Sztolnie ciśnieniowe

Dla sztolni, a więc przewodów wypełnionych w całości wodą, gdzie natężenie przepływu jest uwarunkowane różnicą poziomów na wlocie i wylocie, spadek dna nie wpływa na jego wartość. Wobec tego spadek ten ustala się ze względów konstrukcyjnych, głównie dla zapewnienia samoczynnego odpływu wody w razie konieczności opróżnienia sztolni (program uprawnienia budowlane na komputer).

Sztolnie ciśnieniowe stosuje się dla siłowni wyższych spadów przy poborze wody ze zbiornika lub głębokich ujęć i kierowaniu wody bezpośrednio do rurociągów. Ciśnienia panujące w sztolniach są rzędu H = 10-^100 m; czasami spotyka się sztolnie o ciśnieniach do 200 m. Stosowane są prawie wyłącznie przekroje kołowe i w kształcie podkowy. Wymiary określamy z natężenia przepływu i przyjętej prędkości wody. Rurociągi stanowią ostatnie ogniwo pomiędzy zbiornikiem czy też ujęciem wody a turbinami. Wykonuje się je wyłącznie o przekroju kołowym i oblicza podobnie jak sztolnie ciśnieniowe, opierając decyzję na rachunku gospodarczym. Hydraulicznie sprawdza się natężenie przepływu, oblicza straty na długości rurociągu (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Straty w miejscach powstawania stanów nieustalonych, najczęściej, przejściowe i wpływające tylko na rozwiązanie komory uderzeń i warunki regulacji turbozespołów, można pominąć.

Uderzenie hydrauliczne. W przewodach doprowadzających wodę do siłowni nieuniknione są szybkie zmiany przepływu, wywołujące w kanałach falę, zaś w rurociągach i sztolniach zwyżkę ciśnienia lub jego obniżenie w zależności od zmiany znaku przyrostu przepływu. Zmiany ciśnienia należy obliczyć po to, aby zapewnić rurociągowi odpowiednią wytrzymałość tak ze względu na rozerwanie, jak i zgniecenie (uderzenie ujemne) (uprawnienia budowlane). Również sprawdzenie, czy linia energii przy każdym stanie pracy rurociągu przebiega powyżej jego górnej krawędzi, jest nieodzowne nie tylko ze względu na obawę zgniecenia rurociągu, ale i możliwość przerwania strugi wody. Fizyczna strona zjawiska polega na zamianie energii kinetycznej na potencjalną na skutek szybkiej zmiany prędkości cieczy w zamkniętym przewodzie (program egzamin ustny).

Wartość uderzenia hydraulicznego, którego obliczenie w niektórych przypadkach jest bardzo skomplikowane, zależna jest od szybkości zmiany prędkości wody w przewodzie, od przebiegu tej zmiany (przebieg liniowy w czasie lub nieliniowy) i od własności materiału, z którego wykonany jest przewód. W krytycznych warunkach uderzenie hydrauliczne może osiągać wartość zagrażającą trwałości rurociągu i sztolni. Przebieg uderzenia wpływa również na warunki pracy zamknięć, turbin i warunki ich regulacji (opinie o programie).

Przebieg uderzenia

Ochronę sztolni przejmuje zresztą komora wyrównawcza, która spełnia rolę amortyzatora ograniczającego zarówno przyrost ciśnienia w sztolni, jak i okres oscylacji ciśnienia. Z tych przyczyn komora wyrównawcza jest zawsze umieszczana pomiędzy sztolnią a rurociągiem (segregator aktów prawnych).
Obliczenie uderzenia przeprowadza się przede wszystkim dla wartości ekstremalnych. Dokładne wyznaczenie przebiegu uderzenia w czasie, możliwego ‘nakładania się uderzeń oraz zmian ciśnienia jest niezbędne głównie dla określenia warunków regulacji maszyn i charakterystyk komór wyrównawczych. Prędkość rozchodzenia się fali uderzenia wzdłuż przewodu wynosi
Tablica wyróżników ns i nomogram wskazują, że dobór turbiny jest związany ściśle z decyzją, określającą liczbę jednostek.

Turbiny Peltona. Są to turbiny akcyjne, strumieniowe, cząstkowo-obwodowe. Stosowane są wyłącznie dla wysokich spadów i stąd znikome możliwości wykorzystania ich w Polsce.
Wykonywane bywają w układzie poziomym lub pionowym. Woda doprowadzana rurociągiem zakończonym dyszą uderza w łopatki wirnika, nadając mu ruch obrotowy.
Liczba dysz jest uwarunkowana mocą turbiny, a przede wszystkim przełykiem, gdyż istnieje hydrauliczne ograniczenie utrzymania prawidłowego kształtu i położenia strugi w zależności od jej wymiarów (promocja 3 w 1).

Obserwacja wykazuje lukę w obszarze między szybkobieżnością górną dla normalnej (jednodyszowej) turbiny Peltona i dolną dla turbiny Francisa. Lukę tę wypełnia się dzieląc strugę na kilka dysz i powiększając tym samym wyróżnik ns.