Wartości momentu bezwładności

W przypadku bardzo wysokich rusztowań lub obciążonych dużymi siłami użycie - zwłaszcza na stojaki - rur o większych średnicy od średnicy rury 40-49 może dać lepsze efekty. Zgodnie ze wzorem Eulera krytyczne obciążenie osiowe jest wprost proporcjonalne do wartości momentu bezwładności. Z przytoczonych wartości wynika, że rura 50-60 może przenieść obciążenie dwa razy większe niż rura 40-49, mimo że jej ciężar jest większy zaledwie o 26% (program uprawnienia budowlane na komputer).

W przypadku rusztowań poddanych znacznym obciążeniom bezpieczniej jest wykonywać stojaki z rur 50-60, podczas gdy podłużnice i stężenia można wykonywać z rur 40-49. Jeszcze lepsze korzyści można osiągnąć, jeżeli użyje się rur 66-76, o ciężarze 5,80 kG/m i momencie bezwładności 495 OOOmm. Jednak rezultat ten osiąga się kosztem znacznego wysiłku przy operowaniu elementami (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Rozważania na temat wyboru średnic rur można zakończyć następującymi wnioskami:

• Na rusztowania robocze i zwykłe stemplowania, tj. niezbyt obciążone i niewysokie (np. jeśli obciążenie średnie nie przekracza 500 kG/m² i wysokość jest mniejsza od 30 m) materiałem najbardziej ekonomicznym i wszechstronnym jest rura 40-49. Jest ona rzeczywiście elementem „uniwersalnym”.
• W rusztowaniach znacznie obciążonych i bardzo wysokich lub w przypadku, gdy spełniony jest przynajmniej jeden z tych warunków, najlepiej montować stojaki z rur 50-60 i podłużnice z rur 40-49. Dobra jakość tego typu konstrukcji jest okupiona różnym asortymentem elementów (uprawnienia budowlane).
• W przypadkach zupełnie wyjątkowych można stosować rury 66-76.
• Na rusztowania lekkie albo na stemplowania stropów o małym ciężarze własnym.

Koszt rusztowań

W rusztowaniach ciężkich aż do typu zwanego „murarskim” może być użyta rura 33-42, lecz koszt tego typu jest wyższy od kosztu rusztowań z rur 40-49 z powodu konieczności zwiększenia liczby stojaków. Przyjęcie współczynnika bezpieczeństwa zależy od wielu czynników (program egzamin ustny). Zagadnienia te są wnikliwie omówione w podręczniku wytrzymałości materiałów J. Cour- bona.

Przy ustalaniu współczynnika bezpieczeństwa dla konstrukcji z materiałów na rusztowania rurowe należy brać pod uwagę podobnie jak w przypadku innych konstrukcji że:

• cechy materiału znane są z pewnym przybliżeniem,
• siły działające na konstrukcję nie zawsze mogą być dokładnie określone, np. parcie wiatru, obciążenia dynamiczne itp.,
• dokładne obliczenie naprężeń wobec złożoności konstrukcji jest często trudne do wykonania lub wręcz niewykonalne bez poświęcenia nadmiernego czasu. Zmusza to do korzystania z metod uproszczonych, dających jedynie przybliżone wartości naprężeń. W szczególności, w przypadku rusztowań rurowych, siły dodatkowe w węzłach są znaczne, a niemożliwe do oszacowania,
• elementy niszczą się w czasie (korozja stali). Ponadto rury mogą się deformować podczas montażu, demontażu i transportu (opinie o programie),
• projektant może powziąć decyzję bardziej lub mniej śmiałą w zależności od rodzaju elementu i jego znaczenia w konstrukcji, tj. od tego czy zniszczenie elementu może wywołać katastrofę budowli (pomosty, trybuny, stemplowanie wielkich sklepień, łuków mostów itp.) czy też nic ma ono wyraźnego wpływu na trwałość konstrukcji (segregator aktów prawnych).

Według przepisów C. M. 1956 r. [R 1] miarą bezpieczeństwa konstrukcji lub jej części jest stosunek sił działających do sił mogących spowodować zniszczenie przez rozerwanie stali, przez wyboczenie lub wychylenie albo przez inne formy utraty stateczności sprężystej). Siłę krytyczną wywołującą wy boczenie pręta obciążonego na końcu można wyznaczyć w sposób prosty według znanych wzorów. Dzieląc wartości obciążenia krytycznego przez współczynnik bezpieczeństwa otrzymuje się obciążenie nazywane obciążeniem dopuszczalnym (promocja 3 w 1).