapis (uprzednio iloraz). Jest to równoważne pomnożeniu danej liczby przez wzmiankowany iloraz. Wiele uproszczeń jest związanych z używaniem klawiatury dwuczęściowej do jednoczesnego mnożenia dwu małych liczb. Możliwość taka przemawia za stosowaniem maszyny o 10 rzędach zamiast o 8 rzędach klawiszów. Prostym przykładem jest obliczanie wyrażeń w przypadku liczb dwucyfrowych (lub niewielkich liczb trzycyfrowych). Nastawiamy a, u krańca lewej strony, b_x zaś u krańca prawej strony klawiatury (segregator aktów prawnych).

Mnożymy lewy zapis przez a₁, przesuwamy wózek i mnożymy prawy zapis przez b₁. Powtarzamy to dla każdej z par a_{, b_{ sumując z lewej strony zapisu nadto z lewej strony zwykłego zapisu pojawi się 2«,’,az prawej strony 2 b_i (jeżeli zapis nie ulega skasowaniu, co spotyka sic w praktyce tylko przy maszynach z mnożeniem automatycznym). Jeśli mnożniki sumujemy raczej na klawiaturze niż na taśmie, to oddzielne obliczenie 2 ^ai * 2 ^ ^z taśmy może być dobrym sprawdzeniem wszystkich operacji. Kto ciągle i regularnie posługuje się maszynami matematycznymi, ten chętnie nauczy się innych jeszcze upraszczających chwytów, ale korzystający z niej dorywczo niech lepiej ograniczy się do zasadniczych operacji, które zdoła zrozumieć i zapamiętać (promocja 3 w 1).