Stateczność i nośność prętów uprawnienia budowlane

Stateczność i nośność prętów ściskanych mimośrodowo należy rozpatrywać, biorąc pod uwagę:
a) wyboczenie giętne lub giętno-skrętne (stateczność ogólną),
b) stateczność miejscową przy naprężeniu normalnym rozłożonym liniowo (program uprawnienia budowlane na komputer),
c) nośność przekroju przy ściskaniu ze zginaniem.

Stateczność i nośność prętów rozciąganych mimośrodowo należy rozpatrywać, biorąc pod uwagę postacie zniszczenia, jak w przypadku prętów ściskanych mimośrodowo (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Stateczność prętów zginanych należy rozpatrywać jako:
a) zwichrzenie (stateczność ogólną),
b) stateczność miejscową przy naprężeniach normalnych rozłożonych liniowo, naprężeniach stycznych równomiernych lub przy równoczesnym ich wystąpieniu.

Stateczność prętów skręcanych lub zginanych i skręcanych należy rozpatrywać, biorąc pod uwagę tylko stateczność miejscową, podobnie jak prętów zginanych (uprawnienia budowlane). Stateczności ogólnej takich prętów nie rozpatruje się.

wszystkich przypadkach prętów wymienionych wyżej należy czasem rozpatrywać również inne postacie utraty stateczności miejscowej niż wybrzuszenie ścianek jako płyt. Podstawowe zagadnienia stateczności ogólnej i miejscowej zostały rozpatrzone w licznych pracach.

ściskane osiowo z kształtowników giętych należy z reguły kształtować tak, aby nośność z uwagi na stateczność miejscową była większa lub co najmniej równa nośności przy stateczności ogólnej. Jednak w przypadku prętów krótkich lub prętów obciążonych niewielkimi siłami podłużnymi mogą zaistnieć przypadki, że ze względów konstrukcyjnych (np. połączeń w węzłach, ochrony przed korozją itp.) zalecenie to nie będzie spełnione (program egzamin ustny).

Pamiętając o tym, że profil powinien być dostosowany do warunków wynikających z przeznaczenia i użytkowania konstrukcji, sposobu profilowania kształtowników, możliwości wykonania konstrukcji, ochrony przed korozją i kształtu złączy, pręt powinien być równocześnie tak dobrany, aby przy minimum przekroju miał maksymalną nośność.

Profile zamknięte

Zalecenie to będzie na ogół spełnione, jeżeli przy określeniu nośności pręta będzie miarodajne wyboczenie giętne, a nie giętno-skrętne. Najłatwiej uzyskuje się to, stosując profile zamknięte. Łączy się to jednak z trudnościami przy projektowaniu prostych połączeń, łatwych do wykonania. Z tych względów wskazane jest stosowanie profilów otwartych, których sztywność przy skręcaniu podwyższa się za pomocą przewiązek.
Przy kształtowaniu węzłów prętów ściskanych osiowo należy szczególnie zwracać uwagę na miejsca przyłożenia dużych sił, aby nie nastąpiło miejscowe przeciążenie (opinie o programie).
Dokonując wyboru profilu otwartego na pręt ściskany należy pamiętać o następujących sprawach:
a) Wpływ skręcania i wyboczenia lokalnego wzrasta w miarę zmniejszania grubości ścianek.
b) Wpływ skręcania jest bardzo duży w prętach o przekrojach celowych z usztywnionymi stopkami, w prętach z kątowników, teowników, teowników z usztywnionymi stopkami i rur ze szczeliną (okrągłych lub prostokątnych) przy małych i średnich długościach.
c) Wpływ ujęcia końców pręta na wielkość jego skręcenia w przypadku profilów  jest znikomy (z wyjątkiem ceownika) i nie można przez zmianę ujęcia wpływać na podwyższenie nośności pręta.

W prętach, w których przekrój poprzeczny nie ma osi symetrii, najbardziej ogólną postacią utraty stateczności jest wyboczenie giętno-skrętne. Ta przestrzenna forma utraty stateczności pręta nazywa się również wyboczeniem przestrzennym.
Wyboczenie zachodzi w ten sposób, że oprócz przemieszczeń równoległych do kierunków osi głównych przekroju występuje również obrót przekroju względem środka ścinania (segregator aktów prawnych).

Tę postać utraty stateczności można traktować jako względny obrót dwóch sąsiednich przekrojów pręta względem punktu. Postać przestrzennej utraty stateczności nie zachodzi przy wyboczeniu na wszystkich pomyślanych teoretycznie prętów. Tak na przykład dla kątów równoramiennych o małej smukłości giętnej jest decydujące wyboczenie w giętno-skrętnej, zaś dla tych samych kątowników o dużej smukłości - wyboczenia postaci giętnej.

W zależności od rodzaju przekroju, długości pręta, sposobu zamocowania samo miarodajna przy wyznaczaniu siły krytycznej będzie: giętno-skrętna, giętna postać utraty stateczności (promocja 3 w 1).

prętach o profilu zamkniętym lub quasi-zamkniętym można nie rozpatrywać wyboczenia giętno-skrętnego, gdyż jest ono miarodajne dla prętów bardzo krótkich, dla których trzeba także sprawdzać wyboczenie miejscowe.