Sito wibracyjne

Do wykonania drobnych wyrobów betonowych i bardzo cienkich części konstrukcyjnych należy używać kruszywa, które przechodzi przez sito o otworach nie większych od połowy grubości tych części konstrukcyjnych. Do wypraw używa się piasku drobnego, przechodzącego w całości przez sito o oczkach 1 mm (program uprawnienia budowlane na komputer).
Kruszywo powinno być wolne od domieszek, wpływających szkodliwie na wytrzymałość zaprawy i betonu, a więc przede wszystkim od zbyt dużej ilości pyłów mineralnych i ziaren oblepionych warstwą gliny lub iłu, a następnie od domieszek organicznych (węgiel, torf, części humusowe i resztki roślinne) oraz od związków siarki (np. gips, piryt itp).

Dopuszcza się pyły mineralne O Wielkości do 0,05 mm, wydzielone metodą płukania, jeżeli ilość ich nie przekracza 3% ciężaru kruszywa (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
a. Jeżeli kruszywo zawiera więcej pyłów, należy dokładnie zbadać w jakiej postaci występują te zanieczyszczenia: jeżeli ił i glina oblepiają poszczególne ziarna kruszywa lub zlepiają ziarna między sobą, bądź też występują w postaci zbitych grudek, wówczas kruszywo przed użyciem do betonu musi być uwolnione od zanieczyszczeń przez staranne przemycie;
b. jeżeli niektóre ziarna kruszywa (tłucznia) mają pewne powierzchnie pokryte trwałą warstwą gliny lub innego osadu, wówczas, po stwierdzeniu, że ziarna takie nie przekraczają 5% całej ilości kruszywa, można je uznać za nadające się do użytku. Przy większej zawartości ziarn tego rodzaju należy uważać kruszywo za niezdatne do użytku;
c. jeżeli ił i glina występują w kruszywie w formie luźnej, sproszkowanej, wówczas zdatność kruszywa trzeba uzależnić od rodzaju i przeznaczenia wykonywanego betonu i od wyników próby wytrzymałości betonu, sporządzonego z tego kruszywa (uprawnienia budowlane).

W przypadku stwierdzenia nadmiernego obniżania się wytrzymałości betonu należy kruszywo przed użyciem przemyć lub zwiększyć ilość cementu.
Kruszywo zanieczyszczone węglem lub składnikami organicznymi nie nadaje się do betonów. Można natomiast używać takiego kruszywa do betonów podrzędnych, jeśli nie zawiera ono w ilości szkodliwej cząstek pęczniejących (węgiel nieskoksowany, wapno palone, łupki gliniaste itp.) oraz związków siarki (program egzamin ustny).

Badanie ilości pyłów

Kruszywo, zawierające inne szkodliwe domieszki, może być użyte do betonu, jeśli zostanie przed użyciem uwolnione od nich przez przemycie.
Gatunki skał tworzące kruszywo powinny być trwałe i wytrzymałe na mróz. Wytrzymałość ich na ściskanie nie powinna być mniejsza od podwójnej zmierzonej wytrzymałości betonu i nie mniejsza od 500 kg/cm2. Nasiąkliwość nie większa niż 4% wagowo (opinie o programie).

W betonie szczególnie narażonym na bezpośrednie działanie mrozu i wilgoci (np. ozdobne wyroby ogrodowe), nasiąkliwość kruszywa nie powinna przekraczać 2% wagowo.
Używanie kruszywa z betonu jest dopuszczalne, o ile wykaże ono te same właściwości, jakich wymaga się od kruszywa naturalnego.
Jeżeli beton może być narażony na bezpośrednie działanie ognia i wysokich temperatur, należy używać kruszywa odpornego na te czynniki.
Według wspomnianej wyżej normy PN/B-196, badanie to ma na celu stwierdzenie zawartości pyłów mineralnych (gliny, mułu, iłu) w kruszywie, mianowicie takich pyłów, które po zmieszaniu kruszywa z cementem i wodą znajdują się w mieszaninie w stanie zawiesiny (segregator aktów prawnych).

Iły i gliny przylepione do niektórych ziaren zwartą i trwałą warstwą, nie są objęte omawianym badaniem. Ziarna tak oblepione powinny być całkowicie usunięte z badanej próbki.
Szczególnie ważna jest czystość grysików, używanych do sztucznych kamieni i wypraw szlachetnych. Grysiki te przed użyciem muszą być zawsze starannie przemyte.

Badanie niniejsze może być zastosowane oddzielnie do piasku i oddzielnie do kruszywa grubego (żwiru, tłucznia) lub też do kruszywa mieszanego.
Pod pyłami, w znaczeniu użytym w niniejszym przepisie, są rozumiane ziarenka mineralne o wielkości mniejszej od 0,05 mm wzoru Stokesa (promocja 3 w 1).