Specjalne problemy

Specjalne problemy nastręcza inwentaryzacja konstrukcji żelbetowych. Wynikają one z faktu, że w żelbecie podstawową rolę nośną odgrywają niewidoczne wkładki zbrojenia. Tradycyjna metoda inwentaryzacji elementów żelbetowych polega na odsłonięciu wkładek w wybranych miejscach konstrukcji, w sposób umożliwiający ustalenie ich liczby, pomiar średnic i położenia w przekroju. Postępowanie takie obarczone jest szeregiem niedogodności (program uprawnienia budowlane na komputer).

Z natury rzeczy pozwala ono na ustalenie ilości i układu zbrojenia jedynie w wybranych miejscach, związane jest z osłabieniem przekrojów nośnych, narusza z reguły przyczepność prętów do betonu, a ponadto wymaga często budowania specjalnych rusztowań dla wykonania odkuć. W ostatnich latach prowadzone są więc intensywne prace badawcze mające na celu opracowanie metod umożliwiających rozpoznanie zbrojenia elementów bez konieczności wykonywania odkuć (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Wymienić należy tu przede wszystkim metodę prześwietlania elementów betonowych za pomocą promieni X (Rentgena) lub izotopów promieniotwórczych. Metody te są u nas znane, istnieją pewne doświadczenia i odpowiednia literatura. Trudno jednak przy obecnie istniejących i trudnych do usunięcia wadach tych metod liczyć na szersze ich upowszechnienie. Wadą ich jest, obok niewspółmiernie dużego kosztu pomiarów, konieczność operowania ciężkim sprzętem, dość długi czas ekspozycji klisz (zależy od grubości elementu), a także konieczność umieszczania aparatu naświetlającego z jednej, a kliszy z drugiej strony badanego elementu), co nie zawsze jest możliwe (uprawnienia budowlane).

Również analiza wykonanych zdjęć wymaga odpowiedniego przygotowania i doświadczenia. Znacznie prostsza jest metoda polegająca na wykorzystaniu zjawisk magnetycznych w żelbecie, rejestrowanych za pomocą odpowiednio lekkiej aparatury, w sposób pozwalający na wnioskowanie o rozkładzie zbrojenia w przekroju. W obecnym stadium rozwoju nie ma jednak możliwości ścisłego określenia tą drogą średnic prętów oraz odległości prętów od powierzchni w przypadku zagęszczania prętów w elemencie. Praktycznie więc położenie zbrojenia w przekroju ustala się drogą odkuć (program egzamin ustny).

Ustalenie ilości zbrojenia przęsłowego

Odkucia w postaci bruzd poprzecznych do kierunku przebiegu zbrojenia głównego wykonuje się o szerokości ok. 3 cm i o takiej głębokości, aby możliwe było ustalenie nie tylko liczby, lecz również i średnic prętów. Miejsca odkuć należy wybrać tak, aby możliwe było ustalenie rozkładu i ilości zbrojenia w przekrojach decydujących o nośności badanego elementu, a więc w miejscach występowania maksymalnych momentów, w miejscach osłabienia przekrojów itp., przy czym miejsce i sposób wykonania odkuć powinien być tak dobrany, aby możliwie mało osłabić przekrój. Nie należy dokonywać odkuć bezpośrednio w miejscach występowania rys, gdyż istnieje wówczas możliwość wykruszenia się w trakcie odkuwania większych partii betonu (opinie o programie).

Przed przystąpieniem do wykonywania odkuć należy zbadać czy nie istnieją miejsca, w których odpadła otulina, obtłuczone są naroża, pręty nie mają otuliny itp., a więc takie, w których bez większego osłabienia zdrowego betonu można uzyskać niezbędne informacje (segregator aktów prawnych). Ustalenie ilości zbrojenia przęsłowego w elementach zginanych (płytach i belkach) nie nastręcza na ogół większych trudności, gdyż dolne powierzchnie elementów są na ogół dostępne. Odkuwając zbrojenie płyt należy w przypadkach wątpliwych stwierdzić jednocześnie czy płyta nie jest dwukierunkowo zbrojona, w przypadku zaś belek ustalić czy zbrojenie nośne nie jest ułożone w dwóch warstwach. Na taką możliwość wskazywać mogą małe rozstawy prętów zbrojenia warstwy dolnej (promocja 3 w 1). Dla stwierdzenia czy nie ma drugiej warstwy zbrojenia należy przedłużyć bruzdy o ok. 5 cm po bokach belki, gdyż na ogół w środku rozpiętości, jeśli istnieje druga warstwa zbrojenia, jej pręty znajdują się przy strzemionach. Dopiero po wykryciu tych prętów należy się decydować na głębsze rozkucia, wyjaśniające ile prętów znajduje się w górnej warstwie.