Wiązki fal dźwiękowych

Ze schematów tych widać, że do miejsca odbioru docierają dwie wiązki fal dźwiękowych, a mianowicie bezpośrednia 1, niosąca informacje źródle, oraz pośrednia (odbita) 2, niosąca informacje o własnościach akustycznych otaczającego obszaru przestrzeni (w omawianym przypadku podłoża, na którym stoi odbiorca) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Z echogramów wynika, że im bliżej źródła znajduje się odbiorca, tym większa w czasie różnica w dojściu dźwięku pośredniego (odbitego) bezpośredniego. Różnica ta przy odległości r = 2 m wynosi At = 4,42 ms, a więc jest mniejsza od wartości 80-M00 ms, powyżej której ucho odróżnia dźwięk bezpośredni i pośredni (odbity) jako dwa oddzielne dźwięki (tzw. echo) (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Im więc źródło krótkiego impulsu dźwiękowego znajduje się bliżej odbiorcy, tym dźwięk docierający do odbiorcy jest coraz bardziej wydłużony w czasie, a im źródło znajduje się dalej od odbiorcy, tym dźwięk ten (wskutek zrównywania się długości dróg fal bezpośredniej i odbitej) będzie w czasie bardziej zbliżony do impulsu bezpośredniego (At -> 0), przy czym jednakże (na skutek zsumowania się fal) będzie on od niego nieco głośniejszy. O tym, o ile głośniejszy, decydują własności dźwiękochłonne terenu, na którym stoi odbiorca (uprawnienia budowlane).

Ponieważ wszystkie- zależności obliczono dla terenu doskonale odbijającego dźwięk (a = 0), należy więc dodać, że w terenie pokrytym trawą, na polu o spulchnionej ziemi itp. ocena odległości będzie trudniejsza (program egzamin ustny).

W przypadku dźwięku złożonego emitowanego przez źródła dobrze znane odbiorcy, ułatwienie oceny odległości od takiego źródła wiąże się z intensywniejszym tłumieniem przez powietrze jego składowych o częstotliwości dużej, wskutek czego ze zwiększaniem się odległości od źródła zmieniają się proporcje intensywności pomiędzy składowymi o dużej i małej częstotliwości, a odbiorca słyszy dźwięk o nieco innej barwie. Oczywiście, że ocena oparta na opisanym zjawisku jest dokładniejsza przy większych odległościach od źródła; ocena odległości od samolotu czy pociągu, a więc od źródeł o dużej intensywności bywa oparta na takim właśnie zjawisku (opinie o programie).

Fale dźwiękowe

W przypadku źródła znajdującego się w bezpośredniej bliskości odbiorcy, a więc np. odgłosu kroków lub klaskania, obecność dużych wykopów o gładkich, intensywnie odbijających dźwięki ścianach powinna być teoretycznie zauważalna słuchem w postaci sygnału wydłużonego w czasie, a w przypadku różnicy At > 80-100 ms w postaci echa (segregator aktów prawnych).

Obok oceny odległości istotnym zagadnieniem związanym z prawidłowym lokalizowaniem położenia źródła dźwięku jest kierunek, w którym się ono znajduje. Ocena taka jest oparta na nieco innych przesłankach, ponieważ zdolność określania kierunku źródła sygnałów akustycznych człowiek zawdzięcza przede wszystkim słyszeniu dwuusznemu. W odniesieniu do fal dźwiękowych stosunkowo długich (/< 1500 Hz) określenie tego kierunku odbywa się na podstawie różnicy czasu dojścia fali dźwiękowej do obu uszu. Ponieważ ucho ocenia różnice rzędu (1-^3) 10~⁵ s, a różnica drogi dojścia fali dźwiękowej do uszu jest proporcjonalna do wartości sin a, to dlatego też przy umieszczeniu źródła sygnałów z przodu lub z tyłu głowy można teoretycznie ocenić jego kierunek z dokładnością 2-f-3°, natomiast kierunek źródła położonego z boku z dokładnością 10H-15⁰ (promocja 3 w 1).

Dla fal dźwiękowych stosunkowo krótkich (f > 5000 Hz) głowa człowieka stanowi przeszkodę, poza którą występuje tzw. cień akustyczny, a kierunek fal padających pod pewnym kątem każde ucho odbiera jako wrażenie o różnym natężeniu. Różnica tych natężeń zależy od kąta padania fali i osiąga maksimum przy 90°. Dla fal dźwiękowych średniej długości (1500 < j < 5000 Hz), zbliżonych długością do odległości między uszami D = 17-21 cm, określenie kierunku źródła sygnałów akustycznych powinno być teoretycznie najtrudniejsze.