Wytwórnie na budowie

Wielkość samej wytwórni i sposób jej rozplanowania zależą naturalnie od wielkości rocznej produkcji wytwórni, którą ustala się na podstawie największego zapotrzebowania na wyroby. Bardzo często rozplanowuje się wytwórnie z uwzględnieniem jej etapowego rozwoju, odpowiednio do przewidywanego dla danego ośrodka wzrostu zapotrzebowania na prefabrykaty (program uprawnienia budowlane na komputer). Ten sposób rozplanowania powinien być szczególnie wnikliwie opracowany, aby uniknąć potem dezorganizacji produkcji w czasie rozbudowy wytwórni (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Główną jednak zasadą rozplanowania wytwórni, a więc lokalizacji budynków i zagospodarowania placu, powinno być założenie taśmowego systemu produkcji, tj. ustawienia w ten sposób przebiegu poszczególnych procesów produkcyjnych, aby z jednego końca placu dostarczany był surowiec, a z drugiego końca wychodził gotowy do odbioru prefabrykat. Zasada ta zachowana jest na  przykładzie rozplanowania wytwórni. Do hali produkcyjnej dostarczane są surowce: zawiesina gliny z dołów, piasek z rzeki i cement z magazynu ustawionego na rampie przy bocznicy. Po sformowaniu gotowy wyrób idzie najpierw do dojrzewalni, skąd następnie - do magazynu przy bocznicy kolejowej. Niezależnie od wymienionych budynków w skład wytwórni wchodzą budynki administracyjne i gospodarcze (uprawnienia budowlane).

Wytwórnia tego typu wymaga gruntownego opracowania i rozplanowania w zależności od wielkości produkcji i zasobów surowcowych, warunków komunikacyjnych i stojących do dyspozycji środków inwestycyjnych.
Wytwórnie wyrobów z tworzywa cementowo-glinianego na budowie mogą różnić się znacznie zarówno wielkością, jak i rozplanowaniem w zależności od rozmiarów budowy i przewidzianego czasu jej wykonania (program egzamin ustny). Jeżeli bowiem budowa jest duża, np. całego osiedla robotniczego lub miasta jak Nowa Huta. czy osiedle Muranów, którego rozbudowa przewidziana jest na okres kilkuletni, wówczas wytwórnia nie będzie się pod względem rozplanowania i organizacji wiele różniła od poprzednio opisanej.

Rozplanowanie wytwórni

Mamy tu tylko mniejsze możliwości lokalizacji ze względu na pewien ograniczony teren i w terenie tym musimy wyszukać miejsce odpowiadające najbardziej tym „idealnym" warunkom, o których była mowa przy omawianiu wytwórni stałej (opinie o programie). Poza tym w przypadku posiadania w pobliżu dostatecznych złóż surowca nie jest koniecznie potrzebna bocznica kolejowa, gdyż transport prefabrykatów odbywa się przeważnie środkami transportu wewnętrznego budowy, a więc samochodami lub kolejkami wąskotorowymi.

Inaczej przedstawia się sprawa, gdy np. spółdzielnia mieszkaniowa lub produkcyjna PGR chce wbudować dom i zabudowania inwentarskie, przekonawszy się uprzednio, że na miejscu przyszłych budynków znajduje się dobra glina dla produkcji wyrobów cementowo-glinianych. Członkowie takiej spółdzielni mogą wówczas w chwilach wolnych, np. w okresie jesiennym lub zimowym, wyprodukować potrzebne do budowy materiały w postaci bloków, pustaków, dachówki itp.
Rozplanowanie wytwórni na placu budowy w przypadku budowy na jednej tylko działce gospodarskiej przedstawiałoby się (segregator aktów prawnych).

Zakreskowane prostokąty A i B przedstawiają projektowany budynek mieszkalny i inwentarski. Glinę z wykopów pod fundamenty budynków miesza się w dole położonym w odległości ok. 5 m od studni. W pobliżu dołu należy przewidzieć miejsce na piasek i skrzynię, w której przygotowuje się zawiesinę gliny, obok skrzyni stawia się na żerdziach daszek dla produkcji wyrobów. Wskazane jest od strony najczęściej wiejących wiatrów wykonać ściankę z desek, które później będą wykorzystane przy budowie domu.

Szopę na gotowe wyroby należy ustawić jak najbliżej miejsca przyszłego budynku. Wreszcie w głębi placu można ustawić mały magazyn na cement. Całkowita ilość materiału drzewnego zużytego na budowę wymienionych wyżej prowizorycznych szop i zadaszeń powinna być wykorzystana przy budowie budynków stałych (promocja 3 w 1)..