Stocznie

Stoczniami nazywamy zakłady budowy, naprawy i konserwacji statków.
Przebieg budowy statku można, pomijając wstępne czynności projektodawcze, podzielić na trzy zasadnicze etapy:
- przygotowanie elementów konstrukcyjnych kadłuba,
- montaż kadłuba,
- wyposażenie kadłuba w maszyny pędne i pomocnicze, w urządzenie wnętrz, w obudowę, osprzęt itp. oraz wykończenie statku (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zależnie od rozmiarów statku, jego konstrukcji (nitowana, spawana, mieszana) oraz przyjętej metody jego budowy, elementy przygotowywane w pierwszym etapie mogą być różnej wielkości. Mogą to być albo stosunkowo niewielkie kształtówki lub arkusze blach odpowiednio przycięte i opatrzone otworami na nity, albo też od razu całe sekcje kadłuba. Bez względu jednak na wielkość tych elementów, pierwszy etap budowy statku odbywa się w specjalnych halach wytwórczych lub na specjalnych placach, czasem położonych nawet z dala od wody, i nie wymaga z reguły żadnych szczególnych budowli hydrotechnicznych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Najpoważniejszych urządzeń hydrotechnicznych wymaga etap drugi, czyli montaż kadłuba. Montaż ten, rzecz jasna, musi odbywać się nad wodą, na powietrzu, potem jednak zmontowany kadłub musi zgodnie ze swoim przeznaczeniem znaleźć się na wodzie.

Od kilku lat obok metod tradycyjnych, według których kadłub statku montowany jest od razu w całości, stosuje się tzw. metodę połówkową montażu, która przynosi duże oszczędności czasu i miejsca. Polega ona na montażu na powietrzu osobno każdej połowy statku, które potem łączy się trwale ze sobą, już po opuszczeniu ich na wodę i tzw. zestykowaniu. Metoda ta pozwala na wykorzystanie do montażu dłuższych jednostek urządzeń przeznaczonych w zasadzie dla statków krótszych, montowanych metodą tradycyjną (jeżeli tylko szerokość urządzeń na to pozwala) (uprawnienia budowlane).

Wodowanie

Odmianą tej metody jest montaż kadłuba podzielonego na dwie nierówne pod względem długości części, tj. na blok rufowy oraz na część pozostałą (ładownie i dziób).
Moment spuszczenia kadłuba na wodę, czyli wodowanie, jest szczytowym punktem budowy statku i wymaga specjalnych urządzeń hydrotechnicznych, leżących na granicy terenów lądowych i akwenu. Tylko całkiem małe jednostki można montować na zwykłych nabrzeżach, a potem podnosić je, przenosić nad wodę i opuszczać na nią za pomocą dźwignic (program egzamin ustny).

Także do stosunkowo niewielkich jednostek może mieć zastosowanie metoda polegająca na ogrodzeniu i przejściowym zalaniu części stoczniowych terenów lądowych, z równoczesnym podniesieniem poziomu w przyległej, również ogrodzonej części akwenu, co pozwala przeprowadzić zbudowaną jednostkę z miejsca montażu na akwen.
W zasadzie montaż statków dokonywany jest na pochylniach (zwanych także z niemiecka hellingami) lub w dokach suchych (opinie o programie).

Pochylnie są to konstrukcje o płaskiej, lekko do poziomu pochylonej górnej powierzchni, częściowo znajdującej się pod wodą, częściowo zaś z niej wystającej. Kadłuby montuje się na nadwodnej części pochylni, po czym, po ukończeniu ich budowy, pozwala się im ześliznąć do wody po odpowiednio zmontowanych na pochylni torach spustowych (rys. 1.1). Szczegółowy opis wodowania podany jest w podrozdziale następnym (segregator aktów prawnych).
Wodowanie takie nie zawsze się udaje. Czasem, mimo najstaranniejszego przygotowania, spuszczany na wodę kadłub zatrzymuje się z różnych powodów w połowie drogi, a wtedy dalsze jego ściągnięcie nastręcza bardzo poważne kłopoty. Nierzadko kadłub ulega przy tym uszkodzeniu.

Obecnie pochylnie powoli wypierane są przez doki suche, w których wodowanie nie jest związane z opisywanym ryzykiem, a także w związku z tendencjami do wzrostu wielkości statków (t. I, rozdz. 1). Suche doki są zresztą bardziej uniwersalne od pochylni, bo mogą służyć nie tylko do budowy, ale i do remontu oraz konserwacji statków. Doki suche są również bardziej ekonomiczne i efektywne od pochylni (promocja 3 w 1).