Spoiwa i zaprawy
Dodatek gliny do gipsu daje ponadto niewątpliwy efekt ekonomiczny (program uprawnienia budowlane na komputer). Dodatek ten nie wpływa co prawda tak jak cement na zwiększenie wytrzymałości zaprawy, ale powoduje przy marce 50 ekonomiczne zużycie gipsu. Należy zaznaczyć, że nie jest celowe użycie mieszanin proporcjach większych niż 1 : 2 (jedna objętość cementu i dwie objętości sproszkowanej gliny lub o 50% zwiększona objętość zawiesiny gliny), gdyż glina oddziela się od spoiwa, a poza tym można zaobserwować zjawiska skurczowe (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Widzimy prawidłowość zmian wytrzymałości i aktywności zmieszanego spoiwa w zależności od zmian stosunku wodo-glinianego
ilości dodanej gliny. Przeprowadzone badania potwierdzają, iż przy proporcjach 1 : 2 wytrzymałość próbek suchych mieści się w granicach od 40-50 kG/cm2. Orientacyjnie do zapraw można użyć składników np. w następujących proporcjach: 1 część gipsu, 4 części zawiesiny gliny i 12 do 20 części piasku (przy tłustej glinie 20, chudej 12). W Rosji używane są zaprawy murarskie gipsowe z dodatkiem gliny (uprawnienia budowlane).
Sposób przygotowania mieszaniny jest inny niż przy zaprawach cementowo-glinianych. Początkowo rozrabia się mieszaninę gliny i piasku, a potem miesza się ją z gipsem; otrzymana zaprawa nadaje się do murowania i tynkowania. Zapraw gipsowo-piaskowych nie wolno stosować do pomieszczeń wilgotnych lub powierzchni ulegających stałemu nawilżaniu zarówno przy tynkach zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Przy robotach zewnętrznych zaprawy takie mogą być stosowane do ścian przy wyciąganiu gzymsów, pod warunkiem dobrej osłony tynków przed działaniem wilgoci (program egzamin ustny).
Zagadnienie spoiw i zapraw wapienno-glinianych należałoby właściwie rozpatrzyć z dwóch punktów widzenia: po pierwsze - wpływu dodatku gliny na wapno w normalnych warunkach tężenia i po drugie - wpływu wyższej temperatury (ok. 150 °G) i zwiększonego ciśnienia.
Dodatek gliny
W pierwszym wypadku nie zachodzą praktycznie reakcje między wapnem a krzemionką zawartą w glinie czy też w wypełniaczu, w drugim wypadku - pewna część krzemionki z gliny łączy się z wapnem tworząc nierozpuszczalne krzemiany wapna, które wiążą masę w całość (opinie o programie). Poza tym w wyższej temperaturze zachodzą jeszcze inne procesy, co pokrótce zostanie. Jak doświadczenia własne wykazały, wapno budowlane palone użyte po zlasowaniu jako ciasto nadaje się do wykonania zapraw nie tylko w połączeniu z piaskiem, ale i z gliną. Dodatek gliny do zaprawy wapiennej czyni ją bardziej urabialną i plastyczną oraz przyśpiesza jej twardnienie.
Ponadto osiąga się również korzyści ekonomiczne, gdyż tania glina miejscowa może zastąpić część wapna, a w pewnych wypadkach, gdy mamy do czynienia z gliną chudą - znaczną część piasku. Zaprawa wapienno-gliniana nadaje się do murowania i tynkowania. Sposób jej wykonania jest podobny do sposobu wykonania zapraw gipsowo-glinianych (segregator aktów prawnych). Początkowo przygotowuje się mieszaninę wapienno-glinianą, potem wprowadza się piasek. Czasokres użycia zaprawy od momentu zarobienia jest dłuższy niż przy zaprawie z dodatkiem cementu. Radzieckie normy zalecają następujące proporcje składników dla zapraw marki 4 - ciasto wapienne : zawiesina gliny : piasek - 1 : 0,35 : 5 i 1:1:6 (w stanie wilgotnym wytrzymałość stwardniałej zaprawy jest mniejsza).
Można również do wypraw użyć zamiast piasku miałkiej sproszkowanej cegły. Proporcja składników wyniesie w danym przypadku 1 : 1 : 12 (ciasto wapienne : zawiesina gliny : miał ceglany) i otrzymamy wtedy plastyczną zaprawę marki 4, nadającą się do murowania i do tynkowania (promocja 3 w 1).
Szersze i bardziej szczegółowe omówienie spoiw nie cementowych z dodatkiem gliny nie było przewidziane w tej pracy i dlatego ograniczymy się do powyższych danych.
