Zakłady metalurgiczne

Poszczególne odmiany żużla wielkopiecowego, pochodzące z różnych zakładów metalurgicznych, różnią się między sobą znacznie, tak pod względem swych właściwości chemicznych, jak i fizycznych (program uprawnienia budowlane na komputer).

Różnice właściwości chemicznych spowodowane są tym, że każdy zakład metalurgiczny nastawiony jest w zasadzie na przerób rudy określonego pochodzenia, a rudy pochodzące z różnych złóż wnoszą do wielkiego pieca charakterystyczne dla tych złóż rozmaite skały płonę, wymagające dla przerobu ich na żużel różnych ilości różnych topników. Trzeba przy tym podkreślić, że skład chemiczny żużla pochodzącego z określonego zakładu metalurgicznego odznacza się dużą stałością. Jest to oczywiście spowodowane wspomnianą tendencją do przerabiania przez każdą hutę stale tej samej rudy (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Właściwości fizyczne żużli wielkopiecowych zależą głównie od przebiegu ich studzenia i zestalania, ale także od temperatury topnienia oraz od zmian lepkości i napięcia powierzchniowego w funkcji temperatury, co w znacznej mierze również powiązane jest funkcjonalnie z ilością i składem chemicznym skały. Omawiając żużle pochodzące z metalurgii żelaza, a wykorzystywane przez przemysł materiałów wiążących, nie można pominąć żużli stalowniczych, ale trzeba pamiętać, że jest ich znacznie mniej niż żużli wielkopiecowych, a przy tym ich ukryte właściwości hydrauliczne są słabiej zaznaczone (uprawnienia budowlane). Tak więc dominującym dodatkiem hydraulicznym stosowanym powszechnie przez przemysł cementowy pozostają żużle wielkopiecowe. Utajone właściwości hydrauliczne żużli wielkopiecowych, a więc stopień ich przydatności do produkcji cementów hutniczych, zależą zarówno od składu chemicznego żużli, jak i od ich stanu fizycznego.

Pod względem chemicznym dobry żużel wielkopiecowy powinien charakteryzować się możliwie wysoką zasadowością, a więc przewagą - wyrażonej w procentach wagowych - zawartości tlenków zasadowych (głównie CaO) nad tlenkami kwaśnymi. Studzenie ciekłego żużla powinno być prowadzone w taki sposób, aby zestalił się on w postaci szkła, ponieważ tylko szklisty stan fizyczny przy określonym składzie chemicznym żużla zapewnia jego optymalne właściwości hydrauliczne (program egzamin ustny).

Właściwości hydrauliczne

Celem procesu wielkopiecowego jest zredukowanie całej ilości zawartych we wsadzie związków żelaza do żelaza metalicznego. Nic więc dziwnego, że w żużlu wielkopiecowym znajdują się tylko nieznaczne ilości tego pierwiastka w postaci metalu (ok. 1,0%) i FeO (ok. 1,0-1,5%). Głównymi składnikami żużli wielkopiecowych są więc tlenki CaO, SiOg, których sumaryczna zawartość w różnych żużlach wynosi 85H-95% (opinie o programie).

Są to więc te same tlenki, które stanowią główne elementy chemicznej budowy cementu portlandzkiego. To pokrewieństwo chemiczne żużli wielkopiecowych z cementem portlandzkim oraz ich utajone, ale łatwe do ujawnienia i wykorzystania właściwości hydrauliczne, skłaniają niektórych autorów do nazywania tej grupy materiałów „cementoidami”. Wspomniane pokrewieństwo chemiczne żużli i klinkieru portlandzkiego jest jednak tylko jakościowe, bowiem wzajemne stosunki ilościowe omawianych trzech tlenków są w obu spokrewnionych materiałach zupełnie różne (segregator aktów prawnych).

Widać to wyraźnie, który przedstawia bogatą w CaO część trójskładnikowego układu CaO - Si02 - A1203 z naniesionymi obszarami hydraulicznymi materiałów wiążących, a także obszaru żużli wielkopiecowych. Z analizy tego rysunku wynika, że żużle wielkopiecowe są w porównaniu z klinkierem portlandzkim znacznie uboższe w wapno, ale wykazują zbliżony do klinkierów stosunek Si02: A1203. Omówienie składu chemicznego żużli wielkopiecowych nie byłoby pełne, gdyby nie objęło także MgO, który w żużlach wielkopiecowych występuje w ilości 3,0-M0,0% (promocja 3 w 1).

Rola tego tlenku w odniesieniu do hydrauliczności żużla wielkopiecowego i do właściwości użytkowych cementu hutniczego była, a nawet jest do dzisiaj przedmiotem kontrowersyjnych dyskusji. Większość formuł modułowych, które przez normy różnych krajów zalecane są jako wskaźnik hydrauliczności żużla, traktuje MgO, a przynajmniej jego część jako czynnik przyczyniający się do powiększenia zasadowości żużla.