Powierzchnie próbek

Powierzchnie próbek muszą być równe i równoległe, a kierunek działania siły prostopadły. Niewielkie nawet niedokładności zmniejszają wytrzymałość próbki (program uprawnienia budowlane na komputer). Po wyjęciu z form próbki powinny być poddane oględzinom. Uszkodzenia wyrównuje się gęstym zaczynem cementowym lub zaprawą cementową o ziarnach piasku do 1 mm. Można również wyrównać i wygładzić powierzchnie zaprawą gipsową.

Grubość warstwy wyrównawczej nie powinna przekraczać 5 mm. Gładkie i równoległe powierzchnie uzyskuje się tylko w szlifowanych formach stalowych. Kierunek ściskania próbek kostkowych jest na ogół prostopadły do kierunku napełniania formy. Przygotowując próbki betonu o bardzo grubym uziarnieniu kruszywa, usuwa się ze świeżej masy betonowej ziarna o średnicy większej od boku próbki. Próbki przechowuje się i bada z reguły dopiero po 28 dniach (program uprawnienia budowlane na ANDROID). W przypadkach szczególnych, jak konieczność szybszego obciążenia budowli, względnie przy zastosowaniu cementów szybkosprawnych, naparzania, próżniowa- nia i innych sposobów przyspieszających twardnienie betonu, badanie próbek można przyspieszyć nawet do 24 godz (uprawnienia budowlane).

Doświadczenia wykazują, że próbki wysuszone mają nieco wyższą wytrzymałość niż naturalnie wilgotne, przechowywane odpowiednio do wskazań norm. Natomiast próbki stale przechowywane w wilgoci osiągają wyższą wytrzymałość niż próbki przechowywane na powietrzu.

Próbki betonu należy przechowywać w następujący sposób:
a. przy dojrzewaniu naturalnym co najmniej trzy próbki przechowuje się jedną dobę w formach w komorze klimatyzacyjnej o temperaturze powietrza 18 ± 2°C i wilgotności względnej powyżej 90%. Po wyjęciu próbek z form przechowuje się je w komorze w tej samej temperaturze i wilgotności do chwili badania; dopuszczalne jest przechowywanie próbek w wilgotnym pomieszczeniu, w piasku wilgotnym lub pod nawilżonym przykryciem z płótna,
b. przy dojrzewaniu sztucznym (nagrzewaniu lub naparzaniu niskoprężnym) procesowi temu, o przebiegu takim jaki stosowany jest w wykonawstwie, poddaje się najmniej sześć próbek. Następnie przechowuje się je w warunkach zbliżonych do warunków dojrzewania prefabrykatów (program egzamin ustny). Trzy próbki bada się z chwilą wyjmowania z form elementów prefabrykowanych, pozostałe zaś trzy po 28 dniach.

Próbki stwardniałych betonów

Do wyznaczania wytrzymałości zapraw na ściskanie stosuje się walce o średnicy równej wysokości. Po dwóch godzinach powierzchnie zaprawy w formie wyrównuje się i wygładza. Próbki pozostawia się w formach 24 godz (opinie o programie). Walce z zapraw wolno twardniejących mogą być wyjęte z form w okresach późniejszych, nie później jednak niż po 72 godz od chwili ich uformowania. Po wyjęciu próbek z form przechowuje się je przez 28 dni w temperaturze 18 ± 2°C:
1) na powietrzu - dla zapraw twardniejących na powietrzu,
2) dla zapraw przeznaczonych do murowania w środowisku mokrym - 6 dni na powietrzu o wilgotności ponad 75%, a pozostały okres w wodzie.

Do każdego badania powinno być przygotowanych 5 próbek.
Próbki stwardniałych betonów pobiera się na budowie w sposób następujący (segregator aktów prawnych).

W odpowiednich miejscach bloku betonowego wycina się ręcznymi lub mechanicznymi dłutami większe bryły betonu, które w laboratorium obrabia się piłami mechanicznymi tak, aby otrzymać sześciany o boku 10 lub 20 cm. W niektórych przypadkach wykonuje się mniejsze lub większe kostki, wytrzymałości ich należy jednak odnieść do próbek o wymiarach normowych - mnożąc je przez odpowiednie współczynniki zmniejszające lub zwiększające. Przykładowo wytrzymałość kostki o boku 10 cm jest niższa ok. 10% od kostki o boku 20 cm.

Powierzchnie próbek wyciętych z betonów o małych wytrzymałościach są nierówne i powinny być w laboratorium wyrównane. Powierzchnie wygładza się tarczami stalowymi, pokrytymi na obwodzie karborundem o uziarnieniu zależnym od twardości betonu; gruboziarniste stosuje się dla miękkich betonów, drobnoziarniste dla twardych. Szybkość obrotu tarczy, względnie szybkość obwodowa, zależy od rodzaju betonu i wynosi na ogół 30 m/sek (promocja 3 w 1).