Srebro

Wprawdzie srebro występuje w przyrodzie w postaci rodzimej, jednak ważniejszą rolę odgrywają jego związki, wśród których największą rolę odgrywają siarczki, jak argentyt (Ag2S), i siarkosole. Srebro stanowi stałą domieszkę w rodzimym złocie występującą często w ilości 10%, np. w największych na świecie złożach złota w Transwalu. Minerałem, z którego otrzymuje się głównie srebro jest argentyt, obecny niemal zawsze w galenie, tj. siarczku ołowiu (PbS). Więcej niż połowę światowej produkcji srebra uzyskuje się nie z kopalń srebra, lecz jako produkt uboczny ze srebronośnych rud ołowiu i cynku, a także miedzi (program uprawnienia budowlane na komputer).

Srebro jest pierwiastkiem chalkofilnym i jego złoża mają w dużej mierze charakter podobny do wielu złóż miedzi. Do najważniejszych złóż, dostarczających największych ilości srebra, należą złoża w Meksyku, który od XVI w. dostarczył olbrzymich ilości tego metalu do Europy. Duże znaczenie mają również złoża w Kanadzie (okręg Cobalt, Ontario), ponadto złoża w Boliwii, gdzie srebro występuje obok cyny oraz złoża w Peru. Oblicza się, że Boliwia i Peru od połowy XVI w. do II wojny światowej dostarczyły około 100 tys. t srebra. Z innych złóż srebronośnych należy wymienić złoża w zachodnich stanach USA, w Australii i Japonii (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W Polsce otrzymuje się pewne ilości srebra przy przeróbce rud ołowiu na Górnym Śląsku; pewnych ilości srebra dostarcza także przeróbka szlamów anodowych powstających przy elektrorafinacji miedzi.
W stanie czystym srebro jest stosunkowo rzadko stosowane, przede wszystkim z powodu miękkości i łatwej ścieralności. W atmosferze miejskiej i przemysłowej ulega czernieniu. Próbowano temu przeciwdziałać przez dodanie innych metali, na ogół jednak podejmowane próby nie dały zbyt pozytywnych rezultatów (uprawnienia budowlane).

Zawartość czystego srebra w stopach podawano dawniej powszechnie w łutach, przyjmując, że czyste srebro, to srebro 16-łutowe. W tabeli przedstawiono zamianę łutów na części tysięczne.
W wiekach średnich używano srebra wysokiej próby, dopiero od XVI w. datuje się używanie srebra 13-łutowego, obok którego zaczęto stosować stopy 12- oraz 14-łutowe. Tabela wzorów państwowych cech probierczych podaje obowiązujące w Polsce próby srebra (program egzamin ustny).

Platyna

Wiele przedmiotów złotniczo-jubilerskich, jak bransolety, wisiorki, naszyjniki, spinki i in., wyrabianych uprzednio ze stopów złota, obecnie wykonuje się często ze stopów srebra. Również naczynia kościelne, np. kielichy, wykonuje się obecnie przeważnie ze srebra, które się pozłaca. Chociaż dawniej naczynia kościelne były wykonywane przeważnie ze złota, a niektóre także bogato zdobione kamieniami szlachetnymi, nie brak było i pozłacanych przedmiotów, jak np. kielich mszalny Konrada Mazowieckiego z 1240 r., znajdujący się w Muzeum Narodowym w Warszawie (opinie o programie).
Platyna wraz z metalami o podobnych własnościach: rutem Ru, rodem Rh, palladem Pd, osmem Os i irydem Ir tworzą grupę platynowców.

Na podstawie wartości gęstości platynowce dzieli się zwykle na:

1) platynowce lekkie (o gęstości 11,5-12,3 g/cms), do których należą: Ru, Rh i Pd,

2) platynowce ciężkie o gęstości 21,5-22,5 g/cm3, w skład których wchodzi Os, Ir, Pt.
Najważniejsza z grupy platynowców jest platyna, która zawiera zwykle jako domieszki inne platynowce, nie występujące na ogół samodzielnie w przyrodzie.
Platyna początkowo była metalem mało cenionym, gdyż z powodu twardości trudna była do obróbki, a wysoka temperatura topnienia nie pozwalała na jej stapianie (segregator aktów prawnych).

Nazwa tego metalu, odkrytego dopiero w 1735 r. w Kolumbii (pomijając pewne dawniejsze, niezbyt pewne wzmianki), jest zdrobnieniem hiszpańskiego słowa piata - srebro; nazwą platina sreberko starano się podkreślić małą użyteczność nowo odkrytego metalu, który w pierwszych latach po jego odkryciu nawet odrzucano jako coś mało wartościowego.

Dopiero stopienie platyny przez chemików francuskich w 1758 r. za pomocą wklęsłego zwierciadła, dzięki któremu uzyskano bardzo wysoką temperaturę, otworzyło nowemu szlachetnemu metalowi drogę do wielkiej kariery (promocja 3 w 1).