Zabezpieczenie kontaktu miasta

Główną tendencją przeobrażeń było zabezpieczenie kontaktu miasta z rzeką drogą eliminacji ze śródmiejskiej strefy przybrzeżnej zakładów przemysłowych, drogą przeniesienia przystani tranzytowych i składów poza tereny miasta, do rejonu ujścia kanału Wołga-Don oraz koncentracji pozostałych przystani w jednym miejscu, drogą przebudowy węzła kolejowego i likwidacji linii towarowej. Dzięki wszystkim tym przedsięwzięciom umożliwione zostało powstanie potężnego założenia bulwarowo-nadbrzeżnego (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zgodnie z nowym planem generalnym pasmowy układ zabudowy miasta został urozmaicony szeregiem poprzecznych masywów Nowy system założeń śródmiejskich traktowany jest jako zestawienie centralnego założenia nadrzecznego parku Zwycięstwa, głównej magistrali - prospektu Stalina z nanizanymi na nią placami (Obrony, Teatralnym, oraz placem Poległych Bojowników), a także poprzecznej osi architektonicznej dworzec - Wołga z trzema placami: Obrony Carycyna (plac dworcowy), Poległych Bojowników oraz placu Chwały położonego bezpośrednio nad Wołgą (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Centralne założenie Stalingradu było w latach 1945-1947 przedmiotem szeregu konkursów, w których uczestniczyli czołowi architekci radzieccy. Konkursy te i dalsze studia projektowe przyniosły bogaty materiał architektoniczny i wyjaśniły zasadnicze problemy kompozycyjne centrum Stalingradu (uprawnienia budowlane). Centralne założenie Stalingradu projektowano od początku jako zespół placu Poległych Bojowników i placu Chwały połączonych szeroką aleją Bohaterów i związanych z główną ulicą-prospektem Stalina. Jednakże stosunek kompozycyjny obu placów był przez jakiś czas niejasny.

Bogactwo naturalne

Niepewność tę odzwierciedlało i przyjęte w planie ogólnym miasta usytuowanie dominującego gmachu Rad wzdłuż bocznej strony placu Poległych Bojowników. Projekty rozwiązujące całość założenia i główny gmach zgodnie z tym warunkiem (K. Ałabiana, A. Chriakowa, G. Golca, N. Kolbego i in.) doprowadziły do sprzeczności kompozycyjnej głównej osi założenia i obojętnej orientacji jego dominującego obiektu. Przeciwieństwa tego nie rozwiązywały użyte we wszystkich niemal projektach asymetryczne układy gmachu Rad z wieżą lub portykiem tak czy inaczej zsuniętym w stronę rzeki (program egzamin ustny).

Nie rozwikłało sprzeczności i bardziej radykalne rozwiązanie zaproponowane przez J. Żółtowskiego, który w trzech wariantach projektu gmachu Radaktywnie wysunął centralną część budynku w głąb przestrzeni placu. Kompozycja zespołu pozostała niedopowiedziana, niezakończona, gdyż usytuowanie głównego gmachu ignorowało historycznie wyznaczoną oś placu Poległych bojowników i siłę bogactwa naturalnego - rzeki. W związku z tym w systemie przestrzennym założenia centralnego gmach Rad zajmował faktycznie drugorzędne miejsce, a kompozycji brak było bezspornej czytelnej dominanty (opinie o programie).

Inne rozwiązanie przedstawił główny architekt Stalingradu W. Simbircew, który zaprojektował gmach Rad między placem Poległych Bojowników i placem Chwały, traktując go jako dwa symetryczne korpusy połączone gigantycznym łukiem. Kompozycja taka przekształciła docelowy dominujący obiekt śródmieścia w propylcje i pozostawiła centralny plac Poległych Bojowników faktycznie na tyłach układu (segregator aktów prawnych).

Trzecią kompozycję wysunął w projekcie konkursowym 1946 r. L. Rudniew. Autor sytuuje dominantę miasta na zamknięciu widokowym głównej osi placu Poległych Bojowników, na jego krótkiej zachodniej stronie, frontem do rzeki. Ta koncepcja najczytelniejsza, najbardziej radykalnie rozwiązująca powiązanie centralnego założenia z rzeką - przez stworzenie sugestywnej osi architektonicznej zwieńczonej potężnym gmachem Rad - przekonała ostatecznie o konieczności zmiany przyjętego dawniej usytuowania dominanty miasta (promocja 3 w 1).

Zespół architektów stalingradzkich pod kierunkiem W. Simbircewa opierając się na materiałach konkursów wykonał w latach następnych ogromną pracę nad szczegółowym układem planistycznym centralnej części miasta, nad jego panoramą i obrazami poszczególnych budowli. W projektach tych plac Poległych Bojowników traktowany był jako równolcgłobok o osi nachylonej pod kątem 78° do prospektu Stalina, z płasko ujętym gmachem Rad wznoszącym się po krótkiej stronie zachodniej placu.