Oddziaływanie drgań

Jeżeli przypuszczamy, że drgania mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa osoby znajdującej się pod ich działaniem, wartości przyspieszeń odpowiadających poszczególnym krzywym należy podwoić, co odpowiada na podanych wykresach przesunięciu poszczególnych krzywych ku górze o 6 dB (program uprawnienia budowlane na komputer).

W przypadku gdy na danym stanowisku roboczym względnie miejscu, na które przenoszą się drgania powinny być utrzymane specjalnie komfortowe warunki, a więc oddziaływanie drgań na człowieka powinno być ograniczone do minimum, wartości przyspieszeń odpowiadających poszczególnym krzywym należy zmniejszyć 3,15 razy, co odpowiada na podanych wykresach przesunięciu poszczególnych krzywych w dół o 10 dB (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Rodzinę krzywych stosowaną do oceny drgań oddziałujących na człowieka wzdłuż osi pionowej wzdłuż osi poziomych. Jak widać z porównania obu wykresów w przypadku drgań pionowych człowiek jest najbardziej wrażliwy na drgania w zakresie pasm 4-8 Hz, natomiast w przypadku drgań poziomych w zakresie pasm 1-2 Hz. Spowodowane jest to tym, że w tych właśnie zakresach występują drgania własne poszczególnych części lub narządów wewnętrznych człowieka pod wpływem drgań zewnętrznych o różnym kierunku działania, co powoduje pojawienie się w tych właśnie zakresach zjawisk o charakterze rezonansowym (uprawnienia budowlane).

Do oceny drgań występujących na stanowiskach roboczych stacyjnych można też stosować instrukcję Min. Zdrowia i Opieki Społecznej, Depart. Sanit.-Epid. EP-44651-1-54/68. Według tego zalecenia ocenę szkodliwości danego drgania przeprowadza się w zakresie ll-f-355 Hz w pięciu pasmach oktawowych, których częstotliwości środkowe wynoszą 16, 32, 63, 125 i 250 Hz. Masa narzędzia lub części urządzenia udarowego, trzymanej w rękach nie powinna przekraczać 10 kg, a dopuszczalna maksymalna siła nacisku 200 N (20 kG) (program egzamin ustny).

Stopień miejscowego przegrzania

Prace przy użyciu narzędzi lub urządzeń udarowych powinny odbywać się w zasadzie w temperaturze nie niższej od 16°C przy wilgotności powietrza w granicach 40-60%. Z tych też względów jest celowe stosowanie rękawic ocieplających, chroniących przed wilgocią. Jeżeli temperatura jest niższa, to w pobliżu stanowisk roboczych powinny znajdować się pomieszczenia o temperaturze co najmniej 22°C, W których robotnicy mogliby się okresowo ogrzewać. Bez względu na temperaturę zalecane są przerwy w pracy trwające 10-P15 minut na każdą godzinę. Badania lekarskie powinny być dokonywane jak w przypadku poprzednim (opinie o programie).

W hałasie niektórych maszyn oprócz drgań słyszalnych (do około 16 000 Hz) występują również drgania o częstotliwościach wyższych, nazywane drganiami ultraakustycznymi (drganiami ultradźwiękowymi lub ultradźwiękami). Drgania te znajdują zastosowania w coraz szerszym zakresie w specjalnych technologicznych urządzeniach ultradźwiękowych, jak wanny, lutownice, drążarki itp., m.in. w przemyśle metalowym, chemicznym, spożywczym i innych. W przypadku zbyt dużych intensywności (mocy) mogą one oddziaływać szkodliwie na cały organizm. Drgania ultraakustyczne mogą oddziaływać na organizm ludzki przede wszystkim w sposób mechaniczny i cieplny (segregator aktów prawnych).

Działanie mechaniczne obserwuje się zwłaszcza w przypadku drgań ultraakustycznych o przewadze częstotliwości niższych. Drgania takie docierają poprzez tkanki stosunkowo głębiej i zwłaszcza w przypadku stosowania większych mocy mogą wywołać nieodwracalne zmiany w strukturze cząsteczek danego ośrodka. Do skutków mechanicznego działania drgań ultraakustycznych należy zaliczyć m.in. rozrywanie dużych cząsteczek białka.

Działanie cieplne jest łatwiejsze do obiektywnego stwierdzenia, zwłaszcza w przypadku drgań o przewadze częstotliwości wyższych. Największym czynnikiem w tym zakresie częstotliwości jest lepkość tkanki, która daje wzrastającą absorpcję energii wraz ze wzrostem częstotliwości (promocja 3 w 1). W związku z tym drgania takie są stosunkowo intensywniej pochłaniane przez tkankę miękką, a ich cieplne działanie nie dochodzi tak głęboko jak drgań o częstotliwościach niższych. Stopień miejscowego przegrzania zależy oczywiście od wielkości dawki energii ultraakus- tycznej oraz od rodzaju tkanki, na którą drganie to działa. Specjalnie wrażliwa pod tym względem jest tkanka mózgowa, oczy oraz gruczoły wewnętrznego wydzielania.