Opor trzpienia młotka

Gdyby można było badać beton w konstrukcji, bez uszkadzania danego elementu, wówczas uniknęłoby się trudności z wycinaniem walców próbnych oraz całego postępowania związanego z wyrabianiem, pielęgnacją i badaniem próbek normowych. Podejmowano wiele wysiłków w celu opracowania prób nieniszczących, jednak tylko nieliczne z nich przyniosły efekty. Jedną z metod, jaka w ograniczonym zakresie znalazła zastosowanie praktyczne, jest pomiar odskoku młotka, zaproponowany przez Ernsta Schmidta. Metoda ta znana jest również jako badanie udarowe młotkiem sprężynowym albo badanie sklerometrem (program uprawnienia budowlane na komputer).

Opisywana próba oparta jest na tej zasadzie, że odbicie się sprężystej masy po uderzeniu zależy od twardości powierzchni, z jaką owa masa się zderza. Przy badaniu sklerometrem układ złożony z masy oraz napiętej sprężyny ma pewną ilość energii, zmagazynowanej przez naciągnięcie sprężyny do ustalonego położenia; naciąg uzyskuje się wciskając do oporu trzpień młotka, oparty o badaną powierzchnię betonu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Po zwolnieniu spustu masa spada i odbija się od trzpienia pozostającego nadal w kontakcie z powierzchnią betonu, przy czym przebyta przez nią po odbiciu odległość, określona w procentach początkowego naciągu sprężyny, nazywana jest liczbą odbicia. Liczbę tę pokazuje wskaźnik poruszający się wzdłuż wycechowanej skali. Liczba odbicia jest pewną miarą względną, ponieważ zależy ona od ilości energii zmagazynowanej w danej sprężynie, a tak że od wielkości masy (uprawnienia budowlane).

Powierzchnie betonowe zacierane

Młotek należy przyciskać do powierzchni gładkiej, w miarę możności, powstałej w wyniku kontaktu ze ścianką formy. Nie można zatem badać swobodnie zastygłej powierzchni betonu. Powierzchnie betonowe zacierane powinny być zeszlifowane na gładko, przy użyciu osełki karborundowej. Jeśli badany beton nie stanowi fragmentu większej całości, należy go podeprzeć w sposób uniemożliwiający przemieszczenia, ponieważ drgnięcie przy badaniu da w wyniku obniżenie uzyskiwanej liczby odbicia (program egzamin ustny).

Próba ta jest wrażliwa na lokalną zmienność właściwości betonu. Na przykład obecność dużego ziarna kruszywa bezpośrednio pod trzpieniem dociskowym spowoduje wskazanie bardzo wysokiej liczby odbicia. Przeciwnie, jeśli w tym samym miejscu znajdzie się pustka (rak), wówczas wskazanie będzie bardzo niskie. Z tej przyczyny wskazane jest zrobić 10-12 odczytów, rozrzuconych na badanej powierzchni i przyjąć, że reprezentatywna dla betonu jest ich wartość średnia. Błąd standardowy średniej jest wyższy, niż gdyby wytrzymałość określać przez badania na ściskanie, jednak oszczędności wysiłku, czasu i pieniędzy są bardzo znaczne (opinie o programie).

Trzpień dociskowy musi być zawsze skierowany prostopadle do badanej powierzchni betonu, jednak również i pozycja młotka względem pionu wpływa na wartość odczytu. Związane to jest z oddziaływaniem siły grawitacji na poruszającą się masę młotka. W ten sposób liczba odbicia zmierzona dla betonu podłogi będzie niższa niż dla sufitu, a ściany nachylone i pionowe dadzą wartości pośrednie. Rzeczywistą zmienność wyników najlepiej określać doświadczalnie (segregator aktów prawnych).

Omawiana próba określa rzeczywiście twardość powierzchni betonu i chociaż nie istnieje jakaś szczególna zależność między jego twardością i wytrzymałością, można określić zależności empiryczne dla podobnych do siebie betonów, pielęgnowanych w sposób taki, aby zarówno powierzchnie badane młotkiem, jak i obszary wewnętrzne, których właściwości nas interesują, miały tę samą wytrzymałość. Zmiany wpływające tylko na właściwości powierzchni betonu, takie jak zmiana stopnia nawilgocenia w pobliżu powierzchni lub karbonizacja, byłyby mylące przy wyznaczaniu właściwości betonu wewnątrz konstrukcji (promocja 3 w 1). Na uzyskane wskazania wpływa rodzaj użytego kruszywa, tak że związek między liczbą odbicia a wytrzymałością należy określać doświadczalnie, dla każdego betonu używanego na placu budowy.