Stalowa blaszka

Blaszkę stalową, uprzednio zważoną, pokrywa się warstwą stopionego asfaltu nieco grubszą niż 0,5 mm, rozprowadzając go nagrzanym pręcikiem szklanym możliwie jednostajnie po całej powierzchni, i pozostawia w pokoju (ok. 20 minut) do ostygnięcia. Znając ciężar właściwy badanego asfaltu, oblicza się ilość w gramach, którą należy odważyć, aby grubość asfaltu na blaszce wynosiła ściśle 0,5 mm (program uprawnienia budowlane na komputer).

Płytkę z asfaltem waży się z dokładnością do 0,01 g, usuwając nadmiar asfaltu za pomocą noża. Następnie ustawia się dokładnie poziomo płytkę metalową wraz z położoną na niej płytką szklaną na trójnogu zaopatrzonym w śruby do poziomowania, po czym przenosi się płytkę metalową wraz z płytką szklaną do możliwie poziomo ustawionej suszarki o temperaturze o 50 do 60°C wyższej od temperatury mięknienia asfaltu. W suszarce ogrzewa się również klosz porcelanowy (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Po ogrzaniu się płytek (ok. 20 minut) układa się blaszkę z odważonym asfaltem na płytce szklanej.
Po 4-5 minutach asfalt stopi się i jednostajnie pokryje blaszkę, przy czym napięcie powierzchniowe nie pozwoli mu spłynąć z blaszki.

Po tym czasie (najwyżej 10 minut) wyjmuje się z suszarki płytkę metalową wraz z płytką szklaną i blaszką z asfaltem i przenosi szybko na uprzednio ściśle poziomo ustawiony trójnóg, a blaszkę z asfaltem przykrywa ogrzanym kloszem porcelanowym (uprawnienia budowlane).
Po godzinie powolnego ostygania w temperaturze otoczenia wyjmuje się blaszkę z asfaltem i umieszcza ją w uchwycie 5 przyrządu. Do naczynia Dewara 6 nalewa się tyle eteru lub gazoliny (przy temperaturze łamliwości poniżej -15°C używa się mieszaninę skroplonego propanu i butanu), aby wstawiona probówka 7 była do połowy zanurzona.

Początkowa temperatura cieczy oziębiającej może być najwyżej o 10°C niższa od temperatury pomiaru. Następnie obniża się temperaturę, przepuszczając przez eter (lub gazolinę) osuszone powietrze lub zwiększając parowanie cieczy oziębiającej przez obniżenie ciśnienia (program egzamin ustny). Wyparowaną ciecz oziębiającą uzupełnia się do żądanego poziomu za pomocą wkraplacza 8 umieszczonego w korku naczynia Dewara.
Dla osiągnięcia temperatury nie przekraczającej -15°C można zamiast urządzenia oziębiającego użyć kolejno wody z lodem, a następnie lodu drobno tłuczonego lub śniegu z domieszką soli. Mieszaninę oziębiającą umieszcza się w odpowiednio izolowanym naczyniu, do którego wstawia się probówkę z aparatem.

Spadek temperatury

Spadek temperatury bez względu na sposób oziębienia powinien wynosić 1°C na minutę (opinie o programie).
Począwszy od temperatury + 10 C co 1°C całkowicie zgina się i wyprostowuje blaszkę przez równomierne obracanie korbki aparatu bez przerwy z szybkością jednego obrotu na sekundę, obserwując zachowanie się asfaltu na zgiętej blaszce w świetle odbitym.

Temperatura, przy której nastąpi pęknięcie asfaltu na jego powierzchni, jest temperaturą łamliwości.
Należy przeprowadzić jeszcze dwa pomiary z innymi blaszkami. Wyniki wszystkich pomiarów nie mogą się różnić więcej niż o ± 2°C.
Jako wynik ostateczny pomiaru przyjmuje się średnią z trzech pomiarów (segregator aktów prawnych).
Uwaga. Przy asfaltach i masach o przypuszczalnie wysokiej temperaturze łamliwości należy probówkę wraz z aparatem ogrzać na łaźni wodnej do temperatury ok. + 35°C, po czym ochładzać stopniowo (1°C na minutę), wyginając i obserwując blaszkę w sposób wyżej podany.

Dopuszczalny błąd pomiaru. Różnica między dwoma pomiarami nie może wynosić więcej niż 2°C.
Badanie odparowalności ma na celu stwierdzenie zmian, jakie zachodzą w asfalcie przy długotrwałym jego ogrzewaniu (promocja 3 w 1).

Zmiany te powodowane są odparowywaniem z asfaltu składników bardziej lotnych, utlenianiem się asfaltu oraz jego zmianami strukturalnymi. Wskutek tych zmian następuje zmniejszenie się penetracji i ciągliwości, a podwyższenie się temperatur mięknienia i łamliwości obok niewielkiej zwykle straty ciężaru przez utratę składników bardziej lotnych. Niektóre asfalty zyskują nieznacznie na ciężarze przy próbie odparowalności. Wskazuje to na obecność składników łatwo się utleniających.