Przetwarzanie tworzyw sztucznych

Przetwarzanie tworzyw sztucznych jest możliwe dzięki wykorzystaniu pewnych ich własności. Są to:

1. Zdolność do przechodzenia w określonej temperaturze w stan plastyczny. Własność ta dotyczy polimerów o własnościach termoplastycznych. W praktyce daje to możliwość ponownej przeróbki surowców wtórnych występujących w postaci braków produkcyjnych, odpadów oraz wypływek.
2. Zdolność do utwardzania się pod wpływem tylko temperatury. Jest to własność tworzyw termoutwardzalnych (program uprawnienia budowlane na komputer).
3. Zdolność do utwardzania się w wyniku reakcji chemicznej z utwardzaczem. Własność ta dotyczy tworzyw chemoutwardzalnych, jak np. żywice epoksydowe lub nienasycone żywice poliestrowe.

Polimery termoutwardzalne i chemoutwardzalne można kształtować tylko jeden raz, w stanie nie utwardzonym; po utwardzeniu stają się one nietopliwe i nierozpuszczalne, a ogrzewanie prowadzi do całkowitego rozkładu związku wielkocząsteczkowego (destrukcji) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W przetwórstwie tworzyw sztucznych bardzo rzadko surowcem wprowadzanym do urządzeń przetwórczych jest tylko sam polimer. Najczęściej polimer łączy się z różnymi substancjami dodatkowymi, powodującymi ułatwienie procesu przetwórstwa, otrzymanie wyrobu o żądanych własnościach fizycznych i chemicznych lub obniżenie ceny gotowych produktów. Udział substancji dodatkowych w gotowym wyrobie może wynosić niekiedy 70 i więcej procent wagowych. Rodzaj wprowadzanych substancji dodatkowych oraz ich ilość ustala się doświadczalnie. Do najczęściej stosowanych składników dodatkowych należą: wypełniacze, barwniki, plastyfikatory, wybielacze optyczne, stabilizatory (uprawnienia budowlane).

Wypełniacze są to różnego rodzaju substancje organiczne i nieorganiczne w postaci proszków, włókien lub arkuszy. Wypełniacze organiczne to: mączka drzewna, tkaniny i ścinki bawełniane, papier. Do wypełniaczy nieorganicznych zalicza się: azbest, kaolin, włókna i maty szklane, opiłki metalowe, talk, mączkę grafitową, mikową itp. Przez odpowiedni dobór wypełniaczy można wpływać na różne własności gotowych wyrobów z tworzyw sztucznych (na przykład azbest, grafit i sadza zwiększają odporność chemiczną) (program egzamin ustny). Własności mechaniczne, np. wytrzymałość na rozciąganie, zwiększa dodatek wypełniaczy włóknistych. Ponadto wypełniacze podnoszą twardość i wytrzymałość cieplną wyrobu (kaolin, krzemionka, mika, azbest) oraz zwiększają gęstość tworzywa. Wypełniacze dodaje się przede wszystkim do polimerów termo- i chemoutwardzalnych (żywice poliestrowe, epoksydowe, aminowe, fenolowe) (opinie o programie).

Barwniki i pigmenty

Barwniki i pigmenty nadają wyrobom pożądaną barwę lub zmieniają niekorzystne zabarwienie własne. Wprowadza się je do mieszanek razem z innymi składnikami przed formowaniem (tzw. barwienie w masie) bądź stosuje do tzw. barwienia powierzchniowego, np. przez zanurzenie wyrobu w roztworze barwnika.

Plastyfikatory wprowadza się głównie do polimerów termoplastycznych, zwłaszcza polichlorku winylu i jego pochodnych, żywic akrylowych, azotanu i octanu celulozy, w celu rozszerzenia zakresu temperatury, w którym tworzywo jest elastyczne i miękkie. Jako plastyfikatory stosowane są między innymi estry kwasu ftalowego i fosforowego z alkoholem butylowym lub oktylowym (segregator aktów prawnych).

Stabilizatory wprowadza się w celu zapobieżenia rozkładowi polimeru pod wpływem światła, podwyższonej temperatury i tlenu z powietrza. Najczęściej wprowadza się je do polietylenu, polimerów winylowych oraz poliamidów. Np. jako stabilizatory do polietylenu stosuje się: siarczki organiczne, pochodne amin i sadze. Do polichlorku winylu wprowadza się między innymi stearyniany: ołowiu, baru, kadmu. Środki antyelektrostatyczne, np. kwasy sulfonowe, zasadę amonową i estry kwasu fosforowego, wprowadza się do polimerów w celu zmniejszenia przyciągania przez tworzywo drobnych cząstek pyłu, kurzu itp.

Oprócz wymienionych dodatków wprowadza się również wybielacze optyczne, np. dwutlenek tytanu, oraz różne substancje smarne, takie jak parafina, stearyna, woski naturalne oraz sole Mg, Ca i Zn wyższych kwasów tłuszczowych (promocja 3 w 1). Zadaniem substancji smarnych jest zmniejszenie przyczepności tworzywa (w postaci granulatu, tłoczywa) do ścianek form oraz nadanie otrzymanym wyrobom gładkości i połysku.