Zaprawy ogniotrwałe

Zaprawy ogniotrwałe służą w zasadzie do wykonania spoin w murach z cegieł ogniotrwałych (program uprawnienia budowlane na komputer).

W odróżnieniu od zapraw zwykłych zaprawy ogniotrwałe mają znacznie niższą przyczepność i wytrzymałość, odgrywają one głównie rolę wypełnienia nierówności między cegłami lub blokami. Spoiny są najsłabszymi miejscami murów ogniotrwałych, najbardziej podlegającymi niszczącemu działaniu spalin, żużli, metali i pyłów mineralnych. Aby odkształcenia i uszkodzenia były mało szkodliwe, stosowane są spoiny możliwie jak najcieńsze, jakość zaś zaprawy jak najlepsza (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Od jakości zaprawy, obok umiejętności i staranności wykonania, zależy trwałość konstrukcji i okładzin ogniotrwałych.
Główna cecha zapraw - ogniotrwałość - powinna być bliska lub równa ogniotrwałości stosowanych cegieł, zaprawa podlega bowiem działaniu tych samych czynników co cegła. Z tego powodu zaprawa powinna zawierać takie same składniki, jak odnośna cegła ogniotrwała bez obcych
domieszek: wapno, cement, żużle itp., które wpływają na znaczne obniżenie temperatury topnienia zaprawy.

zapraw ogniotrwałych stosuje się w zasadzie jeden rodzaj uziarnienia, mianowicie do 2 mm, jednak na specjalne żądanie odbiorców mogą być dostarczone zaprawy szamotowe i dynasowe o wielkości ziarn do 1 mm (patrz PN-53/H-12012 i PN/H-13039). Składniki zaprawy powinny być rozdrobnione i przesiane odpowiednio do przewidywanej grubości spoin, a mianowicie: przy spoinie 4 mm wielkość ziarn nie powinna być większa od 2 mm, przy spoinie 2 mm ziarna nie powinny być większe od mm, przy spoinie 1 mm ziarna nie mogą być większe od 0,75 mm.

Zależnie od konsystencji zaprawy ogniotrwałe mogą być:
- gęste - z dodaniem 400 1 wody na 1 m3 suchej mieszaniny,
- półgęste - z dodaniem jw. 500 1 wody,
- rzadkie - z dodaniem jw. 600 1 wody (uprawnienia budowlane).

Zaprawy gęste

Zaprawy gęste stosowane są do spoin o grubości ^4 mm, zaprawy półgęste - do spoin o grubości około 3 mm, zaprawy rzadkie do spoin o grubości poniżej 2 mm.
Mury na zaprawie szamotowej powinny być zabezpieczone od dostępu wilgoci; na działanie żaru mogą być wystawione dopiero po zupełnym wyschnięciu, ponieważ wilgotna zaprawa pod działaniem ognia pęka.
Zaprawę dynasową przygotowuje się ze zmielonego i przesianego proszku dynasowego z domieszką 10-15% plastycznej gliny ogniotrwałej (program egzamin ustny).
Zaprawa magnezytowa i chromomagnezytowa są to suche proszki z odnośnych materiałów ogniotrwałych. Spoiny najczęściej zasypuje się tymi proszkami.

Znane są również zaprawy z wymienionych proszków, przygotowane z domieszką 10-15% bezwodnej smoły z węgla kamiennego; stosowane są w stanie gorącym. Zaprawa dolomitowa składa się z proszku dolomitowego i bezwodnej smoły z węgla kamiennego. Ilość smoły powinna być minimalna, taka jednak, aby zaciśnięta w dłoni zaprawa nie rozsypywała się. Zaprawę tę stosuje się na gorąco (opinie o programie). Zaprawa talkowa jest suchym proszkiem talkowym, którym zasypuje się spoiny.

węglowa składa się z mielonego antracytu, koksu ponaftowego i paku z węgla kamiennego. Proporcja zależy od procesów technologicznych. Zaprawa używana jest na gorąco. Zamiast niej stosowane bywa zasypywanie spoin grafitem. Zaprawy ogniotrwałe bywają zazwyczaj dostarczane przez te same wytwórnie, które produkują cegły ogniotrwałe. Wobec tego, że rodzaj i gatunek zapraw zależy od ich przeznaczenia, przeto przy zamówieniu w wytwórni konieczne jest ścisłe określenie, do jakiego celu mają służyć.

Zaprawy ogniotrwałe powinny być przechowywane w pomieszczeniach zabezpieczonych od opadów atmosferycznych, a zaprawy magnezytowe w pomieszczeniach specjalnie suchych. Zaprawy fabryczne suche są to gotowe mieszanki spoiw i odpowiednio dobranego kruszywa, które po zmieszaniu z wodą dają gotową do użycia zaprawę (segregator aktów prawnych). Zaprawy te znane są od kilkudziesięciu lat i są często stosowane zwłaszcza do tynków szlachetnych. Są one wyrabiane w specjalnych wytwórniach, skąd wysyła się je w workach papierowych po 50 kg, w pojemnikach, a przy większych dostawach wprost na plac budowy luzem w odpowiednio przystosowanych samochodach.
Ostatnio produkowane są również zaprawy uwodnione, tj. gotowe do użytku.

Znajdują one coraz szersze zastosowanie zwłaszcza przy budowie większych obiektów przemysłowych i osiedli mieszkalnych; centralnie położona wytwórnia zaopatruje wtedy wszytkie place budowy.

Zalety fabrycznego przygotowania zapraw są następujące:
- możliwość uzyskania w wytwórni zapraw o lepszych właściwościach niż na budowie, ze względu na lepsze urządzenia, usprawnienie procesów technologicznych i stałą kontrolę;
- odciążenie budowy od kłopotliwych robót gaszenia wapna, mieszania składników itp. czynności, co jest szczególnie trudne, gdy plac budowy jest mały;
- możliwość szybkiego uzyskania zaprawy z dobrze funkcjonującej wytwórni. Daje to w sumie poważną oszczędność czasu, robocizny i materiałów (promocja 3 w 1).