Wartości ograniczające

Wartości ograniczające mogą pokrywać pewien zakres właściwości betonu, przy czym najbardziej powszechnie stosowane są następujące:

• „minimalna” wytrzymałość na ściskanie wynikająca z rozważań konstrukcyjnych,
• maksymalny stosunek wodno-cementowy lub minimalna zawartość cementu, a w pewnych klimatach minimalna zawartość powietrza do napowietrzenia w celu uzyskania odpowiedniej trwałości,
• maksymalna zawartość cementu w celu uniknięcia rys wskutek cykli temperatur w masywach betonowych,
• maksymalna zawartość cementu w celu uniknięcia rys skurczowych w warunkach bardzo niskiej wilgotności,
• minimalna gęstość dla ciężkich zapór wodnych lub podobnych konstrukcji (program uprawnienia budowlane na komputer).

Te różne wymagania należy uwzględnić w obliczeniach przy projektowaniu mieszanki; stanowią one w istocie podstawę doboru i ustalania proporcji składników mieszanki (program uprawnienia budowlane na ANDROID). „Zalecenia stosowania betonu do konstrukcji” CP 110: 1972 stanowią krok naprzód w zakresie projektowania mieszanek w porównaniu z poprzednimi przepisami. Projektowanie to jest obecnie nakazane przez normę, a mieszanki normowe (określone w „Zaleceniach” przez ilości suchych składników na 1 m⁸ i przez opad) mogą być używane jedynie na bardzo małych budowach, gdy wytrzymałość betonu nie przekracza 40 nie potrzeba wówczas badań kontrolnych i polega się w pełni na proporcjach Wagowych składników (uprawnienia budowlane).

Podstawowe czynniki, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu proporcji składników mieszanki, przedstawiono. Pokazano tam kolejność decyzji prowadzącą do otrzymania ilości każdego ze składników w jednym zarobię. Istnieją również pewne odmiany dokładnej metody doboru proporcji mieszanki. Na przykład w doskonałej metodzie ACI zawartość wody, w kg/m⁸ lub w lb/yd⁸ betonu, określona jest wprost z urabialności mieszanki (dane maksymalne wymiary kruszywa), zamiast znajdowania jej pośrednio na podstawie stosunku wodno-cementowego i stosunku kruszywa do cementu, jak to się robi w metodzie opisanej dalej na podstawie (program egzamin ustny).

Właściwości betonu

Należy wyjaśnić, że projektowanie mieszanki w ścisłym tego słowa znaczeniu nie jest możliwe; stosowane materiały różnią się znacznie między sobą i wielu z ich właściwości nie można dokładnie ilościowo ocenić, w rzeczywistości dokonuje się tylko doboru optymalnej kombinacji składników na podstawie zależności ustalonych w poprzednich rozdziałach. Jest więc zrozumiałe, że w celu uzyskania zadowalającej mieszanki należy nie tylko wyliczyć lub oszacować proporcje będących do dyspozycji materiałów, lecz również wykonać próbne mieszanki (opinie o programie).

Po sprawdzeniu właściwości tych mieszanek przeprowadza się korektę proporcji składników i wykonuje dalszą próbną mieszankę, powtarzając ten proces, dopóki nie uzyska się w pełni zadowalającej mieszanki. Ponadto próbna mieszanka wykonana w laboratorium nie stanowi ostatecznej decyzji, nawet jeśli wzięto pod uwagę warunki wilgotnościowe kruszywa. Jedynie mieszanka wykonana i stosowana na budowie może gwarantować, że wszystkie właściwości betonu są zadowalające i uwzględniono wszystkie szczegóły związane z daną budową. Aby uzasadnić to stwierdzenie, należy zwrócić uwagę na dwie sprawy (segregator aktów prawnych). Po pierwsze betoniarka stosowana w laboratorium jest na ogół różna zarówno pod względem rodzaju, jak i wydajności, od betoniarek stosowanych na budowie. Po drugie efekt ścian, wynikający ze stosunku powierzchni do objętości, jest większy w próbkach przeznaczonych do badania laboratoryjnego niż w konstrukcjach o pełnych wymiarach, a więc zawartość piasku w mieszance ustalona w laboratorium może być niepotrzebnie wysoka.

Inne czynniki, takie jak efekty obchodzenia się z masą betonową, transport, opóźnienie w ułożeniu i warunki atmosferyczne, mogą również wpływać na właściwości betonu produkowanego na budowie, lecz mają one na ogół znaczenie drugorzędne i wymagają jedynie niewielkich korekt proporcji składników, dokonywanych w trakcie produkcji. Wynika stąd, że projektowanie mieszanki betonowej wymaga znajomości właściwości betonu i danych eksperymentalnych lub doświadczenia (promocja 3 w 1).