Transport mechaniczny bezszynowy

W obecnym budownictwie drogowym również i w budowie nawierzchni betonowych transport bezszynowy wypiera coraz bardziej transport szynowy (program uprawnienia budowlane na komputer). Do zalet transportu bezszynowego można zaliczyć:
- łatwość manewrowania,
- możliwość ładowania i wyładowywania materiałów w dowolnym miejscu,
- możliwość zmiany trasy i przerzucania transportu na inne pilniejsze roboty,
- szybkość przewozu,
- możliwość szybkiego zorganizowania i uruchomienia,
- możliwość pokonywania znacznych spadków i krzywizn o małych promieniach.

Szczegółowe opisy środków transportowych bezszynowych znajdzie czytelnik w książkach specjalistycznych, tutaj natomiast zostanie zwrócona uwaga tylko na specjalne samochody przystosowane do budowy nawierzchni betonowych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Z uwagi na rodzaj transportowanego materiału rozróżnia się samochody do przewozu:
a) materiałów sypkich (kruszywa),
b) cementu,
c) gotowej masy betonowej,
d) wody.

Do masowych transportów sypkich materiałów budowlanych, a więc wszelkiego kruszywa, najbardziej racjonalne jest stosowanie samochodów-wywrotek o samoczynnym wyładowaniu.
Samochody samowyładowcze mogą mieć skrzynie przechylane do tyłu, co jest bardzo dogodne przy obsłudze betoniarek na gąsienicowym podwoziu, bądź też na boki, co jest dogodne przy rozwożeniu materiałów wzdłuż drogi i przy obsłudze układarek.

Przechylanie skrzyni i jednoczesne wyładowanie odbywa się najczęściej w sposób mechaniczny przez odpowiednie przekładnie, połączone za pośrednictwem sprzęgła z silnikiem samochodu, bądź też za pomocą urządzeń hydraulicznych lub pneumatycznych (uprawnienia budowlane).

Samochody z pojemnikami

Samochody z pojemnikami do przewozu cementu bez opakowania są stosowane przy transporcie cementu bezpośrednio z silosów cementowni lub ze specjalnych wagonów kolejowych do dużych wytwórni mas betonowych albo na place budowy nawierzchni betonowych wyposażone w silosy do składowania cementu. Samochody te składają się z metalowego pojemnika zmontowanego na podwoziu samochodu oraz z pneumatycznego przenośnika cementu wraz ze sprężarką powietrza. Pojemniki są wmontowane w sposób ruchomy do skrzyni samochodu-wywrotki (program egzamin ustny).

Mają one kształt walcowy z równoległą do osi szczeliną na bocznej powierzchni walca. W czasie napełniania i transportu pojemnik ma szczelinę zwróconą ku górze; przez odpowiednie przestawienie uchwytu pojemnik w czasie wyładowania obraca się szczeliną do dołu i wysypuje cement do kosza betoniarki. Na samochodzie musi znajdować się tyle pojemników, ile jest przedziałek z kruszywem dla poszczególnych porcji mieszanek. Przy budowie nawierzchni betonowej materiałem masowego transportu może między innymi być masa betonowa. Dowożenie gotowej masy betonowej zwyczajnymi samochodami-wywrotkami jest możliwe tylko na nieznaczną odległość z powodu możliwości rozwarstwienia się składników masy betonowej bądź też rozpoczęcia się procesu wiązania (opinie o programie).

Jako górną granicę odległości przewozu gotowej masy betonowej w samochodach skrzyniowych należy uważać kilka km. W razie większej odległości gotową masę betonową należy przewozić w betoniarkach, wbudowanych w podwozie samochodowe, lub w samochodach wyposażonych w mieszalnik kielichowy. Masę betonową w wytwórni masy ładuje się z betoniarki do kielicha o pojemności około 2,0 ms, następnie samochód przewozi ją na plac budowy, gdzie masa betonowa zostaje wyładowana przez obrót kielicha dookoła poprzecznej osi poziomej.

W czasie jazdy samochodu kielich obraca się, co zapobiega rozwarstwianiu się składników masy betonowej (segregator aktów prawnych). W celu wykorzystania siły pociągowej samochodu w użyciu są również pojemniki cementu na przyczepie samochodowej doczepianej do samochodu-pojemnika.

Połączenie przyczep z pojemnikami na cement z samochodem do przewozu cementu tworzy zespół transportowy nieraz o znacznej pojemności. Jeżeli na budowę nawierzchni betonowej cement dostarczany jest bez opakowania, przy jednoczesnym produkowaniu masy betonowej w miejscu jej wbudowania oraz przewożeniu składników masy betonowej z placów materiałowych samochodami, to trzeba zaopatrzyć samochody w małe pojemniki cementu (promocja 3 w 1).