Ogólny wzrost nastrojów liberalnych

W stosunkach Europy i Ameryki Północnej niezwykle istotny okazał się wpływ prądów ideowych. Pod koniec XVII w. filozof brytyjski John Locke ułożył dla Karoliny konstytucję, która zawierała nowatorskie rozwiązania ustrojowe w duchu nowego prądu umysłowego: oświecenia (promocja 3 w 1). Politycy ogłaszający w niespełna 100 lat później Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych kierowali się wywodzącymi się również z oświecenia hasłami poszanowania prawa naturalnego, wolności i równości oraz koncepcją umowy społecznej. Droga, na którą w 1776 weszli reprezentanci 13 kolonii brytyjskich, poprowadziła ich ku pierwszej na świecie konstytucji (1787) i stworzeniu rozwiązań ustrojowych, pozwalających Stanom Zjednoczonym osiągnąć w ciągu 200 lat pozycję niekwestionowanego światowego lidera (program uprawnienia budowlane na komputer).

Ogólny wzrost nastrojów liberalnych w Europie w pierwszych dekadach XIX w. odbił się na sytuacji w Hiszpanii -w 1812 Kortezy proklamowały liberalną konstytucję, której postanowienia Hiszpanie usiłowali zbrojnie wyegzekwować w 1820. Skutkiem tych zmagań było m.in. zerwanie więzi z metropolią przez kolonie w Mezoameryce i na Karaibach - w 1821 niepodległość ogłosiły Nikaragua, Honduras, Gwatemala, Kostaryka, Salwador, Panama, hiszpańska część Haiti i Meksyk, który ogłoszono cesarstwem (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

XIX i XX w. był dla większości państw Ameryki Północnej czasem sprawdzianu ich samodzielności, a także okresem poszukiwań i kształtowania form ustrojowych oraz zasad życia społecznego. Tendencje liberalne i republikańskie krzyżowały się z monarchistycznymi i dyktatorskimi, czasami dochodziły do głosu nurty skrajnie anarchistyczne lub komunistyczne. Zwł. społeczeństwa latynoamerykańskie miały i mają do dziś duże trudności w wykształceniu stabilnych instytucji państwowych i gospodarczych (uprawnienia budowlane).

Ekspansja osadnictwa

Poszukiwania politycznego modus vivendi wiodło je wyjątkowo często do systemów dyktatorskich. Mniej lub bardziej udane próby liberalizacji, a następnie demokratyzacji życia publicznego, przeplatały rządy dyktatorskie, m.in.: F. Duvaliera (1957-1971), j.C. Duval iera (1971 -1990) w Haiti; I.R.Carrery (1840-1865), E. Estrada Cabrery (1898-1920), gen. I.Ubico (1931-1944), F.R. Lucasa Garni (1978-1982) w Gwatemali; T. Cariasa Andino (1933-1949), gen. O. Lopeza Arellano (1963- -1975), płk. I.A. MeIgara Castro (1975-1978), płk. P. Paza Garcfi (1978-1981) w Hondurasie; gen. A. Somozy Garcfi (1936-1956), gen. L. So- mozy Debayle (1956-1963), gen. A. Somozy De- bayle (1967-1979) w Nikaragui; |. Figueresa Fcrrery (1949-1953) w Kostaryce; E. Batisty y Za Id i vara (1952-1954), F. Castro Ruza (od 1959) na Kubie; gen. U. Heureaux (1882-1899), R.L. Trujillo Moliny (1930-19b0) w Dominikanie; gen. O. Torrijosa Herrery (1968-1969), gen. M. Noriegi (1988-1989) w Panamie; gen. A. de Santa Anny (1837-1855), P. Di’aza de la Cruz (1877-1911), E. Callesa (1924-1938) w Meksyku (program egzamin ustny).

Część państw, np. jamajka czy Bahamy, potrafiła dość skutecznie uregulować swoją pozycję polityczną i ekonomiczną (mimo problemów wynikających np. z handlu narkotykami), co niejednokrotnie było możliwe dzięki pomocy byłego właściciela kolonii. Historię Ameryki Północnej w XIX i XX w. determinowała w znacznej mierze sytuacja v% Stanach Zjednoczonych. Ich wzrost terytorialny szedł w parze z ekonomicznym - ekspansji osadnictwa w zach. części państwa towarzyszył na wsch. rozwój rolnictwa w stanach Południa i przemysłu w stanach Północy (opinie o programie). W drugiej poł. XIX i na pocz. XX w. Stany Zjednoczone zaczęły odgrywać coraz większą rolę polityczną w basenie Morza Karaibskiego - kulminacją była wygrana wojna z Hiszpanią w 1898 (odebrano Hiszpanom Puerto Rico i otoczono protektoratem Kubę) - oraz w Mezoameryce. W 1903 pomoc dyplomatyczna i wojskowa okazana Panamie umożliwiła przejęcie strefy Kanału Panamskiego (segregator aktów prawnych).