Projekty organizacji
Projekty organizacji i wykonania budowy, podobnie jak projekty techniczne, stanowią w ujęciu etapowym rozwinięcie etapów poprzedzających. Każdy następny z kolei etap stanowić powinien rozwiązanie poprzedniego etapu dając w efekcie dzięki metodzie kolejnego przybliżenia coraz bardziej szczegółowy stan projektu technologii i organizacji określonej budowy (program uprawnienia budowlane na komputer). Oprócz tego między projektami technologii i organizacji budowy na różnych etapach zachodzą dość znaczne różnice rzeczowe. Na przykład projekty organizacji etapów wstępnego i ogólnego odnoszą się z reguły do całości budowy, natomiast szczegółowy projekt technologii i organizacji budowy dotyczy wybranych fragmentów budowy lub poszczególnych rodzajów robót, jest więc raczej projektem technologii i organizacji robót (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Każdy etap projektowania organizacji budowy umożliwia podjęcie odpowiedniego etapu realizacji budowy, a mianowicie:
- projekt wstępny - organizację rejonu budowy,
- projekt ogólny - organizację zagospodarowania placu budowy,
- projekt szczegółowy - organizację budowy poszczególnych obiektów i robót oraz ich wykonanie (uprawnienia budowlane).
Aktualnie zalecane jest sporządzanie projektów organizacji i wykonania budowy w następującej postaci, zależnie od warunków:
- w trzech etapach (stadiach) - tylko dla wielkich i wieloletnich inwestycji; pierwszy etap stanowią tzw. „wytyczne realizacji inwestycji”, które ustalają perspektywiczny program realizacji oraz plan robót przygotowawczych zagospodarowania rejonu, etap drugi i trzeci opracowuje się podobnie jak w układzie dwuetapowym (program egzamin ustny);
- trzyetapowa dokumentacja projektu technologii i organizacji budowy stosowana będzie tylko w budownictwie przemysłowym lub specjalnym,
- w dwóch etapach (stadiach) - dla inwestycji dużych, lecz nie wymagających długotrwałych prac przygotowawczych; w etapie pierwszym opracowuje się „projekt wstępny organizacji budowy” dla całego okresu budowy, a w etapie drugim - „projekt techniczno-roboczy organizacji robót” obejmujący całość budowy z podziałem na roczne programy realizacji oraz robocze projekty organizacji poszczególnych robót,
- w jednym etapie - dla pojedynczych obiektów lub inwestycji o niewielkim zakresie (przy okresie budowy krótszym niż dwa lata, przy czym projekt ten nazwano „projektem techniczno-roboczym” (opinie o programie).
Arbitralne narzucanie formy
Natomiast dla obiektów realizowanych metodami uprzemysłowionymi powinien być wprowadzony obowiązek sporządzania projektu organizacji montażu przez biuro projektów. Stąd widoczne jest jak różnorodne i nieraz kontrowersyjne są poglądy na rodzaje projektów technologii i organizacji budowy, a w szczególności na ich obowiązkową zawartość. Ta różnolitość poglądów i różnego rodzaju zarządzeń wyraźnie świadczy o tym, iż zbyt arbitralne narzucanie formy i zakresu projektów technologii i organizacji budowy nic zdaje egzaminu w praktyce. Dlatego też z punktu widzenia naukowego należy raczej ustalać ogólne zasady klasyfikacji i zawartości projektów technologii i organizacji budowy, a nie dążyć do instrukcji w tym zakresie (segregator aktów prawnych).
Należy również wspomnieć o propozycji dołączania do dokumentacji projektowej wytycznych eksploatacji zaprojektowanego obiektu w szczególności w obiektach przemysłowych, gdzie procesy technologiczne mogą np. oddziaływać szkodliwie na określone konstrukcje.
Słuszność tej propozycji znalazła już potwierdzenie w praktyce. Brak „wytycznych eksploatacji obiektu” przyczynił się m.in. do wadliwej eksploatacji obiektów, w których zastosowano konstrukcje kablobetonowe, co doprowadziło do awarii niektórych z tych budynków.
W początkowym okresie, bezpośrednio po wprowadzeniu projektów technologii i organizacji budowy, opracowywano dwa pierwsze etapy, tj. wstępny i ogólny, w biurach projektów sporządzających dokumentację techniczną (promocja 3 w 1). Doświadczenie jednak wykazało, że biura te nie mogły w dostatecznym stopniu objąć specyficznych szczegółów organizacyjnych i technologicznych budowy. Stąd wypływa wniosek, że biura projektów powinny opracowywać jedynie podstawowe założenia realizacji budowy (wytyczne realizacji inwestycji), wynikające głównie ze znajomości charakterystyki technicznej obiektów. Opracowania te polegać powinny na ogólnych wytycznych jednoznacznych lub alternatywnych oraz na podaniu wskaźników dotyczących obiektów podobnych, wykonywanych w warunkach zbliżonych.
