Zasadowy krzemian wapnia

Minerał ten, podobnie jak bronzyt i hipersten, należy do grupy piroksenów rombowych. Są to krzemiany magnezu i żelaza o twardości 5,5-6 w skali Mohsa. Piękne zielone kryształy enstatytu znajdowano razem z diamentami w kopalniach południowoafrykańskich i sprzedawano je jako „zielone granaty”. Mimo pięknej barwy enstatyty nie odgrywają większej roli w jubilerstwie, zwłaszcza, że większe (ponad 2 karaty) są bardzo rzadkie (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zawierające więcej żelaza bronzyty i hipersteny mają połysk zbliżony do metalicznego. Występujący niekiedy migotliwy połysk tych minerałów pochodzi od regularnie ułożonych igiełkowatych
wrostków ilmenitu. Najczęstszym produktem przeobrażenia rombowych piroksenów jest antygoryt. Pseudomorfozy antygorytu, w postaci dużych blaszek o charakterystycznym połysku perłowym, noszą nazwę bastytu (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Kocie oko enstatytowe wydobywane jest na Cejlonie, enstatyt gwiaździsty w Indiach.

Zasadowy krzemian wapnia, glinu i żelaza - epidot - jest dosyć pospolitym minerałem występującym wśród skał metamorficznych, nieraz także jako produkt przeobrażenia hydrotermalne- go lub składnik pegmatytów granitowych. Twardość ma 6,5 w skali Mohsa, barwę zieloną o różnych odcieniach aż do zielonoczarnych. Nieraz tworzy dobrze wykształcone kryształy, częściej występuje w skupieniach pręcikowych i ziarnistych. Odmiana barwy pistacjowozielonej nazywa się pistacytem. Przezroczystość epidotu jest stosunkowo niewielka wobec bardzo intensywnego zabarwienia (uprawnienia budowlane). Przezroczyste kryształy, nadające się do szlifowania, pochodzą z Salzburga (Austria), Traversella (Włochy), Arendal (Norwegia) i Alaski. Piemontyt jest epidotem manganawym o pięknej barwie wiśniowoczerwonej; występuje w złożu manganu w Piemoncie we Włoszech.

Euklaz

Rzadkim i wysoko cenionym kamieniem jest euklaz. Jest to krzemian berylu i glinu, występujący w postaci jednoskośnych kryształów, najczęściej zielonawych lub niebieskawych, przypominających akwamaryny; niekiedy bywa także bezbarwny. Twardość 7,5 w skali Mohsa. Występuje w skałach metamorficznych razem z berylem, chryzoberylem i topazem. Wydobywana jest na Uralu, w Brazylii (Minas Gerais), Kaszmirze w Indiach i w Rodezji oraz Tanzanii (program egzamin ustny).
Jest to krzemian berylu występujący w wyraźnych kryształach trygonalnych, osiągających niekiedy pokaźne rozmiary.

Twardość fenakitu wynosi 7,5-8 w skali Mohsa, jest bezbarwny, żółtawy lub bladoróżowy. Występuje przeważnie w pegmatytach, np. w okolicach Swierdłowska na Uralu i w Norwegii. Cechą charakterystyczną fenakitu jest wyraźna nietrwałość zabarwienia pięknie zabarwiony w chwili wydobycia może już po kilku miesiącach stać się całkowicie bezbarwny pod wpływem promieni słonecznych (opinie o programie). Występuje w Brazylii (Minas Gerais), na Cejlonie, w Meksyku, Rodezji, Afryce Południowej, Tanzanii, USA, Szwecji.
Minerał ten jest fluorkiem wapnia krystalizującym w układzie regularnym, zwykle w formie sześcianów, nieraz w kombinacji i dwunastościanem rombowym. Barwę ma rozmaitą: obok kryształów bezbarwnych pospolite są żółtawe, zielonawe, fioletowe i in. Podczas ogrzewania barwa znika, wracając powtórnie po naświetleniu promieniami Roentgena. Zjawisko fluorescencji (nazwa pochodzi od fluorytu, na którym najpierw zaobserwowano to zjawisko) występuje szczególnie na intensywnie zabarwionych kryształach z Kornwalii, które w świetle przechodzącym są zielone, a w świetle odbitym niebieskie (segregator aktów prawnych).

Naświetlany promieniami katodowymi fluoryt świeci zwykle fioletowo z odcieniem niebieskozielonym. Z powodu niskiej twardości (4 w skali Mohsa) jak i doskonałej łupliwości równoległej do ścian ośmiościanu, zastosowanie fluorytu, mimo wielkiego bogactwa barw i pięknych odcieni, jest ograniczone. Ze zbitych odmian sporządza się wazy, misy, przyciski i inne ozdobne przedmioty. Fluoryt jest minerałem hydrotermalnym, występującym w żyłach (promocja 3 w 1).